مراکز تحت پوشش یونسکو در ایران

موافقتنامه این مرکز در سال ۱۴۰۰ به امضای وزیر وقت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی جمهوری اسلامی ایران و مدیرکل یونسکو (ادری آزوله) رسیده و میزبان آن دانشگاه علوم پزشکی مشهد است و اهداف مرکز عبارتند از:

  • گسترش، آموزش و تعلیم تحقیق‌محور در تعامل با علوم پایه و علوم زیستی
  • گسترش خدمات مشاوره‌ای در زمینه علم، فناوری و نوآوری در سطح ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی
  • ارتقاء برنامه‌های مشارکتی در زمینه‌های تغذیه انسانی از پژوهش‌های پایه‌ای تا بالینی و پژوهش‌های کاربردی‌سازی در سطح ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی
  • گسترش تخصص در سطح جهانی و شناخته شده بین‌المللی و بهبود همکاری با صنایع بزرگ در جمهوری اسلامی ایران

وظایف مرکز عبارتند از:

  • توسعه برنامه‌های دکترای تخصصی در سطح آموزش جهانی در زمینه‌های مزتبط با فن‌آوری، داروسازی، تغذیه بالینی، علوم پایه پزشکی مربوط به تغذیه در دوران سلامت و بیماری
  • ارتقاء پژوهش‌های کاربردی‌سازی و ارتباط دادن دانشگاهیان با صنعت به‌منظور تسهیل انتقال اطلاعات بین بخش‌های عمومی و خصوصی و توسعه صنایع
  • بالابردن ظرفیت فارغ‌التحصیلان دوره کارشناسی و کارشناسی ارشد هم‌راستا و مطابق با کارها و اهداف مرکز
  • گردآوری و انتشار مقالات در زمینه تحقیقات علوم پزشکی، پایه پزشکی و تغذیه انسانی در جهت بهبود سبک زندگی و سلامت انسان
  • برگزاری کارگاه‌ها، گردهمایی‌ها و همایش‌ها با هدف توسعه روش‌شناسی‌های پژوهشی و پیشبرد مطالعات راجع‌به تحقیقات علوم پایه و تغذیه انسانی
  • ایجاد شبکه‌ای از نمایندگان مراکز تحقیقاتی مرتبط برای هماهنگ‌سازی فعالیت‌ها با هدف ظرفیت‌سازی و توسعه تحقیقات علوم پایه و تغذیه انسانی

تاکنون بیش از ۲۵ مرکز یا مؤسسه فرهنگی از نوع مقوله دوم میان کشور های عضو و یونسکو به امضا رسیده است. ایران هم در حوزه فرهنگی تنها مرکز مطالعات منطقه‌ای پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس در آسیای غربی و مرکز را با موافقت یونسکو راه اندازی کرده است.

جمهوری اسلامی ایران در سال ۲۰۰۶، به عنوان چهلمین عضو، به کنوانسیون پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس (کنوانسیون ۲۰۰۳) پیوست. در ۲۸ آوریل ۲۰۱۰، توافق­نامه‌ای برای تأسیس مرکز مطالعات منطقه‌ای پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس در آسیای غربی و مرکزی تحت نظارت یونسکو، میان دولت جمهوری اسلامی ایران و یونسکو امضا شد. این توافق­نامه در تاریخ ۱۳ ژوئن ۲۰۱۱ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید و مرکز مطالعات منطقه‌ای پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس در آسیای غربی و مرکزی تحت نظارت یونسکو (مرکز میراث ناملموس تهران)، در ۱۰ نوامبر ۲۰۱۲ با شرکت نمایندگان و سفرا ۶۸ کشور خارجی، نماینده‌ دبیر کل یونسکو و مقامات دولت جمهوری اسلامی ایران به صورت رسمی افتتاح شد. برای اطلاعات بیشتر در باره این مرکز به سایت آن به آدرس http://tichct.org مراجعه شود.

