نشست علوم و فناوری چاپ و خدمت به توسعه، علم، آموزش، فرهنگ و ارتباطات در کمیسیون ملی یونسکو-ایران برگزار شد
از سلسله نشست‌های نکوداشت دومین هفته ملی علوم و فناوری چاپ، نشست علوم و فناوری چاپ و خدمت به توسعه، علم، آموزش، فرهنگ و ارتباطات درروز دوشنبه ۱۵ شهریور ماه سال ۱۳۹۵در کمیسیون ملی یونسکو-ایران برگزار شد.
در این نشست که با حضور دبیرکل ، رؤسای ادارات و کارشناسان کمیسیون ملی یونسکو و دفتر منطقه‌ای تهران، انجمن علمی فناوری چاپ ایران، اتحادیه ناشران و کتابفروشان، لیتوگرافان، چاپخانهداران، اساتید و صاحب‌نظران این صنعت برگزار شد آقای مهندس محمد بی‌طرفان رئیس انجمن علمی فناوری چاپ ایران در سخنانی دانش را محصول خواندن و چاپ را هم جان‌مایه ترویج خواندن و به تبع آن دانش عنوان کرد و اینچنین اظهار داشتند: چاپ قرنهاست مکمل ارتباطات بوده و توانایی‌های قابل توجهی در افزایش سرانه ملی در توسعه و ترویج فرهنگ داشته است. چاپ میراث گرانبهای پویا و زنده بشریت است که میراث فرهنگی ملتها را ماندگارکرده و علم و دانش را در جهان گسترانیده است و از یک سو باعث حفظ، دوام و قوام فرهنگ شده و از سوی دیگر نقش بی‌بدیلی در گفتگوی تمدنها و فراهم کردن زمینه تضارب آرا در جهان داشته است.
رئیس انجمن علمی فناوری چاپ ایران در ادامه با اشاره به پیشنهاد سال گذشته این انجمن برای نامگذاری روزی از طرف یونسکو با عنوان روز جهانی چاپ ضمن تقدیر از آقای جامی مدیرکل دفتر امور چاپ وزارت ارشاد که در نامگذاری ۱۱ شهریور به عنوان روز ملی چاپ سهم مهمی داشته است، با تأکید بر اهمیت صنعت چاپ به‌عنوان بازوی توانمند یونسکو و نقش آن در تحقق اهداف یونسکو از کمیسیون ملی یونسکو در ایران درخواست نمودند این پیشنهاد را پیگیری کنند.
در ادامه این نشست دکتر نصیری قیداری دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در ایران ضمن خیرمقدم به میهمانان با مروری بر تاریخچه صنعت چاپ اظهار داشتند:
عدهای صنعت چاپ را در ایران به زمان هخامنشیان و اقدام آنها در ضرب مهر و سکه ارجاع می‌دهند و بعدها از زمان حاکمیت مغولان با رواج صنعت چاپ اسکناس این موضوع وارد دوره جدید شده گرچه صنعت چاپ از زمان گوتنبرگ و در سال ۱۴۴۸ میلادی رسماً پایه‌گذاری شده و عدهای از مورخین معتقدند آغاز این صنعت زمینه‌ساز رنسانس در غرب بوده است. در ایران هم از زمان عباس میرزا صنعت چاپ به طور جدی مورد توجه قرار گرفته و حتی پیش از اعزام دانشجویان به خارج از کشور برای تحصیل در دوره امیرکبیر، افرادی در زمان عباس میراز به مسکو رفتند تا با این صنعت جدید آشنا شوند.
ایشان با اشاره به سهم ارامنه اصفهان در رونق بخشیدن به این صنعت با چاپ کتاب زبور داوود در جلفای اصفهان شروع تألیف و چاپ کتابهای درسی را همزمان با راهاندازی درالفنون دانسته و تاثیر نهضت مشروطه در توسعه چاپ را یادآور شدند و خاطر نشان ساختند به دلیل اهداف حکومتی و نیاز مردم صنعت چاپ به سمت مدرنیزه شدن پیش رفت. همانگونه که با توسعه مطبوعات در ایران این نیاز به وجود آمد که هم دولت و هم بخش خصوصی در حوزه صنعت چاپ سرمایه‌گذاری کند و میبینیم که امروز ه این صنعت به طور جدی توسعه پیدا کرده است.
ایشان با تأکید بر تأثیر متقابل صنعت چاپ و مقوله فرهنگ و صنعت چاپ را یکی از ابزارهای توسعه فرهنگی دانستند که به‌طور مستقیم و غیرمستقیم در ایجاد صلح که هدف اصلی یونسکو است نقش مؤثری داشته و از سوی دیگر اقتضای آزادی بیان و آزادی مطبوعات که در برنامه های یونسکو از اهمیت خاصی برخوردار است مستلزم توسعه صنعت چاپ بوده و اساساً یکی از سنجه‌های توسعه در هر کشور توسعه صنعت چاپ آن کشور است.
