پیام مدیر کل یونسکو به مناسبت روز جهانی میراث دیداری- شنیداری (۲۷ اکتبر ۲۰۱۳)
ما اکنون شاهد نقطه عطفی تاریخی در اثرگذاری فنآوری هستیم: هر چقدر ثبت تصاویر و صداها، ویرایش و انتشار آنها در سطح جهان سادهتر و آسانتر میشود به همان اندازه حفظ و نگهداری از این جریانهای گسترده داده و اطلاعات مشکلتر میشود.
اثرگذاری روزافزون فنآوریهای دیجیتال در فضای دیداری- شنیداری، در حال پدیدآوردن انقلابی شگرف در مفاهیم سنتی به اشتراکگذاری اطلاعات، گفتگوی بین فرهنگی و درک متقابل است. به علاوه، این درجه از اثربخشی در حال ایجاد تعریفی جدید از ارتباطاتمان با اسناد است، ضمن اینکه به تغییر ماهیت عمل حفاظت نیز منجر میشود. تولید مواد دیداری- شنیداری دیجیتال به روشهای ضبط یا دیجیتالیکردن اغلب به عنوان راه حلی معجزهآسا برای حفاظت از اشکال خاصی از میراث معرفی میشود، اما باید از دسترسی نسلهای آینده به آنچه ضبط و ثبت کردهایم نیز اطمینان داشته باشیم. برخی از نرم-افزارهایی که اکنون به وفور استفاده میشود ده یا بیست سال گذشته اصلا وجود نداشت. در طول زمان و در جریان تاریخ چه بر سر این نرمافزارها خواهد آمد؟
در این مورد، موسسههای مسئول حفاظت از میراث دیداری- شنیداری، اعم از آرشیوها و کتابخانههای دولتی و خصوصی فیلم و موسسههای ملی و بینالمللی رسالتی دوگانه را بر عهده دارند که عبارت است از ترویج حفاظت از میراث دیداری- شنیداری همراه با ابزارهای لازم برای خواندن این میراث و تفکر دقیق در مورد آینده میراث دیداری- شنیداری دیجیتال.
هر کدام از ابزارهای ضبط از زمان تولید و جامعهای که در آن تولید شده است داستانی برای گفتن دارد. اسلایدها، پروژکتورها، دوربینها، نوارهای ویدیویی و مجموعههای ضبط و ثبت شدهای که در ضبط آنها از مواد وینیلی استفاده شده است، همگی گویای داستانهایی از سبک زندگی در دوران خود هستند. فن-آوریهای دیجیتالی هم از این اصل جدا نیست. این فنآوریها حکایت از جوامعی دارد که تشنه تصویر و صدا هستند، جوامعی که در آنها هر واقعه عمومی یا خصوصی تاریخی میتواند به هزاران شکل مستندسازی و ثبت شود، اما این روشهای ثبت فقط برای یک دوره زمانی کوتاه قابل استفاده است. مسئولان نقش مهمی در پشتیبانی از ایجاد و توسعه فنآوریها و آثار اجتماعی و فرهنگی آنها دارند. روز جهانی میراث دیداری- شنیداری فرصتی است برای تفکر و عمل تا نسلهای آینده را به ابزاری برای شناختن و درک ریشههای آنها مجهز کنیم، درست به همان شکلی که ما خود به تماشای نسخهای حفاظتشده از فیلم چارلی چاپلین می نشینیم یا به صداهای ضبط شده از کارگرانی که در اوایل قرن بیستم مشغول ترک کارخانههای محل کار خود هستند گوش میدهیم. برنامه حافظه جهانی یونسکو، به نیابت از جامعه بینالمللی در جهت تحقق این آرمان حرکت میکند.
به این مناسبت، در این روز من همه کشورهای عضو و همه تولیدکنندگان و مصرفکنندگان تصاویر و صداها و همۀ موسسههای مسئول حفاظت از این تصاویر و صداها را به تشریک مساعی برای حفظ و به اشتراکگذاردن میراث مشترک دیداری- شنیداری بشری دعوت میکنم.
مترجم: مهرناز پیروزنیک
کمیسیون ملی یونسکو- ایران