مرکز منطقه ای توسعه پارک های علم و فناوری و مراکز رشد برای در ماه می ۲۰۱۰ با توجه به توافق بین جمهوری اسلامی ایران و یونسکو تاسیس شد. شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان میزبان این مرکز منطقه است. این مرکز با هدف رسیدگی و حل و فصل مشکلاتی که موفقیت پارک های علم و فناوری و مراکز رشد را محدود میکند تاسیس شده است. تمرکز اصلی این مرکز، به عنوان یک مرکز نوع دوم یونسکو، بر توسعه انتقال فناوری، سازماندهی ظرفیت سازی، ارائه مشاوره، تسهیل تبادل تجربه و و انجام پژوهش و حل مساله در توسعه پارک های علم و فناوری و مراکز رشد است.

www.unesco-iris.ir

مرکز بین المللی قنات و سازه های تاریخی آبی یک مرکز گروه دو یونسکو است و تحت نظارت آن سازمان فعالیت دارید.

جمهوری اسلامی ایران پیشنهاد خود مبنی بر تأسیس مرکز بین المللی قنات و سازه های تاریخی آبی تحت نظارت یونسکو در یزد را به طور رسمی به سازمان یونسکو ارائه نمود. نهایتاً در سی و دومین کنفرانس عمومی یونسکو با این پیشنهاد موافقت گردید. متعاقباً، موافقتنامه تأسیس مرکز بین دبیرکل یونسکو و وزیر نیروی جمهوری اسلامی ایران در تاریخ ۶ فروردین ۱۳۸۴ مبادله شد.

مرکز مذکور در سال ۱۳۸۵ رسماً افتتاح شد و از آن تاریخ تاکنون فعال می باشد. مرکز بین المللی قنات و سازه های تاریخی آبی در یزد مستقر می باشد.

www.icqhs.org

مرکز منطقه‌ای مدیریت آب شهری یکی از ۲۶ مرکز گروه دوم یونسکو مرتبط با آب می‌باشد که از سال ۲۰۰۲ میلادی (اسفند ۱۳۸۱) در تهران فعالیت خود را آغاز نموده است و ریاست شورای حکام آن را وزیر نیروی جمهوری اسلامی ایران عهده دار می‌باشد. این مرکز دارای یک شورای حکام، به عنوان بالاترین رکن تصمیم‌گیری در فعالیت‌های مرکز می‌باشد که در طی ۱۳سال گذشته، ۱۶ کشور و ۹ سازمان بین‌المللی در این شورا عضو شده­ اند. از زمان تاسیس تاکنون، مرکز منطقه‌ای مدیریت آب شهری توانسته است با کمک‌های فنی و مالی جمهوری اسلامی ایران و برخی از کشورهای عضو و سازمان‌های عضو همچون یونسکو، چندین رویداد مختلف را در چارچوب فاز ششم تا هشتم برنامه بین‌المللی آبشناسی یونسکو در کشورهای مختلف از جمله، ایران، عمان، افغانستان، آلمان، لبنان، ترکیه، تاجیکستان، ازبکستان و … برگزار کند که در مجموع بیش از ۶۵۰۰ نفر- روز از کشورهای مختلف شرکت و آموزش دیده­ اند.

