شبکه شهرهای یادگیرنده

شبکه شهرهای یادگیرنده شبکه ای است جهانی برای تعامل و تبادل تجربه بین شهرهایی که در مدیریت شهری توجه ویژه ای به آموزش دارند. در این شبکه مهم و اثرگذار، مدیران شهری تجارب ارزشمند خود را به اشتراک میگذارند. در جریان این تبادل تجربه و اندیشه، فرصتی بی مانند برای معرفی داشته های یک شهر و یک کشور پدید می آید. ایران به عنوان یکی از کهن ترین تجارب زندگی شهری، بی گمان میتواند در این شبکه نقش مهم و موثری داشته باشد. یونسکو به عنوان شبکه شبکه ها، با در ارتباط قرار دادن شهرهای موفق در این عرصه فرصتی برای دیده شدن و ارتقا جایگاه شهرهای مختلف پدید آورده است. بویژه شهرهای کوچک که میتوانند با ایده ها و اندیشه های خلاقانه با پیوستن به این شبکه، جهانی شدن را بیازمایند.

شهرهای یادگیرنده سیاست ها و شیوه هایی را توسعه می دهند که از طریق آموزش، پیشرفت و توسعه پایدار را در مدیریت شهری تقویت میکند. به ویژه وقتی دولت های محلی، جوامع اجتماعی را برای مشارکت در اجرای استراتژی ها و برنامه های یادگیری مادام العمر توانمند می‏کنند. شهر یادگیرنده، یادگیری مادام العمر را برای همه ترویج می کند. یونسکو شهر یادگیرنده را شهری تعریف می کند که:

• منابع خود را به طور موثر در هر بخش برای ترویج یادگیری فراگیر از آموزش ابتدایی تا آموزش عالی استفاده می کند.
• یادگیری را در خانواده ها و دیگر جوامع زنده می کند.
• یادگیری را برای انجام کار درست و در محل کار تسهیل می کند.
• استفاده از فناوری های یادگیری مدرن را گسترش می دهد.
• کیفیت در یادگیری را افزایش می دهد ؛ و
• فرهنگ یادگیری را در طول زندگی تقویت می کند.

با این رویکرد، شهر میتواند توانمندسازی فردی و اجتماعی ، توسعه اقتصادی و رفاه فرهنگی و توسعه پایدار را افزایش دهد.

شبکه جهانی شهرهای یادگیرنده یونسکو (GNLC) یک شبکه بین المللی است که الهام بخش بودن ، دانش دانستن و بهترین عملکردها را ارائه می دهد. این برنامه توسط موسسه یادگیری مادام العمر یونسکو (UIL) هماهنگ شده است. این شبکه از شهرهای عضو خود در موارد زیر پشتیبانی می کند:

• ترویج فرهنگ گفتگو و یادگیری همسالان ؛
• مستندسازی استراتژی های موثرتر و بهترین شیوه ها و روش‏ها ؛
• تقویت مشارکت مدنی ؛
• بالابردن ظرفیت توسعه ؛
• توسعه ابزارهایی برای طراحی، پیاده سازی و نظارت بر استراتژی های یادگیرندگی شهرها.

یادگیری مادام العمر پایه و اساس صحیحی برای توسعه پایدار اجتماعی ، اقتصادی و زیست محیطی ایجاد می کند. ایده یادگیری در طول زندگی در همه فرهنگ ها ریشه دارد. با این حال، این امر در جهانی که به سرعت در حال تغییر است و هنجارهای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی به طور مداوم در حال بازتعریف هستند، به طور فزاینده ای اهمیت پیدا کرده است. مطالعات نشان داده است که دانش آموزان مادام العمر – شهروندانی که در طیف گسترده ای از دانش، مهارت ها و نگرش های جدید به دست می آورند – برای سازگاری با تغییرات محیط خود بهتر تجهیز شده و بهتر عمل می‏کنند. بنابراین یادگیری مادام العمر و جامعه یادگیرنده ، نقش مهمی در توانمندسازی شهروندان و ایجاد گذار به جوامع پایدار دارند.

