همایش سوادآموزی، خواندن گذشته و نوشتن آینده، در تاریخ ۱۶ شهریور در تهران، برگزار شد
“همایش ملی سوادآموزی، خواندن گذشته و نوشتن آینده”، به مناسبت روز بین‌المللی سوادآموزی ۲۰۱۶، با همکاری مشترک کمیسیون ملی یونسکو، سازمان نهضت سوادآموزی، و دفتر منطقه‌ای یونسکو در تهران و مشارکت نهادهای داخلی و بین‌المللی، در تاریخ ۱۶ شهریورماه ۱۳۹۵، در موزۀ مدرسه دارالفنون تهران برگزار شد.
هدف کلی این نشست که با حضور دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو، معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده، معاون وزیر و رئیس سازمان نهضت سوادآموزی، نماینده کمیساریای عالی پناهندگان ملل متحد، نماینده دفتر منطقه‌ای یونسکو در تهران، و رؤسا و نمایندگان سایر سازمان‌های بین‌المللی، معاونین، مسئولان و کارشناسان نهادهای ذیربط ملی و نمایندگان رسانه‌های جمعی برگزار شد، بررسی و شناخت سازوکارهای لازم جهت تداوم آموزش باکیفیت بزرگسالان در کشور، شناسایی ظرفیت‌ها و نحوه تقویت مشارکت‌های ملی و بین‌المللی در زمینه سوادآموزی، و بررسی چالش‌ها و راه‌حل‌های پشبرد اهداف سوادآموزی بود.
در مراسم افتتاحیه، پس از تلاوت آیاتی چند از کلام‌اله مجید و پخش سرود جمهوری اسلامی ایران، دکتر سعداله نصیری قیداری، دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو، دکتر شهیندخت مولاوردی، معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده، علی باقرزاده، معاون وزیر و رئیس سازمان نهضت سوادآموزی، آنه مونوسون، مشاور آموزشی دفتر منطقه‌ای یونسکو در تهران و دکتر فاضل، مدیرکل دفتر وزارتی آموزش و پرورش سخنرانی کردند.
باقرزاده، ابتدا ضمن عرض خیرمقدم به حاضرین، به جایگاه تعلیم و تربیت در دین مبین اسلام اشاره کرد و سپس اظهار داشت: “سوادآموزی یکی از ارکان اساسی تأسیس یونسکو از ابتدا تاکنون بوده و محور اصلی برنامه جهانی آموزش برای همه و از موضوعات کلیدی برنامه عمل دستورکار آموزش ۲۰۳۰ و اهداف توسعه پایدار است.”
وی در ادامه افزود:” سوادآموزی کشور بر گروه سنی ۴۹-۱۰ سال متمرکز شده است، با فعالیت‌هایی که سازمان نهضت سوادآموزی انجام داده است، فاصله درصد باسوادی زنان و مردان به‌عنوان یکی از شاخص‌های عدالت جنسیتی از ۸.۵ درصد به ۵ درصد کاهش یافته است. کاهش تفاوت درصد باسوادی مناطق شهری و روستایی از ۱۳.۷ درصد به ۹.۸ درصد نیز بیانگر عدالت آموزشی است که در نتیجۀ تلاش‌های سازمان نهضت حاصل شده است.”
رئیس سازمان نهضت سوادآموزی، آموزش رایگان اتباع خارجی و اولیای بی‌سواد دانش‌آموزان در دو سال گذشته، و برگزاری کارگاه تخصصی در زمینه سوادسنجی و آزمون‌های پایانی سوادآموزی توسط ابزارهای استاندارد را از فعالیت‌های موفق سازمان نهضت سوادآموزی برشمرد و اظهار داشت: “با وجود تلاش‌ها و پیشرفت‌های حاصله، هنوز هم تعدادی از کودکان لازم‌التعلیم وارد مدرسه نمی‌شوند و یا قبل از اتمام دوره ابتدایی از چرخۀ آموزش خارج می‌شوند و تعداد قابل‌توجهی از بزرگسالانی که دوره سوادآموزی را گذرانده‌اند نیز به بی‌سوادی رجعت می‌کنند.” باقرزاده در خاتمه بر لزوم اتخاذ سیاست‌های مناسب در زمینه سوادآموزی تأکید کرد.
دکتر نصیری در ابتدا ضمن تشکر از سازمان نهضت سوادآموزی و کلیه سازمان‌های ملی و بین‌المللی مشارکت‌کننده در این برنامه و عرض تبریک پنجاهمین سالگرد روز جهانی سوادآموزی، اظهار داشت: “این روز بر تمام کسانی که در این حوزه تلاش می‌کنند تا از دسترسی کودکان و نوجوانان به مهارت خواندن و نوشتن در جهت پایان بخشیدن به فقر و توانمندسازی جامعه اطمینان حاصل کنند، مبارک باشد. همه ما باید متحد شویم تا رویای جهانی را به واقعیت تبدیل کنیم که در آن تمام دختران و پسران از امکان دسترسی به مدرسه و دریافت آموزش با کیفیت برخوردارند. دنیایی که در آن کودکان از بدو تولد، مورد آموزش و پرورش قرار می‌گیرند و مهارت‌های لازم برای پیوستن به جامعه جهانی را می‌آموزند. این دقیقاً همان چیزی است که تمام کشورها متعهد شده‌اند تا در راستای هدف چهارم توسعۀ پایدار که همانا آموزش باکیفیت، برابر و فراگیر برای همه است بدان دست‌یابند”.
دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو درخصوص آسان نبودن دستیابی به این هدف، تصریح کرد: “امروز بیش از ۵۹ میلیون کودک در سنینِ دبستان در جهان، از آموزش محروم هستند و در زمینۀ کمک به ادامۀ تحصیل کودکان نیز پیشرفت بسیار کمی صورت گرفته است. از ۵۹ میلیون کودک بازمانده از تحصیل، حدود ۲۰ درصد وارد مدرسه شده‌اند، ولی ادامۀ تحصیل نداده‌اند. اکثریت کودکان بازمانده از تحصیل در جهان را کودکان خانواده‌های بسیار فقیر و مناطق روستایی و کودکان اقلیت‌های قومی یا زبانی و یا کودکان دارای معلولیت تشکیل می‌دهند. بسیاری از آنان، کودکانی هستند که به‌اجبار برای کمک به خانواده‌های خود کار می‌کنند. اما در این میان، کودکانی که با چندین محرومیت زندگی می‌کنند، از جمله: دختران ساکن مناطق فقیر روستایی، کودکان دارای معلولیت از اقلیت‌های قومی و یا پناهندگان با بیشترین چالش مواجه هستند.”
دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو خاطرنشان کرد: “دسترسی دختران به مهارت خواندن و نوشتن و آموزش به‌خصوص برای رشد و توسعۀ جوامع بسیار مهم است؛ زیرا به شکستن چرخه فقر کمک می‌کند. احتمال ابتلای زنان و مادران تحصیلکرده به بسیاری از بیماری‌ها ازجمله “اچ، آی، وی” و ایدز بسیار کمتر از سایرین است. دسترسی آن‌ها به اطلاعات و مهارت‌های بیشتر کمک می‌کند تا نقش مؤثرتری در اقتصاد جوامع خود داشته باشند. مادران تحصیلکرده، بارداری سالم‌تری دارند و کودکان سالمی به‌دنیا می‌آورند. مادران تحصیلکرده، کودکان خود را بیشتر به مدرسه و ادامۀ تحصیل تشویق می‌کنند.
دکتر نصیری درادامه، ضمن تأکید بر تعهد همگان به ایجاد جهانی که در آن همۀ کودکان فارغ از جنسیت و یا شرایط و زمینه‌های اجتماعی و اقتصادی بتوانند به آموزش رایگان، اجباری و با کیفیت دسترسی داشته باشند، اظهار داشت:” امروز که روز جهانی سوادآموزی را جشن می‌گیریم باید به خودمان یادآوری کنیم که موانع دسترسی به آموزش کدام‌اند و بر اهمیت سرمایه‌گذاری در زمینۀ آموزش با کیفیت و آموزگاران آموزش‌دیده تأکید کنیم”.
دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در پایان از همکاران وزارت آموزش و پرورش و سازمان نهضت سوادآموزی برای تلاش‌های قابل تقدیرشان در ایجاد دسترسی به آموزش با کیفیت برای بازماندگان از تحصیل تشکرکرد و اظهار داشت: “صمیمانه از تعهد شما در این زمینه سپاسگزارم و ما در مجموعه یونسکو، از تلاش‌های شما در جهت ارائه آموزش باکیفیت برای همه انسان‌ها حمایت می‌کنیم. در خاتمه، امیدوارم این همایش از طریق بحث و تبادل‌نظر میان متخصصان و مسئولین دست‌اندرکار سوادآموزی بتواند به تحقق اهداف پیش‌بینی‌شده نائل شود.”
متن کامل پیام از طریق کلیک بر روی اینجا قابل دسترسی است.
شهیندخت مولاوردی، معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده، ضمن تأکید بر اهمیت آموزش به‌عنوان یکی از حقوق انسانی، به پیشرفت‌های جمهوری اسلامی ایران در خصوص گسترش عدالت آموزشی اشاره کرد و اظهار داشت: “کشور ما از بدو پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون، تلاش‌های درخور توجه و شایسته‌ای را برای سوادآموزی و گسترش عدالت آموزشی مبتنی بر جنسیت انجام داده است. در نتیجه این اقدامات، طی دهه‌های اخیر در نرخ سواد زنان پیشرفت چشمگیری حاصل شده است؛ بطوری‌که نرخ باسوادی زنان از ۱۷.۴ درصد در سال ۱۳۴۵ به ۸۱.۱ درصد در سال ۱۳۹۰ افزایش یافته است. اما هنوز تا رسیدن به نقطۀ مطلوب راهی دراز در پیش است. از جمله گروه‌هایی که به اذعان کارشناسان می‌بایست با هدف توسعه عدالت آموزشی بیش از پیش مورد توجه قرارگیرند زنان در مناطق روستایی و محروم و به‌ویژه در استان‌های مرزی هستند.”
وی با بیان اهمیت جنسیت و موضوع جغرافیا در نرخ باسوادی افزود: “شواهد حکایت از آن دارد که همواره درصد بی‌سوادی در بین زنان بیش از مردان است و بررسی این نرخ در جامعه روستایی و شهری نشان می‌دهد که بیشترین درصد زنان بی‌سواد ساکنان روستاها هستند. بنابراین دو فاکتور جنسیت و جغرافیا نقش مؤثری در نرخ باسوادی دارد. “
پس از مراسم افتتاحیه، همایش با برگزاری نشست تخصصی ادامه یافت. در پایان، بیانیه همایش قرائت شد.
لازم است ذکر شود که “سوادآموزی” به‌عنوان یکی از مهم‌ترین اولویت‌های یونسکو و کمیسیون ملی یونسکو در بخش آموزش، به‌شمار می‌رود و در سند ملی آموزش ۲۰۳۰ که با همکاری مشترک کمیسیون ملی یونسکو و وزارتخانه‌های مرتبط با بحث آموزش در دست تدوین است و نقشه راه آموزش کشور تا پانزده سال آینده به شمار می‌رود، به‌عنوان یکی از اهداف مهم آموزشی به آن پرداخته خواهد شد.