پیام دکتر متکان به اختتامیه همایش ملی بزرگداشت حکیم ابوعلی سینا
دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو- ایران در پیامی به اختتامیه همایش ملی بزرگداشت حکیم ابوعلی سینا بر ضرورت شناخت نسل جوان علمی و دانشگاهی از مفاخر ایرانزمین تأکید کرد و اظهار داشت: پیروی از سیاق و شیوه سلوک علمی و عملی پورسیناها، رازیها، ابوریحانها، خواجهنصیرها، خواجه نظامالملکها، فردوسیها و شیخ اشراقها، مرکب پیشرفت، توسعه و آبادانی متوازن و پایدار این سرزمین است. |
در این رویداد که سهشنبه هفتم شهریور ۱۴۰۲ با حضور جمعی از استادان و ابنسیناپژوهان نامدار کشور در تالار اجتماعات شهید مطهری (ره) انجمن آثار و مفاخر فرهنگی برگزار شد، امیر سعید کریمی، معاون مطالعاتی کمیسیون ملی یونسکو- ایران با اشاره به شناسنامه پربار فرهنگ و تمدن این مرز و بوم به نمایندگی از دبیرکل این کمیسیون، متن پیام ایشان را قرائت کرد.
متن پیام علیاکبر متکان به اختتامیه همایش ملی بزرگداشت حکیم ابوعلی سینا بدین شرح است:
“به نام آنکه جان را فکرت آموخت”
شناسنامه زرین و هویت هر ملت و کشوری را در عرصه فرهنگ و تمدن جهانی بر بنیاد مشاهیر و مفاخر بزرگ آن کشور سُخته و سنجش میکنند. از این نظرگاه ما ایرانیان جز خوشبختترین ملل جهان هستیم که فهرست بلند بالایی از ستارگان درخشان علم و فرهنگ و آموزش در آسمان تمدن جهانی داریم.
لیکن آثار این خوشبختی زمانی درعرصه حیات جاری ما ایرانیان ساری خواهد بود که روش و منش این بزرگان را در دست یازیدن به افقهای علم و دانایی بر صدر بنشانیم و نه صرفا روایتگر بزرگی و مجد لسانی آن حیکمان باشیم.
از ویژگیهای محوری مشاهیر بزرگ این سرزمین تشنگی بی امان انان برای آموختن و افروختن دانش بوده است.
میاسای ز آموختن یک زمان ز دانش میفکن دل اندر گمان
این تشنگی امروزه باید به شیوه متقدمان بزرگوارمان احیاء گردد. نظام آموزشی و دانشگاهی ما در این روزگاران با سیره و سنت درست و به آیین پیشینیان فرهمندمان فاصله دارد. این دورافتادگی و مفارقت از دانش اصیل، محصول شتاب زدگی و چیرگی علم شیئیت یافته و کالایی شده است. علمی که بنیادش بر دنیا پرستی و آز و نیاز باشد محصول آفت زدهاش چیزی جز ویرانی و پریشانی نخواهد بود که به عین الیقین شاهد پیامدهای ظهور چنین نگرشی به علم در جهان هستیم.
به قول شیخ اجل سعدی:
دعوی مکن که برترم از دیگران به علم چون کبر کردی از همه دونان فرو تری
علم آدمیت است و جوانمردی و ادب ور نی ددی، به صورت انسان مصوری
نزد عالمان و دانشمندان بزرگ ایرانی؛ دانشی اصالت و وجاهت دارد که نافع باشد خواجه نصیرالدین طوسی بر بنیاد کلام شیخ الریئس بوعلی سینا در اخلاق ناصری اشارت دارد که:
علم نافع؛ علمی است که از سرچشمه نور الهی زایش و رویش کند و خیرش متصل باشد. اگر امروز با افتخار و احتشام بر سر سفره پر برکت شیخ الرئیس نشستهایم؛ از آن روست که علم نافع بوعلی سینا پس از فزون از هزار سال مشام جان ما را مینوازد. و شگفتا که تازیانه زمان نیز در برابر علم نافع او سرکرنش و فروتنی فرا پیش گرفته است. تا جایی که متفکرین مغرب زمین اینگونه در وصف او سخن آرایی میکنند:
ادوارد بروان انگلیسی طبیب و مستشرق مشهور درکتاب تاریخ طب و در وصف کتاب قانون
“اگر بقراط و جالینوس زنده شوند روا بود که پیش این کتاب سجده کنند”
اکنون نسل جدید علمی و دانشگاهی ما باید پورسیناها، رازیها، ابوریحانها، خواجه نصیرها، خواجه نظام الملکها، فردوسی و شیخ اشراقها و… را بشناسند و بر سیاق و شیوه سلوک علمی و عملی آنان مرکب پیشرفت و توسعه و آبادانی متوازن و پایدار سرزمین شکوهمند ایران را چون نیاکان ارجمندمان به پیش برانند.