در حالی که دولت‏ها تا حد زیادی مسئول تعیین استراتژی برای ایجاد جوامع یادگیرنده هستند، اما تغییر پایدار مستلزم تعهد در سطح محلی است. یک جامعه یادگیرنده باید استان به استان ، شهر به شهر و جامعه به جامعه ساخته شود. همانگونه که در فرهنگ دینی، آموزش از تولد تا مرگ توصیه شده است

امروزه بیش از نیمی از جمعیت جهان – ۳.۵ میلیارد نفر – در شهرها زندگی می کنند. قریب به ۱۰ سال آینده، این جمعیت به ۵ میلیارد نفر افزایش می‏یابد. شهرهای سراسر جهان در مدیریت شهرنشینی با چالش های زیادی روبرو هستند که این امر بر تضمین آموزش با کیفیت برای همه تأثیر بسزایی دارد.

شهر یادگیرنده، افراد را در هر رده سنی، قادر می سازد تا از آموزش جامع و عادلانه با کیفیت و فرصت های یادگیری مادام العمر در زمینه های مختلف اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی بهره مند شوند.

حمایت از برابری و مشارکت در شهرهای یادگیرنده:

• ارتقاء فرصت های آموزشی و یادگیری برای همه، به ویژه برای گروه های آسیب پذیر که در مدرسه یا آموزش رسمی نیستند. این فرصت آنها را قادر می سازد تا سواد و سایر مهارت های اولیه حرفه ای را کسب کرده و در آموزش مداوم شرکت کنند.
• ارائه دوره های آموزشی آنلاین که به مردم اجازه می دهد در همایش های رایگان در مورد موضوعات مختلف مربوط به جامعه محلی خود شرکت و مشارکت کنند.
• ایجاد مدارس مهاجرتی که به کارگران مهاجر اجازه می دهد تا مدارک حرفه ای را کسب کنند، در نتیجه به آنها کمک می کند تا در جامعه ادغام شوند.
• ترویج ابتکارات یادگیری بین نسلی، تشویق کودکان و مراقبین آنها برای یادگیری مشترک؛
• ارائه راهنمایی های شغلی، به ویژه برای زنان، برای تشویق آنها برای داشتن مدارک بالاتر که به آنها اجازه می دهد موقعیت های بهتری را در مشاغل به دست آورند.
• راه اندازی کتابخانه های سیار، فراهم آوردن فرصت خواندن برای همه، به ویژه افراد دارای معلولیت، سالخوردگان و کودکان پیش دبستانی.
• استفاده از مراکز فرهنگی که به عنوان سایتهای آموزشی عمل می کنند و میتواند فرهنگ ، هنر و یادگیری را گرد هم آورند و پروژه هایی را که به طور مشترک توسط موسسات آموزشی و فرهنگی محلی اجرا می شود، به عنوان وسیله ای برای دسترسی مردم به تجلیل از هویت فرهنگی، مورد استفاده قرار می دهند.
• ایجاد طرح هایی که داوطلبان آموزش دیده را برای تشویق ساکنان در معرض انزوا (به عنوان مثال افراد مسن ، افراد دارای معلولیت) برای شرکت در فعالیت های فرهنگی ، کارگاه ها ، فعالیت های بدنی و غیره ترغیب می کند.
• ایجاد “شبکه های مشارکت مدنی” که شهروندان را تشویق می کند تا با استفاده از رسانه های اجتماعی و فناوری های مدرن در فرایندهای تصمیم گیری شهر مشارکت کنند.

ساختن شهر یادگیری یک حرکت جمعی و ادامه دار است و مستلزم یک برنامه عملی مشخص با مشارکت همه ذینفعان، رویدادهای مختلف رهبری قوی سیاسی و تعهد ثابت می باشد. دسترسی آسان و تجربه های لذت بخش برای همه شهروندان، نظارت و ارزیابی مناسب پیشرفت و تأمین مالی پایدار و مطمئن و دیگر دستورالعمل های مفصل در مورد این نکات عملی را می توانید در دستورالعمل های ما برای ایجاد شهرهای یادگیرنده بیابید.

این دستورالعمل ها برای ساخت شهرهای یادگیرنده ، که با مشورت کارشناسان بین المللی از هر پنج منطقه یونسکو تهیه شده است ، از بینش‏های بدست آمده از مطالعات موردی جمع آوری شده در نشریه “باز کردن قفل پتانسیل جوامع شهری”: مطالعات موردی دوازده شهر یادگیرنده استفاده می کند. هدف این دستورالعمل ارائه راهکارهای استراتژیک به شهرها برای ایجاد شهرهای یادگیرنده پویا و پایدار است. آنها شامل مجموعه ای از توصیه های قابل اجرا هستند که می توان در هر مرحله از فرآیند تبدیل شدن به شهر یادگیرنده به آنها اشاره کرد

دستورالعمل ها به شش زمینه اصلی زیر تقسیم می شوند که تهیه برنامه ای برای تبدیل شدن به یک شهر یادگیرند باید متناسب با زمینه های منحصر به فرد هر شهر باشد. ایجاد یک ساختار هماهنگ با مشارکت همه ذینفعان؛ شروع و حفظ فرآیند با رویدادهای جشن؛ اطمینان از کنید یادگیری قابل دسترس برای همه شهروندان، ایجاد یک فرآیند نظارت و ارزیابی؛ و اطمینان از بودجه پایدار .