www.rcuwm.org.ir

معرفی مرکز منطقه ای آموزشی پژوهشی اقیانوس شناسی غرب آسیا تحت پوشش یونسکو
پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی با هدف ارتقا علوم و پژوهش های اقیانوس شناسی در کشور و منطقه، طرح ایجاد مرکز منطقه ای اقیانوس شناسی غرب آسیا را در سال ۲۰۱۰ میلادی به کمیسیون ملی یونسکو ایران ارایه کرد و پس از پی گیریهای کمیسیون ملی یونسکو، این طرح به کمیسیون بین دولتی اقیانوس شناسی یونسکو (IOC) ارایه شد. پیشنهاد جمهوری اسلامی ایران برای تاسیس این مرکز با تلاشها و همکاری ارزشمند نمایندگی دایم جمهوری اسلامی ایران در
یونسکو در بیست و هفتمین اجلاس مجمع عمومی کمیسیون بین دولتی اقیانوس شناسی که در تیرماه ۱۳۹۲ در مقر یونسکو درپاریس برگزار شد، مطرح و با حمایت قاطع کشورهای عضو به تصویب رسید. سپس تاسیس این مرکز در صد و نود و دومین نشست شورای اجرایی یونسکو که مهر ماه ۱۳۹۲در پاریس برگزار شد، مطرح و به تصویب شورای اجرایی یونسکو رسید. در اجلاس عمومی یونسکو که در آبان ۱۳۹۲ برگزار شد، نیز ایجاد این مرکز منطقهای با اکثریت آرا تصویب گردید. موافقتنامه این
مرکز در سال ۲۰۱۵ میلادی بین وزیر علوم، تحقیقات و فناوری جمهوری اسلامی ایران و مدیرکل یونسکو به امضا رسید.
تاسیس مرکز منطقه ای اقیانوس شناسی غرب آسیا نه تنها برای جمهوری اسلامی ایران رویداد بسیار مهمی است، بلکه برای کمیسیون بین دولتی اقیانوس شناسی سازمان یونسکو نیز حایز اهمیت است، زیرا این مرکز، اولین مرکز منطقهای اقیانوس شناسی یونسکو است.
این مرکز مبنایی برای درک علمی بهتر از فرآیندهای مرتبط با دریا و اقیانوس در منطقه خواهد بود و به کشورهای منطقه در دستیابی به توسعه پایدار و تسهیل همکاری ها و مشارکت های منطقه ای کمک خواهد کرد و از نظر تبادل تجربه و دانش اقیانوس شناسی، برنامه ریزی و اجرای برنامه های آموزشی و پژوهشی از اهمیت ویژه ای در منطقه برخوردار خواهد بود.

اهداف/ وظایف مرکز
اهداف/ وظایف مرکز به شرح زیر است:
الف حصول اطمینان از مشارکت دو جانبه و هماهنگ اعضای منطقه در مطالعات اقیانوس شناسی با تنظیم پروژهها،همایش و دورههای آموزشی مشترک،
ب تعریف مشکلات منطقه ای که راه حل آن نیاز به همکاریه ای منطقه ای و بین المللی دارند و مساعدت در شناسایی  نیازهای آموزشی، تربیتی و کمکهای متقابل به ویژه آنهایی که به برنامههای مرکز مربوط باشد،
پ مساعدت در شناسایی و تحقق اولویت های ملی و منطقه ای با به اشتراک گذاشتن دانش و تجربه از طریق برگزاری  دوره های آموزشی و محافل علمی،
ت به کارگیری جامعه دانشگاهی و پژوهشگر، کارشناسان سازمانهای دولتی و غیر دولتی، بخش صنعت و تصمیم گیران منطقه و خارجی در یافتن راه هایی برای حل چالشهای اقتصادی و اجتماعی موجود در منطقه از طریق مشورت و تبادل دیدارها و غیره. این هدف از طریق گردهمایی های شبکه های منطقه ای برای پرداختن به این
چالشها، بررسی درک علمی از این تاثیرها و بحث درباره سیاست های بهره برداری و حفاظت از دریا و سواحل در حمایت از توسعه اقتصادی در هر کشور از منطقه و در کل منطقه بهدست خواهد آمد،
ث نظارت و هماهنگی اجرای پروژه های مشترک با مشورت با نهادهای ملی و بین المللی کشورهای عضو ذینفع به منظور جلوگیری از تکرار و هم پوشانی اقدامات از طریق برگزاری نشستهای منظم با شرکای منطقه ای،