کمیسیون ملی یونسکوی ایران این بخت و اقبال را داشته است که به واسطه رسالت ذاتی خویش در معرفی مشاهیر و شخصیتهای ممتاز ایران، شخصیت بیمانند و آثار درخشان ابوعلی سینا را در دو دوره ( ۱۹۸۰و ۲۰۱۲ ) به نام ایران زمین در فهرست جهانی مشاهیر یونسکو درج نماید.
اکنون نام ۴۳ شخصیت ممتاز ایرانی در فهرست جهانی یونسکو به ثبت رسیده است که در میان فزون از ۱۹۳ کشور عضو یونسکو جزء ۵ کشور ممتاز مشاهیر جهانی هستیم.
هدف سازمان جهانی یونسکو از گرامیداشت مشاهیر بزرگ جهانی آن است که به مقوله احترام به علم، آموزش، فرهنگ و اشتراک گذاری ظرفیتهای متنوع مشاهیر و نخبگان جهانی در کشورهای مختلف بپردازد تا از این رهگذر صلح و دوستی و مدارا از طریق گفتگوهای علمی و فرهنگی توسعه یابد و دیگر اینکه با معرفی مشاهیر جهانی از تکسو نگری و غلبه یک جریان فکری در جهان پیشگیری نماید.
در واقع احترام به تنوع دانش و دانش گستری با الهام از شخصیتهای بزرگ ملتهای مختلف؛ تاثیر به سزایی در پرهیز از انحصارگرایی علم در جهان دارد؛ چیزی که جهان غرب در صدد تحمیل و دیکته آن به ملتهای کهن و ریشهدار جهان است.
این تفکر نرم افزارانه غرب به دنبال بیهویتسازی و نسیان فرهنگی و علمی دیگر جوامع است تا از رهگذر پاک کردن حافظه درخشان تاریخی ملتها، سلیقه و ذائقه تحمیلی خویش را بر صدر بنشانند.
باری در فرجام بر خود لازم میدانم از برگزارکنندگان این محفل انس در انجمن مفاخر فرهنگی کشور و سایر نهادهاو دستگاهها کمال تشکر و قدردانی را اعلام نمایم.
دریغ است حسن فرجام این کلام را به نصایح ماندگار بوعلی سینا به ابوسعید دخدوک که همنشین صمیمی شیخ الرئیس در همدان بوده است آراسته نسازم:
“همواره ذاکر به یاد خدای باش تا از ذکر او نشاط و پیوسته از حلاوتش مسرور باشی؛ بدان و آگاه باش که نماز بهترین حرکات، روزه بهترین سکنات، صدقه بهترین خیرات است و لجاج و ریا باطلترین مساعی! حکمت ما در فضایل است و شناختن ذات حضرت احدیت اول اوایل و اهم مشاغل است…”
ماییم به عفو تو تولا کرده و زطاعت و معصیت تبرا کرده
انجا که عنابت تو باشد، باشد ناکرده چوکرده، کرده چون ناکرده
لازم به ذکر است افتتاح نمایشگاه اسناد و آثار منتشره انجمن آثار و مفاخر فرهنگی درباره ابن سینا، برگزاری نمایشگاه ماشینهای ساده و مرکب در معیار العقول و طراحی تصویر ابنسینا در حین اجرای مراسم توسط منوچهر موغاری استاد طراحی و رونمایی از آن؛ از دیگر برنامههایی بود که در این آئین به اجرا درآمد.