با تکمیل دستورالعمل های ایجاد شهرهای یادگیرنده ، آموزش های ویدئویی “چگونه می توان یک شهر یادگیری ساخت” اقدامات انجام شده را توضیح می دهد. شهرهای یادگیرنده ایجاد جوامع آموزشی پررونق را تشویق می کنند و رویکردهای عملی برای اجرای بهتر سیاست ها و اسناد راهنما در اختیار شهرها قرار می دهند.

آموزش های ویدئویی برای حمایت از سیاست گذاران ، ذینفعان ، برنامه ریزان شهری و دست اندرکاران آموزش مادام العمر در ساخت شهرهای یادگیرنده ساخته شده است که  شامل یک ویدئوی مقدماتی و شش کلیپ انیمیشن جالب و مختصر بر اساس موضوعات زیر هستند:

• برنامه ریزی
• تعهد مشارکت کنندگان
• جشنواره ها
• دسترسی همگانی
• نظارت و ارزیابی
• منابع

هر بخش با یک ویدئوی مفهومی متحرک شروع می شود که با کلیپ هایی بر اساس تجربه اعضای شبکه جهانی شهرهای یادگیرنده یونسکو بیشتر غنی می شود. به اشتراک گذاری ایده ها بین شهرها یکی از اهداف شبکه است که این ابتکار را جذاب کرده است.

چه چیزی در انتظار شهر شماست؟

هدف از آموزش ها این است که شهرها را در جهت تلاش برای ایجاد شهرهای یادگیرنده پویا و پایدار و پیشبرد آموزش و فرصتهای یادگیری مادام العمر برای همه و در مسیر درست هدایت کند. با تماشای این آموزش ها، به طور خلاصه می توانید دریابید که منظور از شهر یادگیرنده چیست و بدین ترتیب بینش می گیرید که چرا ساختن شهر یادگیرنده گامی مهم در جهت توسعه پایدار است. علاوه بر این ، شما همچنین با عناصر مهم در اجرای این مفهوم آشنا می شوید و از نقاط شروع و مراحل بعدی مطلع می شوید و همچنین از تجربیات واقعی موفق و عملی شهرهای سراسر جهان بهره مند می شوید.

۱-  نحوه تدوین طرح شهر یادگیرنده

ساخت یک شهر یادگیرنده نیازمند پایه های قوی و دیدی روشن نسبت به گذشته، حال و آینده است. به دست آوردن چنین دیدی نیازمند منابع دقیق، تشکیل گروهی از کارشناسان شهری و خصوصاً برنامه ریزی درست و مناسب می باشد. یک برنامه منسجم که بر اساس ظرفیت ها و نیازهای شهری ترسیم شده است و شرکای ثابت و پایداری را در تحقق برنامه های شهری فرا می خواند. اما این برنامه ریزی تنها در یک مرحله و در یک زمان خاص محدود نمی شود و پیوسته نیازمند بازبینی و ایفای تغییرات مطابق با شرایط حال و آینده شهر است. تیم کارشناسان که متشکل از مسئولین و سیاستگذاران شهری و نمایندگان ذینفعان،‌ مشارکت کنندگان علمی و اجرایی و شرکای تجاری شهرداری ها هستند، در ابتدا می بایست لیستی از اقدامات انجام شده در حوزه های گوناگون را در سال های اخیر تهیه نماید. سپس به تهیه چالش های حال حاضر و پیش روی شهر بپردازند و در نهایت به تعیین اولویت ها اقدام نمایند و آن ها را در دستور کار قرار دهند. این اقدام اهداف را روشن می سازد و به شرکا اجازه حضوری مؤثر و کارآمد در فعالیت های شهری را می دهد. دسته بندی اقدامات برای رسیدن به اهداف کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت نقشه راه را تبیین می کند. بدین منظور تهیه یک برنامه اقدام برای در نظر گرفتن برنامه های متناسب با اهداف ضروری می نماید، چرا که در این برنامه منابع، ذخایر و چالش ها به شیوه ای نظام مند موجود بررسی می گردد و خروجی آن دستیابی به رفاه بیشتر شهروندان و حل تدریجی موضوعاتی همچون فقر و بیکاری خواهد بود. دو مرحله اساسی در برنامه ریزی باید لحاظ شود:

الف) تشکیل دقیق گروه کارشناسان متشکل از نمایندگان شهرداری، مؤسسات معتبر علمی و دانشگاهی، سازمان های ذینفع، شرکای تجاری… و تبیین مسئولیت ها و وظایف هر فرد در گروه به منظور تشخیص دقیق چالش ها، اقدامات انجام شده و انتخاب مناسب برنامه های پیش رو و در نهایت بررسی و تشخیص اینکه آیا این برنامه ها و رویدادها در دسترس همه اقشار جامعه قرار خواهد گرفت و مشارکت آن ها را به دنبال خواهد داشت. نظارت بر حسن انجام وظایف محوله به اعضای تیم کارشناسان باید توسط گروه نظارت و ارزیابی به طور پیوسته انجام شود.

ب) برنامه ریزی و یافت چالش ها بر حسب ایده ها و تفکرات جمعی. در این مرحله بررسی و تعمق بر روی چالش های زندگی شهروندان ضروری است. هر جامعه ای بسته به ویژگی ها،‌ ظرفیت ها و چالش های همان شهر منحصر به فرد است. برنامه ها و رویدادها بسته به ویژگی های زیست محیطی، بهداشتی، جغرافیایی، ارتباطی و اجتماعی شهر باید تبیین شوند. برخی از این ویژگی ها به مرور زمان و یا با تغییرات ناگهانی مثل بلایای طبیعی در شهر دستخوش تغییرات می گردد. در نتیجه بازبینی و مرور مجدد استراتژی ها و برنامه ریزی در همه حال باید در نظر گرفته شود. بنابراین از مؤلفه های مهم در برنامه ریزی انعطاف پذیری، داشتن ذهنی باز، برگزاری رویدادهای متنوع و متناسب و در نهایت نظارت و ارزیابی است.

انتخاب شعارها و پیام های کوتاه و تأثیرگذار در حوزه های مختلف سودمند خواهد بود. نیاز به آموزش شهروندان در حوزه های اولویت دار شهر باید تعیین شود. آیا نیاز به آموزش مقدماتی سواد و مبارزه با بی سوادی از اولویت های شهر است؟ آیا شهر نیاز به یادگیری در حوزه انفورماتیک دارد؟ آیا آموزش های حوزه کشاورزی، سلامت و تغذیه، فنی و حرفه ای، مالی،… از اولویت های شهر است؟ از ظرفیت های داوطلبانه، کتابخانه ها، مراکز فرهنگی،… باید بهره جست.

۲- چگونه می توان ذینفعان را در ساختن شهر یادگیری مشارکت داد

شهرهای سراسر دنیا جذابیت و هویت های خاص خودشان را با توجه به فرهنگ ها،‌ جمعیت ها و زیرساخت هایشان دارند و بسته به نظرات فردی و گروهی در تصمیم گیری برنامه های متناسب با اهداف شهرهای یادگیرنده از سایرین متمایز می شوند. بنابراین گردهم آوری افراد حقیقی و حقوقی صاحب نظر در حوزه های گوناگون آموزشی همچون اساتید، فعالان، شرکت ها، مدارس، مؤسسات و انجمن های محلی و شهری و تهیه لیستی از این مشارکت کنندگان می تواند در مراحل مقدماتی ساخت شهر یادگیرنده گام مؤثر و مفیدی باشد. شرکت دادن مشارکت کنندگان در تمامی مراحل ایده پردازی، امکان سنجی،‌ برنامه ریزی، اجرا و کنترل و نظارت می تواند تضمینی بر اجرایی شدن برنامه ها باشد. امضای تفاهم نامه یا قرارداد همکاری با اعضای گروه کارشناسان به نقش و فعالیت آن ها استحکام می بخشد. باید در نظر داشت که حتی ایده های خارج از گروه کارشناسان می تواند ایده هایی جالب و مؤثر برای شهر باشد و بدین ترتیب مشارکت دادن شهروندان در مراحل ابتدایی تصمیم گیری می تواند تضمینی بر مشارکت فعالانه آن ها در مراحل اجرایی باشد. حتی ارتباط با ارگان ها و نهادهای دولتی و خصوصی خارج از شهر همچون وزارت خانه های آموزش و پرورش و آموزش عالی، سازمان نهضت سوادآموزی، مرکز آمار،‌ سازمان برنامه و بودجه، NGO ها می تواند در پیشبرد اهداف شهر یادگیرنده مؤثر واقع شود. ارتباط با سایر شهرها و ایده گرفتن از مدل های فعالیت های آن ها نیز می تواند سودمند باشد.