ج ارتقا استانداردسازی جمع آوری داده و روشهای تحلیل داده ها بر مبنای پروتکل ها و توافق های موجود. دفاع از دسترسی آزاد و تبادل آزاد داده های اقیانوس شناسی طبق دستورالعمل های مشخص شده در سیاست تبادل داده های کمیسیون بین دولتی اقیانوس شناسی/ کمیته بین المللی تبادل داده ها و اطلاعات اقیانوسی IOC/IODE برای تسهیل پیشرفتهای علمی و بهبود نتایج آموزشی و تربیتی. احیا برنامه های مربوط به کمیسیون بین دولتی اقیانوس شناسی/ کمیته بین المللی تبادل داده ها و اطلاعات اقیانوسی IOC/IODE ODIN برای منطقه،
چ آگاهی دادن نسبت به استفاده از دانش جدید در مورد علم و فناوری در زمینه های مختلف اولویت در سطوح محلی، ملی، منطقه ای از طریق برگزاری کارگاهها و دوره های آموزشی،
ح ارایه راهنمایی و توصیه های عمومی و ارایه خدمت به عنوان ساز و کاری برای کشورهای عضو برای تنظیم، ارزیابی و پیگیری طرحهای پیشنهادی پروژه هایی که هدف آنها تقویت توانمندیهای ملی و منطقهای در پژوهشهای علمی دریایی، آموزش و ایجاد خدمات و تسهیلات مشترک است.
خ شفافسازی کارکرد مرکز با تولید خبرنامه های منظم برای تشریح پیشرفت کارکرد مرکز، توسعه وبگاه مرکز و افزایش ارتباطات برای جریان و تبادل اطلاعات در مورد فعالیتها به منظور بحث در مورد مسایل مشترک و کشف فرصتها برای همکاری های بیشتر،
د ارتقا فعالیت های مرکز و یونسکو و نقش کمیسیون بین دولتی اقیانوس شناسی در موضوعات دریایی و ساحلی؛ افزایش آگاهی عمومی در رابطه با نیاز به مدیریت پایدار دریا و نواحی ساحلی؛ معرفی مزایای رویکرد همکاری منطقه ای و ملی و اهمیت حفاظت از دریاها و سواحل از طریق حمایت از ایجاد مناطق حفاظت شده دریایی، و نیز شرکت فعال در روز جهانی اقیانوس و سایر تلاشها برای افزایش آگاهی،
ذ جمع آوری اطلاعات در مورد پیشرفته ترین فناوری مورد نیاز برای اجرای فعالیتهای برنامه دریانوردی، تدوین فهرست نهادهای منطقه ای و متخصصانی که در مورد مسایل مرتبط با دریا فعالیت دارند و همچنین فهرست بانک داده های اقیانوس شناسی منطقه ای و فراهم کردن امکان دسترسی به اطلاعات مزبور برای تصمیم گیران و شرکای منطقه ای و بین المللی،

ر ساماندهی مساعدت در تجهیز منابع انسانی، مالی و مواد برای پاسخگویی به نیازهای کشورهای ساحلی منطقه در مقابله با شرایط اضطراری ناشی از بلایای طبیعی دریایی،
ز ارایه پیشنهادات به هیات های حاکمه منطقه در مورد سیاست گذاری و حمایت های مالی و دیگر اشکال حمایتی مورد نیاز برای عملکرد موفقیت آمیز مرکز.

 موافقتنامه این مرکز در سال ۱۳۹۹به امضای وزیر جهاد کشاورزی وقت جمهوری اسلامی ایران و مدیرکل یونسکو (ادری آزوله) رسیده و میزبان این مرکز سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور است. وظایف/ اهداف مرکز به قرار زیر است:

اهداف:

  • تولید دانش و اطلاعات علمی در حوزه بوم‌شناسی (اکو- هیدرولوژی) به‌منظور مدیریت منابع زیستی در حوزه‌های آبخیز
  • برعهده گرفتن آموزش ضمن خدمت در تمامی زمینه‌های مدیریت جامع حوزه آبخیز
  • بهبود شیوه جمع‌آوری داده‌ها و تجزیه و تحلیل مدیریت جامع حوزه آبخیز
  • توسعه مدیریت منابع زیستی در حوزه‌های آبخیز، مبتنی بر دانش و تحقیقات
  • ایجاد و بهبود چارچوب‌های سازمانی به‌منظور مدیریت جامع حوزه آبخیز
  • تدوین راهبردهای سازگاری خاص منطقه
  • انجام فعالیت‌های ظرفیت‌سازی کارآمد در منطقه در سطوح سازمانی و حرفه‌ای
  • اقدامات هدفمند به‌منظور تامین بهینه اهداف معیشتی و حفاظت از منابع طبیعی
  • بهبود مدیریت جامع حوزه‌های آبخیز در زمینه منابع آب و خاک
  • تقویت همکاری با موسسات بین‌المللی به‌منظور گسترش آگاهی در زمینه مدیریت جامع حوزه‌های آبخیز