ایشان با اشاره به عضویت ایران در شورای اجرایی یونسکو اظهار داشتند پیشنهاد نامگذاری روز جهانی چاپ در تقویم جهانی را مورد بررسی قرارداده و تلاش میکنیم تا سهم کشورمان در شکل‌گیری و توسعه این صنعت را ماندگار سازیم.
در ادامه این نشست دکتر مهرداد بیات استاد دانشگاه علم و صنعت طی سخنانی ضمن مرور اهداف یونسکو در قالب بحثی تئوریک با محور کهکشان چاپ، تاریخچه این صنعت را مرورکردند سپس دکتر فرهاد اعتمادی مدیر گروه ارتباطات کمیسیون ملی یونسکو سخنران بعدی نشست بودند که به این نکته اشاره داشتند که گرچه یونسکو در بخش ارتباطات اشاره مستقیمی به صنعت چاپ نداشته اما به طور غیرمستقیم با تأکید فراوان بر نقش مطبوعات و رسانه‌ها در توسعه کشورها به این مسئله پرداخته است همچنانکه برنامه حافظه جهانی یونسکو و تلاش آن بر ثبت میراث مستند ارزشمند کشورها نیز به نوعی به اهمیت نقش چاپ در مستندسازی حافظه بشری میپردازد. دکتر مهدی مستکین رئیس گروه فرهنگ کمیسیون ملی یونسکو در این نشست کار اهالی صنعت چاپ را زایشگری خوانده و با طرح نگرانیها پیرامون افسارگسیختگی و شتاب روزافزون دنیای مجازی و تأثیر آن بر روح و روان انسانها ،سخنان خود را با طرح این سؤال که رویکرد چاپ با عصر جدید باید تعاملی باشد یا تقابلی پایان دادند.
سخنران بعدی محمدابراهیم شریعتی افغانستانی مدیر مؤسسه انتشاراتی عرفان بودند که اینچنین اظهار داشتند: صنعت چاپ و نشر جایگاهی در خور توجه دارد و عقبماندگی جوامع مختلف را میتوان با نگاه به میزان توسعه این صنعت مورد بررسی قرار داد.
ایشان با اشاره به وضع چاپ ونشر در افغانستان ضمن قدردانی از تلاشهای ایران در کمک و ارسال محصولات فرهنگی همچون کتاب به افغانستان و تأثیرگذاری آن در پیشرفت جامعه افغانستان، خواستار مساعدت و یاری بیشتر مسئولین فرهنگی، ناشران و چاپخانهداران ایرانی در این امر شدند.
آقای غلامرضا شجاع مدیرعامل شرکت تعاونی لیتوگرافان هم با اشاره به توسعه صنعت چاپ از دنیای کتاب و مکتوبات و عرصه مختلف از جمله صنایع قضایی، نظامی، پزشکی و الکترونیک بر اهمیت ثبت روز جهانی صنعت چاپ از سوی یونسکو تأکید نمودند.
سخنرانی بعدی این نشست دکتر مصطفی ایران‌منش از بنیانگذاران صنعت بستهبندی در ایران با اشاره به ۱۰ ساله شدن رشته صنعت بستهبندی در مقطع کارشناسی پیوسته در ایران، نبود طراحی مناسب در صنعت بستهبندی را مضر دانسته وتوجه متخصصین را به این مسئله جلب نمودند.
ایشان افزودند: سلامت، ایمنی مصرفکننده، حفاظت از محیط زیست و مقرون به صرفه بودن از جمله اولویتها در صنعت بستهبندی است اما متأسفانه ما در کشور در حوزه آموزش صنعت بستهبندی تنها شاهد فعالیت‌های پراکنده و جزیرهای هستیم.
آخرین سخنران این نشست آقای اسماعیل دمیرچی پیشکسوت صنعت چاپ و مسئول موزه صنعت چاپ با اشاره به مهر کوروش که هم‌اکنون در موزه لوور در پاریس نگهداری می‌شود اظهار داشتند که این موضوع نشان می‌دهد که ایرانیان بیش از ۲۶۰۰ سال پیش چاپ را ابداع کرده بودند اما توسعه این صنعت عمدتاً در غرب نمود داشته است و سهم ایرانیان در توسعه این صنعت مغفول مانده است .
این نشست با اهداء تندیس انجمن علمی فناوری چاپ ایران به دکتر نصیری قیداری دبیرکل کمیسیون، اسماعیل دمیرچی مؤسس و رئیس موزه علمی صنعت چاپ ، محمدمهدی فخری زاده دبیر اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران و همچنین اهداء تندیس زرین انجمن به قباد شیوا طراح و گرافیست برجسته ایرانی و یکی از دوازده طراح برتر جهان خاتمه یافت.
