پیام مدیرکل یونسکو به مناسبت روز جهانی فلسفه
مدیرکل یونسکو با صدور پیامی به مناسبت روز جهانی فلسفه اظهار کرد که فلسفه می‌تواند نقش مهمی در رفاه انسانی، رویارویی با پیچیدگی‌ها و پیشبرد و ترویج صلح داشته باشد.
به گزارش روابط عمومی کمیسیون ملی یونسکو، متن پیام ایرینا بوکووا مدیرکل یونسکو به مناسبت روز جهانی فلسفه ۲۸ آبان (۱۹ نوامبر) به شرح زیر است:
این تصور که فلسفه می‌تواند نقش مهمی در رفاه انسانی، رویارویی با پیچیدگی‌ها و پیشبرد و ترویج صلح داشته باشد در مرکز اهمیت روز جهانی فلسفه قرار دارد.
هِنری بروکس آدامز تاریخ‌نگار یک بار به مزاح فلسفه را «پاسخ‌هایی غیرقابل فهم به مشکلاتی لاینحل» معرفی کرد.
در کنار آنچه بیان شد، یونسکو فلسفه را به عنوان نیرویی برای رهایی جمعی یا فردی معرفی می‌کند. زیرا تفکر کردن در عین تأمل در مورد آنچه که باید به آن فکر شود همان تفکر فلسفی است و همه ما به شکل مداوم این کار را انجام می‌دهیم و نیرو محرکه این اقدام «تخیل» یا همان محرک واقعی نبوغ بشری است.
فلسفه گفتگوی تخیل است در طول اعصار با هنر و ادبیات، فلسفه یعنی حضور تخیل در مباحث اجتماعی و در حوزه مشکلات سیاسی، همه ما این کار را انجام می‌دهیم، برای تفکر فلسفی نیازی به آموزش‌های تخصصی نیست. این کار در محیطی ورای کلاس درس انجام می‌شود.
پیام یونسکو امروز همین است. اینکه ما باید پرچمدار فلسفه باشیم و پرچم فلسفه را در بالاترین حد ممکن به اهتزاز دربیاوریم تا به واسطه آن مشارکت تک تک مردان و زنان و دختران و پسران را تضمین کنیم. لازم است تا شگفتی فلسفه را هرچه بیشتر و به روش‌های گوناگون با دیگران به اشتراک بگذاریم.
هدف کرسی جدید یونسکو در زمینه فلسفه با کودکان که در دانشگاه نانت در فرانسه تأسیس شده است نیز همین است. تأسیس این کرسی نتیجه همکاری‌های طولانی ـ مدت میان یونسکو و شبکه معلم‌های فلسفه است.
ما در تلاشیم تا فلسفه را که از قدیمیترین رشته‌های علمی است برای مخاطبان بیشتری قابل دسترس بسازیم و این کار را به استناد کتابچه راهنمای فلسفی جنوب ـ جنوب یونسکو در سال ۲۰۱۵ با استفاده از فن‌آوری‌های نوین، مثلاً از طریق ابزارهای آموزشی برخط (آنلاین) انجام خواهیم داد.
همه فعالیت‌هایی که امسال با هدف بزرگداشت روز جهانی فلسفه انجام می‌شود برای اولین بار بر کاربرد فن‌آوری‌های نوین اطلاعاتی و ارتباطی برای جذب مخاطبان جهانی تأکید خواهند داشت.
در ماه سپتامبر، رهبران جهان بر سر دستورکار توسعه پایدار ۲۰۳۰ با هم به توافق رسیدند. این توافق چشم‌انداز جدیدی را برای مردم، سعادت بشر، صلح و کره زمین برای پانزده سال آینده پیش رو قرار می‌دهد.
تحقق این هدف در سایه مهار و به‌کارگیری همه مهارت‌هایی امکان‌پذیر است که فلسفه در اختیار دارد که از آن جمله تفکر انتقادی، قاطعیت، باریک‌بینی و خلاقیت هستند. لازمه پایداری به‌کارگیری روش‌های جدید تفکر در مورد خود و سیاره محل زندگیمان است. پایداری مستلزم اتخاذ عملکردهای جدید، روش‌های جدید تولید و رفتارهای نو است. باز هم در این مرحله حضور فلسفه و همه رشته‌های علوم انسانی ضرورت می‌یابد.
یونسکو هفتاد سال پیش در شرایطی تأسیس شد که جهان در حال بازسازی در شرایط پس از جنگی مخرب بود. الهام‌بخش یونسکو تصویری جدید از صلح بود که در سایه انسجام اخلاقی و فکری انسانها شکل گرفته بود. زمینه‌سازی برای خودشناسی و دیگرشناسی با هدف شناخت مضمون تغییر برای استفاده از آن در راه تحقق آینده‌ای بهتر برای همه همواره از رسالت‌های یونسکو بوده است و فلسفه در مرکز این رسالت قرار دارد.
ماهاتما گاندی یک بار گفت: « همه فلسفه ما به خشکی گردوغبار خواهد بود اگر آن را بلافاصله در قالب خدماتی مؤثر برای بشر ارائه نکنیم.»
این مطلب همواره پیام یونسکو بوده است و هیچ‌گاه تا این اندازه اهمیت نداشته است.