شبکه شهرهای خلاق یونسکو در سال ۲۰۰۴ و برای ترویج همکاری میان شهرهایی به راه افتاد که از فرهنگ و خلاقیت به عنوان عاملی راهبردی برای پیشرفت پایدار شهری استفاده کرده بودند. ۳۰۰ شهری که این شبکه را تشکیل داده‌اند، برای رسیدن به هدف مشترکی با هم کار می‌کنند: قرار دادن خلاقیت و صنایع فرهنگی در قلب برنامه‌های توسعه‌شان در سطح محلی و همکاری فعال در سطح بین‌المللی.

با پیوستن به این شبکه، شهرها متعهد می‌شوند که فعالیت‌های مثبت‌شان را با هم به اشتراک بگذارند و میان بخش‌های خصوصی و عمومی و جامعه مدنی ایجاد همکاری کنند تا:

  • آفرینش، تولید و توزیع فعالیت‌ها، محصولات و خدمات فرهنگی را تقویت کنند؛
  • توسعه کانون‌های خلاقیت و نوآوری و گسترش فرصت‌ها برای افراد آفریننده و حرفه‌ای در بخش فرهنگی؛
  • بهبود دسترسی به زندگی فرهنگی و شرکت در آن، به ویژه برای گروه‌ها و افراد به حاشیه رانده‌شده و آسیب‌پذیر؛
  • ادغام کامل فرهنگ و خلاقیت در طرح‌های پیشرفت پایدار.

شبکه شهرهای خلاق یونسکو، هفت حوزه خلاق را پوشش می‌دهد: صنایع دستی، هنرهای بومی ، هنرهای رسانه‌ای، فیلم، طراحی، خوراک شناسی، ادبیات و موسیقی.

شبکه شهرهای خلاق، همکار ممتاز یونسکو است و نه تنها سکویی برای تأمل بر نقش خلاقیت به عنوان اهرمی برای پیشرفت پایدار است بلکه محل پرورش فعالیت و نوآوری است.

برای اطلاعات بیشتر در مورد شبکه شهرهای خلاق یونسکو کلیک نمایید

اهداف:

  • تقویت خلاقیت، تولید، توزیع و بهره‌مندی از محصولات و خدمات فرهنگی در سطح محلی
  • ترویج خلاقیت و بیان خلاقانه، به ویژه در میان اقشار آسیب پذیر از جمله زنان و جوانان
  • افزایش دسترسی به زندگی فرهنگی و شرکت در آن و همچنین بهرمندی از محصولات فرهنگی
  • تلفیق صنایع فرهنگی و خلاق در برنامه‌های توسعه محلی

حوزه‌های فعالیت:

اهداف شهرهای خلاق از طریق همکاری در حوزه‌های زیر عملی می‌شوند:

  • پروژه‌های آزمایشی: نوآوری‌های که نمایانگر اهمیت خلاقیت به عنوان کلید توسعه است.
  • ترویج فعالیت‌های مثبت: تبادل پروژه‌ها و فعالیت‌های رسمی که کارآمدیشان ثابت شده است.
  • پژوهش‌ها: پژوهش، تحلیل و ارزیابی تجربه شهرهای خلاق
  • جلسات: جلسات مشورتی در جهان مجازی و واقعی
  • برنامه‌های همکاری: ابتکارهای شمال– جنوب، جنوب– جنوب و شمال– جنوب– جنوب برای حمایت از اعضای نیازمند کمک
  • آموزش و ظرفیت‌سازی: تبادل کارآموز و برنامه‌های آموزشی
  • سیاست‌گذاری: نوآوری‌های مربوط به طرح‌های توسعه محلی و یا ملی

فرایند مشارکت: شهرداری باید فرایند درخواست و پر کردن فرم را انجام دهد. البته طی فرآیند مشارکتی که تمام ذی‌نفعان و همکاران بخش‌های خصوصی و عمومی و همچنین جامعه مدنی در آن حضور داشته‌اند.

رهیافت نگاه به جلو : میراث فرهنگی و ویژگی‌های خلاق فعلی شهر باید ستون‌های ساخت طرح عملیاتی باشند که بتواند به پیشرفت پایدار شهری کمک کند.

پیشرفت پایدار جامع: شهرهای خلاق یونسکو، پیشرفت پایدار شهری را با خلاقیت در سطح اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و محیط زیستی افزایش می‌دهد. مهم است که هنگام برنامه‌ریزی برای توسعه، از رویکرد جامعی استفاده شود که تمام این عوامل را در نظر بگیرد.

تعهد بلندمدت: شهرهایی که به فکر شرکت در این برنامه‌اند باید بدانند که شناخته شدن به عنوان شهر خلاق به معنی تعهدی فعال برای حرکت به سوی اهداف شبکه شهرهای خلاق یونسکو است. به ویژه شهر نامزد شده باید نقشه عملیاتی را آماده کند و در جلسات سالانه شهر خلاق یونسکو دستاوردهایش را گزارش دهد.

نقشه عملیاتی عینی و مشخص: متقاضی می‌بایست پروژه‌ها، نوآوری‌ها و یا سیاست‌هایی را در فرم تقاضا مشخص کند که قرار است در چهار سال پس از شناخته شدن به عنوان شهر خلاق در سطوح محلی و بین‌المللی عملیاتی شوند. خروجی و اثر این نوآوری‌ها باید در فرایندی خودنظارتی ارزیابی شود.

تبادلات و همکاری‌ها: تبادلات میان شهرهای عضو در شبکه، بسیار مهم و یکی از اهداف اصلی است. همچنین مهم است که شهرهای خلاق توانایی‌شان در توسعه فعالیت‌ها و نوآوری‌های مشارکتی در سطح بین‌المللی با اعضای شبکه را نشان دهند.

به  دورنمای کلان طرح بنگرید: نقشه عملیاتی می‌بایست اولویت‌های نیازهای شهر و همچنین اهداف شبکه خلاق یونسکو را به خوبی در کنار هم قرار دهد و با مدیریت و منابع مالی و انسانی موجود شهر تطبیق دهد.

کرمانشاه شهر خلاق خوراک‌شناسی، تاریخ پیوستن به شبکه: ۱۴۰۰
بندرعباس شهر خلاق صنایع دستی و هنرهای بومی، تاریخ پیوستن به شبکه: ۱۳۹۸
اصفهان شهر خلاق صنایع دستی و هنرهای بومی، تاریخ پیوستن به شبکه: ۱۳۹۴
سنندج شهر خلاق موسیقی، تاریخ پیوستن به شبکه: ۱۳۹۸
رشت شهر خلاق خوراک شناسی، تاریخ پیوستن به شبکه: ۱۳۹۴