پیام مدیر کل یونسکو، خانم ایرینا بوکووا، به مناسبت روز جهانی آب ۲۲ مارس ۲۰۱۶
در فاصلۀ بین سال های ۱۹۹۰ و ۲۰۱۰، تعداد ۲.۳ میلیارد نفر به منابع آب آشامیدنی سالم دسترسی پیدا کردند. این اقدامی مثبت است، اما کافی نیست. هنوز بیش از ۷۰۰ میلیون نفر به آب سالم، تمیز و مناسب برای یک زندگی سالم و بهداشتی دسترسی ندارند. گزارش جهانی توسعۀ آب سازمان ملل در سال ۲۰۱۶ تخمین زده است که چیزی در حدود ۲ میلیارد نفر همچنان نیازمند دسترسی به بهداشت مناسب هستند که در این راستا دختران و زنان بیشترین محرومیت از بهداشت بهینه را دارند. بسیاری از کشورهای در حال توسعه در مناطق جغرافیایی قرار دارند که مشکل شدید آب دارند و در نتیجه بیش از مناطق دیگر تحت تأثیر تغییر اقلیم آسیب می‌بینند. در عین حال، تقاضا برای آب رو به افزایش است، به ویژه در حوزۀ اقتصادهای در حال ظهور در نقاطی از جهان که کشاورزی، صنعت و شهرها با سرعت زیادی در حال رشد و توسعه هستند.
تاوان زیادی باید پرداخت کرد. آب لازمۀ حیات است. آب از ضروریات حیاتی تحقق توسعۀ پایدار است.
به همین دلیل آب در رأس دستور کار جدید توسعۀ پایدار ۲۰۳۰ قرار دارد. در هدف شمارۀ شش از دستورکار به وضوح به موضوع آب اشاره شده است. در هدف شش از دستورکار ۲۰۳۰ برای توسعۀ پایدار تضمین دسترسی به آب و مدیریت پایدار آب و بهداشت و اهمیت آب در تحقق سایر اهداف دستورکار، از جمله برای پیشبرد چشم‌انداز اشتغال شایسته برای همه، موضوعی که درکانون گزارش جهانی آب برای توسعه قرار دارد، برجسته شده است.
آب برای کشاورزی، صنعت، حمل و نقل و تولید انرژی حیاتی است. آب موتور رشد اقتصادی است. آب باعث ایجاد و حفظ مشاغل در جهان است. با این حال، تحقق اهداف توسعه تنها در سایۀ دسترسی به منابع مناسب و کافی آب به‌عنوان یک مادۀ خام امکان‌پذیر نیست. بهداشت و کیفیت آب همچنان از ضروریات ایجاد مشاغل شایسته هستند. از میان ۲.۳ میلیون مرگ مرتبط با آب در سال، ۱۷ درصد مربوط به بیماری‌های قابل انتقال و آب آشامیدنی ناسالم است. به همین دلیل تأمین آب آشامیدنی سالم و بهداشت در محل کار می‌بایست به یک اولویت جهانی تبدیل شود. مقابله با چالش ایجاد و حفظ مشاغل شایسته درشرایط تغییر اقلیم و کمبود آب نیازمند سرمایه‌گذاری‌های بیشتر در علم، فن‌آوری و نوآوری است. شواهد حاکی از آن است که سرمایه‌گذاری در حوزۀ خدمات و زیرساخت‌های آب می‌تواند مزایای بسیاری هم در زمینۀ توسعۀ اقتصادی و هم شغل‌آفرینی داشته باشد. این سرمایه‌گذاری‌ها باید در هماهنگی با بخش‌های مرتبط، از جمله کشاورزی، انرژی و صنعت انجام شود تا متضمن دست‌یابی به بهترین نتایج ممکن باشد.
یونسکو در مقام نهاد هدایت‌گر سازمان ملل در زمینۀ آموزش آب و علوم آب، با تمام قوا برای تحقق اهداف یاد شده فعالیت می‌کند. اقدامات یونسکو در چارچوب برنامۀ بین‌المللی آب‌شناسی و شبکۀ کرسی‌ها، کمیته‌ها و مراکز ملّی آن، مؤسسۀ یونسکو-آی، اچ، ای برای آموزش آب که از سال ۲۰۰۳ تاکنون هزاران دانشمند و مهندس را از کشورهای در حال توسعه در حوزۀ آب تربیت کرده است از آن جمله هستند. به علاوه، برنامۀ جهانی ارزیابی آب یونسکو اطلاعاتی به‌روز در زمینۀ منابع آب شیرین در جهان در اختیار دولت‌ها و جامعۀ بین‌الملل قرار می‌دهد که از این اطلاعات در سیاست‌گذاری‌های مرتبط هم استفاده می‌شود. این شبکه همچنین در مورد روش‌های جدید پیشتاز در پایش جنسیت-محور منابع آب در اختیار می‌گذارد. همۀ این اطلاعات برای تحقق دستورکار ۲۰۳۰ سازمان ملل حیاتی خواهد بود.
حرکت به جلو نیازمند اقدام همۀ ذی‌نفعان، از جمله دولت‌ها، جامعۀ مدنی و بخش خصوصی است. چالش‌هایی که به‌واسطۀ تغییر اقلیم، کمبود آب و جابه‌جایی کارگران کم‌مهارت با آن مواجهیم چالش عظیمی است. اما ترویج مشاغل با کیفیت، در عین حفاظت از محیط زیست و تضمین مدیریت پایدار آب به ریشه‌کنی فقر، ترویج رشد و شکل‌گیری آینده‌ای مبتنی بر اشتغال شایسته کمک می‌کند. این است پیام یونسکو در این روز.
ایرینا بوکووا
ترجمه: مهرناز پیروزنیک
کمیسیون ملّی یونسکو-ایران