۳- استفاده از جشنواره ها    

راه اندازی و حفظ جریان ها با برنامه های خلاقانه در شهر به ترویج یادگیری مادام العمر در راستای ارتقاء سطح کمی و کیفی آموزش و تسهیل ورود به بازار کار و سازگاری اجتماعی می انجامد. برگزاری جشن ها و مراسمات عکس العمل های مثبتی را در یادگیرندگان به همراه می آورد و سطح مشارکت مردمی را در بحث آموزش و فراگیری بالا می برد. جشن ها و مسابقات که به شیوه های مختلفی از جمله فرهنگی، هنری، ورزشی و غیره برگزار می شوند می توانند پیوندهای محکمی را میان محلات شهر برقرار سازند و حس تعلق به یک جامعه واحد را در میان شهروندان تقویت کنند و مشوقی برای مشارکت افرادی در حاشیه و انزوا قرار دارند باشند. برنامه ریزی برای برگزاری جشنواره های منظم دوره ای یا سالیانه تأثیرات مثبتی را در طولانی مدت به همراه خواهد داشت، از جمله اینکه شرکت کنندگان برای جشنواره ها خود را آماده می کنند که خود ترویج رفتار گیرندگی است و حضور شرکای تجاری قویتر و پایداری را در برگزاری برنامه ها به دنبال خواهد داشت. اما چگونه با توجه به مقتضیات شهر برنامه ها انتخاب شود. رویدادهای بی شماری در حوزه موضوعات شهرهای یادگیرنده می توان در نظر گرفت اما آیا موضوعات از اولویت های جامعه هستند؟ آیا فرصت یادگیری مباحث تازه را به شهروندان می دهند؟ آیا مهارت های متناسب با موضوع رویداد در جریان برنامه کسب می شود؟ اینها سؤالاتی است که قبل از تصمیم گیری در اجرای رویداد باید مد نظر قرار بگیرد. برای تأثیر گذاری بیشتر هر برنامه باید موضوعی واحد داشته باشد و برنامه ریزی برای جشنواره ها باید به گونه ای باشد که در عین حال مشارکت همه یا اکثر نهادها و ظرفیت های علمی، فرهنگی و مالی شهر را درگیر نماید تا بهترین نتیجه و تأثیر را به دنبال داشته باشد. بدین ترتیب نه تنها از ایده های متنوع و خلاقانه شرکا در برگزاری رویدادها می توان بهره جست بلکه از فضاها، امکانات لوجستیکی و یا پشتیبانی مالی آنها نیز می توان استفاده کرد. حتی می توان رویدادهای مشترک با شهرهای دیگر برگزار نمود. از امکانات رسانه ای شهر نیز نباید غافل شد. روزنامه ها، جراید، اکران های شهری، شبکه های رادیویی و تلویزیونی استانی و ملی باید پوشش مناسبی از برنامه ها را داشته باشند. مستند سازی رویداد بعد از اتمام به شکل های مختلف همچون ارائه گزارش های کامل، کوتاه، ویدیوهای و انمیشین های ساده که قابلیت به اشتراک گذاری آسان در پایگاه های اینترنتی و شبکه های اجتماعی را داشته باشند، بسیار حائز اهمیت است. بدین ترتیب شهروندان در هر زمان و در هر مکانی می توانند به یادگیری بپردازند. محیط شهر در حین رویداد سراسر هیجان و شادی می شود و تأثیر مثبت آن تا مدت ها در شهر باقی می ماند و باعث افزایش اعتماد به تصمیمات مسئولین شهر در حوزه های مختلف از جانب شهروندان می شود.