وظایف:

  • ارتقاء تحقیقات نظری، تجربی و کاربردی در زمینه‌های اثرات متقابل زمین، خاک و آب و تغییر اقلیم در مناطق خشک و نیمه‌خشک
  • انجام تحقیقات با تمرکز بر جنبه‌های بین رشته‌ای مدیریت جامع حوزه‌های آبخیز؛ برای ارتقاء و حمایت از توسعه پایدار و مدیریت در حوزه‌های آبخیز و در راستای تامین نیازهای جوامع محلی
  • ایجاد و تقویت شبکه اطلاعات جمعی (سی. آی. ان) برای تبادل دانش، اطلاعات و داده‌های علمی و فنی درزمینه حوزه‌های آبخیز
  • توسعه ظرفیت‌سازی و ارتقاء مشارکت از طریق همکاری در پروژه‌های تحقیقاتی، علمی و فنی و برنامه‌های آموزشی
  • انتشار نتیجه تحقیقات انجام شده از طریق هم‌اندیشی‌ها (سمینارها) ، دوره‌های آموزشی، کارگاه‌ها، گردهمایی‌ها (کنفرانس‌ها) و نشریات ادواری
  • تسهیل توسعه تحقیقات و فعالیت‌های آموزشی بین سازمانی و چند ملیتی برای حمایت از موسسات علمی و دانشگاهی موجود در منطقه در تمام سطوح و کمک به تقویت آن‌ها
  • توسعه، ارتقاء، انتقال و تبادل تجارب در مورد فناوری‌های مناسب مرتبط با مدیریت جامع حوزه‌های آبخیز
  • ارائه خدمات مشاوره‌ای فنی مورد نیاز در داخل و خارج از منطقه
  • ترغیب ارتباط بین مراکز مربوط به آب و سایر سازمان‌های بین‌المللی با هدف به اشتراک گذاردن اطلاعات و تجارب فنـی
  • تهیه نشریات فنی و سایر اقلام رسانه‏ای مربوط به فعالیت‌های مرکز

 

موافقتامه این مرکز در سال ۱۳۹۹ به امضای وزیر وقت علوم، تحقیقات و فناوری کشورمان و مدیرکل یونسکو (اُدری آزوله) رسیده است. میزبان این مرکز پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله بوده و اهداف آن عبارتند از:

  • انجام تحقیقات و توسعه در زمینه اصلی کاهش و مدیریت خطرپذیری زلزله برای کمک به درک بهتر خطرپذیری ناشی از زلزله
  • حمایت از تدوین و توسعه سیاست پیشگیری از خطرپذیری بلایا
  • ارتقاء تحصیلات و آموزش به‌منظور انتقال دانش در حوزه مدیریت خطرپذیری زلزله در سطوح مختلف
  • حمایت از توسعه، اجرا و بهبود مقررات، استانداردها و دستورالعمل‌های فنی مربوط به DRR
  • انجام پژوهش و توسعه روش‌ها، تکنیک‌ها و ابزارهای پیشرفته برای ارزیابی خسارات زلزله، پاسخ سریع، پشتیبانی از تصمیم‌گیری و غیره
  • ارتقاء فرهنگ پیشگیری از خطرپذیری و آگاه‌سازی جامعه از راه برگزاری کارگاه‌ها، سمینارها، مانورها، هم‌اندیشی‌ها و همچنین سایر برنامه‌ها
  • ارائه خدمات مشاوره، مطالعات تخصصی، توصیه‌های فنی و غیره
  • شرکت در همکاری‌ها و شبکه‌های منطقه‌ای اختصاص داده شده به جمع‌آوری و انتشار اطلاعات و دانش مرتبط با کاهش و مدیریت خطرپذیری زلزله