۴- چگونه یادگیری را برای همه در دسترس قرار دهیم؟

هر کس با هر رده سنی و نسب خانوادگی،‌ قومی و قبیله ای و جغرافیایی حق آموزش و یادگیری را دارد تا مهارت های خود را تثبیت نماید و مهارت های جدید کسب کند. این یکی از ملزومات شهر یادگیرنده است تا یادگیری را برای تمام اقشار جامعه فراهم نماید. دانستن نیازهای آموزشی شهروندان و پاسخ گویی مناسب به آنها با فراهم آوردن فرصت های آموزشی با کیفیت است. اما کیفیت و فراگیری در آموزش در گرو توجه به اقشار آسیب پذیر و در اقلیت، همچون اقشار کم درآمد، افراد بازمانده از تحصیل، ‌پناهندگان و مهاجران، سالمندان و افراد با نیازهای ویژه، به جهت اینکه با محرومیت آموزشی مواجه بوده اند از اولویت های شهر پویای یادگیرنده است. اما نوع تمرکز و تأکید بر سوادآموزی،‌ مسائل زیست محیطی، سلامت، بهداشت، کشاورزی، مهارت های فنی و حرفه ای و غیره با توجه به شرایط و زیرساخت های شهری در شهرهای گوناگون متفاوت است. از مؤسسات،‌ شرکت ها وسازمان ها باید خواسته شود تا شهرداری را در راستای تعیین اولویت ها یاری دهند.  قبل از هر اقدام باید موانع یادگیری شناسایی و در جهت رفع موانع گام برداشت. باید در نظر داشت که فرصت های آموزشی در مکان های مختلف قابل خلق شدن هستند : مدارس، اجتماعات خانوادگی و محلی، محیط کار، اماکن و معابر عمومی، اینترنت و شبکه های اجتماعی. با اینکه تمرکز بر آموزش می تواند از لحاظ فرم بر آموزش غیر رسمی تأکید نماید، اما توجه به آموزش رسمی در مدارس و در دانشگاه های شهر نیز باید صورت پذیرد. چرا که آموزش مقدماتی، پایه آموزش های بعدی قرار می گیرد. از نکات مهمی که در آموزش در جوامع محلی باید در نظر گرفته شود، تأکید بر المان های فرهنگی و معرفی فرهنگ های گوناگون ملی و منطقه ای است. آموزش مهارت های لازم به شهروندان برای ورود به بازار کار و تشخیص استعدادها و علایق آن ها در زمینه های مختلف در دسته بندی های کوچک تر در سطح شهر باید صورت پذیرد. اما همیشه و در همه حال موضوع کیفیت در آموزش باید مد نظر قرار داده شود. چرا که در غیر این صورت آموزش بی فایده و یا کم فایده خواهد بود. تضمین کیفیت در آموزش نیازمند مؤلفه های متعددی است : نیاز به آموزگاران و آموزش دهندگان آموزش دیده، محیط های یادگیری امن و مناسب،‌ تعادل میان معلمین و فعالان حرفه ای از طریق بهره گیری از تجارب آن ها در بحث آموزش، استفاده از تکنیک های یادگیری الکترونیکی برای تسهیل فراگیری أموزش و در اختیار قرار دادن محتوای آموزشی در بهترین زمان و در بهترین مکان. محتوای آموزشی باید همواره با در نظر گرفتن شرایط اقشار کم درآمد، اقشار دارای نیازهای ویژه، دارای مشکلات زبانی، طبقات اجتماعی متفاوت و تعلقات قومی و قبیله ای در نظر گرفته شود.

۵- نحوه نظارت و ارزیابی پیشرفت در ساخت شهر یادگیرنده

شهر یادگیرنده شهری است که بتواند انگیزه یادگیری را در تمامی اقشار جامعه تقویت نماید و بدین منظور باید فعالیت ها و رویدادهای متنوع و متعددی را برنامه ریزی و اجرا نماید. اما چطور می تواند از نتیجه و تأثیر رویدادها مطمئن باشد. تنها راه ارزیابی تأثیر رویدادها بر شهروندان و چالش های شهری درخواست تداوم رویدادها از جانب ایشان است. داشتن ایده های خلاقانه بسیار خوب است، اما اینکه این ایده ها برای حل چالش های شهری ثمر بخش هستند،‌ موضوع مهم تر و حائز اهمیت تری است. بدین منظور برنامه ها و رویدادها باید با نگاهی انتقادی مورد کنترل و نظارت قرار گیرند و پس از اجرا آسیب شناسی شوند. چه مواردی به خوبی اجرا شد؟ چه نتایجی به دست آمد و چه نتایجی ابتر ماند؟ جمع آوری داده ها و تحلیل آن ها از اقدامات مهمی است که برای اجرای هر فعالیت باید در نظر قرار گیرد. باید به این موضوع توجه داشت که آیا شیوه های بهتری برای اجرای رویدادها وجود نداشت؟ آیا بهترین تأثیر در جامعه گذاشته شده؟ آیا انتظارات مطلوب برآورده شده است؟ از مشارکت کنندگان و شرکا باید نظر سنجی انجام شود. از دانشگاهیان و متخصصان آمار برای بررسی نتایج و تأثیرات رویدادها باید کمک گرفته شود. نظارت و کنترل بر حسن اجرای وظایف محوله به هر یک از شرکا بر تضمین کیفیت اجرا و تداوم فعالیت می افزاید. استفاده از مدل نظارتی شهرهای دیگر که چالش های مشابه دارند می تواند سیستم نظارتی را جهان شمول تر نماید. اینکه یادگیرندگان چه بهره ای در دوره آموزشی برده اند، آیا شوق یادگیری را در خود احساس می کنند؟ اینکه برای یادگیری انگیزه کافی دارند و برای چه مهارتی همچنان نیازمند آموزش هستند؟ و سؤالاتی از این قبیل در پرسشنامه های ارزیابی کیفیت رویدادها و دوره ها باید در نظر گرفته شود.

۶- چگونه می توان از بودجه پایدار برای ساخت شهر یادگیرنده اطمینان حاصل کرد

شهر یادگیرنده شهری است که در آن شهر سطح سواد روندی افزایشی را طی کند و شهروندان را به مشارکت در فعالیت های آموزشی و یادگیری ترغیب نماید. اما برای رسیدن به این مهم باید از منابع قوی بهره برد. منابعی که تنها محدود به منابع مالی نمی شود. دستیابی به تمامی منابع در ابتدا مشکل به نظر می رسد، اما می توان از بودجه های دولتی و رسمی کمک گرفت. در مرحله دوم می توان به شرکای تجاری که از بخش خصوصی بتوانند تأمین کننده منابع باشند فکر کرد. منابع انسانی،‌ تجهیزاتی، فضاهای یادگیری و غیره در گرو فعالیت های گروهی که خاصه پروژه شهر یادگیرنده است تأمین می گردد. برای هر رویداد باید در نظر گرفت که چه منابعی در اختیار است و چه منابعی باید از چه محلی تأمین گردد. پس از بسیج اولیه منابع شهرداری، از فعالان تجاری در حوزه های مختلف که علاقمند به همکاری با شهرداری هستند باید دعوت کرد. باید در نظر داشت که مکان های عمومی، ظرفیت های مناسبی را برای میزبانی رویدادها در فضای باز می توانند به عهده بگیرند. در خصوص تأمین منابع مالی می توان از مکانیزم های مختلفی بهره برد : مکانیزم شرکای چندگانه، مکانیزم تقسیم هزینه، بودجه های مکمل، جذب اسپانسر، ارتباط با خیرین، بخش خصوص و غیره. استفاده از شرکای مختلف در ابعاد مالی و محتوایی برای رویدادها سودمند هستند.

شبکه جهانی شهرهای یادگیرنده یونسکو در حال حاضر ۲۲۹ شهر فعال از ۵۵ کشور جهان دارد. اگرچه همه شهرهای عضو سیاست ها و شیوه های یادگیری مادام العمر برجسته ای را تدوین کرده اند. جایزه ای نیز برای شهرهای یادگیرنده توسط یونسکو تعیین گردیده است. این جایزه به منظور شناخت و تقویت اقدامات موثر و خوبی که در راستای عدالت آموزشی ویادگیری مادام العمر، در سطح محلی انجام گرفته است، تبیین شده است. این جایزه در سطح پنج منطقه جغرافیایی یونسکو اجرا می شود.

برای سال ۲۰۱۹ دبیرخانه جایزه شهرهای یادگیرنده موسسه یادگیری مادام العمر یونسکو برندگان این جایزه را اعلام کرد:

Aswan (Egypt)

Chendu (China)

Heraklion (Greece)

Ibadan (Nigeria)

Medellin (Colombia)

Melitopol (Ukraine)

Petaling Jaya (Malaysia)

Santiago (Mexico)

Seodaemun-gu (Repulic of Korea)

Sønderborg (Denmark)

به عنوان مثال از اقداماتی که در برخی از این شهرها صورت گرفت می توان به این نمونه ها اشاره کرد  :

• شهر اسوان مصر ، که استراتژی ای را توسعه داده است که پروژه های مختلف از جمله برنامه های کشاورزی و حفاظت از آب در مدارس  و همچنین فرصت های آموزشی کارآفرینانه متنوعی را برای همه گروه های جامعه ادغام می کند.
• چنگدو چین ، برنامه نوآورانه را در یادگیری با پیاده روی در شهر ترکیب کرده است. هر مسیر بر موضوعات مختلف مانند ویژگی های منطقه ای، فرهنگ های سنتی و صنعت مدرن تمرکز می کند و استفاده هوشمندانه از منابع عمومی و غیر عمومی را در آن نشان می دهد.
• شهر یونانی هراکلیون ، برنامه “مناسب برای همه” را اجرا می کند تا شهروندان و پناهندگان ساکن در شهر را با پیشبرد برابری و مشارکت از طریق فعالیت های ورزشی و آموزشی بر اساس موضوعاتی مانند فرهنگ و سنت محلی ، به یکدیگر نزدیک کند.
• ایبادان در نیجریه، که علاوه بر اجرای مستمر طرح شهر یادگیرنده خود ، اخیراً جشنواره ای را برای یادگیری ارائه کرده است که فعالیتها و کارگاههای تعاملی و متنوعی را برای مخاطبان مختلف هدف ارائه می دهد. در نتیجه مفهوم یادگیری مادام العمر در جامعه تقویت می شود.
• مدلن کلمبیا ، با برنامه ای که به همکاری مجدد موفقیت آمیز بیش از ۴۶۵۰ محصل ترک تحصیلی توسط مدرسه کمک کرده است.
• شهر ملیتوپول اوکراین ، که آوارگان داخلی را که قبلاً در صنعت معدن مشغول به کار بوده اند بازآموزی کرده است ، در نتیجه باعث افزایش برابری تحصیلی در سراسر شهر شده است.
• پتالینگ جایا مالزی ، برای دستیابی به پیشرفتهای بزرگ با ارائه خدمات رایگان اتوبوس در چهار مسیر شهر برای بهبود دسترسی به فضاهای آموزشی عمومی ؛
• شهر سانتیاگو مکزیک ، که به شهروندان خود امکان دسترسی به طیف وسیعی از کلاس های رایگان ، از جمله دوره های رباتیک برای کودکان و آموزش ضد زورگویی را می دهد.
• سئودیامون گو در جمهوری کره ، به دلیل دارا بودن آپارتمان های بلند مرتبه ، جوامع کوچک آموزشی ایجاد کرده که هر سال ۵۰ دوره را در داخل فضای آپارتمانها به شهروندان تدریس می کند.
• شهر ساندربورگ دانمارک ، که استراتژی «۴–۱۷–۴۲» آن شامل چهار تعهد استراتزیک شهر (زیست محیطی ، اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی) ، است که در ویژگیهای کلیدی GNLC یونسکو در شهرهای یادگیرنده گنجانده شده است.

متعاقب فراخوان های متوالی عضویت از سال ۲۰۱۵، در شبکه شهرهای یادگیرنده یونسکو توسط موسسه یادگیری مادام‌العمر یونسکو در آلمان و پیگیری کمیسیون ملی یونسکو-ایران، به منظور اطلاع رسانی و تدوین و ارسال پرونده های شهرهای متقاضی، تا کنون پرونده های ۱۰ شهر از ایران به موسسه مذکور ارسال شده است. این موسسه پس از بررسی پرونده‌ها، موافقت خود را با پیوستن آن‌ها به شبکه شهرهای یادگیرنده اعلام کرده است و گواهینامه عضویت شهرها در شبکه مذکور با امضای مدیر موسسه یادگیری مادام‌العمر یونسکو، از سوی یونسکو صادر شده است.

1. مرداد ۹۵، عضویت شهرهای بهبهان و کاشان، به شبکه شهرهای یادگیرنده یونسکو،
2. دی ۹۵، عضویت شهرهای شیراز و اراک به شبکه شهرهای یادگیرنده یونسکو،
3. شهریور ۹۸، عضویت شهرهای مشهد، یزد و شهر جدید هشتگرد  به شبکه شهرهای یادگیرنده یونسکو،
4. شهریور  ۹۹،  عضویت شهرهای تهران، اصفهان و بندرخمیر به شبکه شهرهای یادگیرنده یونسکو،