مهارت سنتی ساختن و نواختن دوتار (۱۳۹۸)

به گزارش تابناک به نقل از روابط عمومی وزارت میراث فرهنگی، در پیام آقای علی‌اصغر مونسان به این مناسبت آمده است:
«بار دیگر جهان به عظمت و غنای فرهنگ و هنر ایران تعظیم کرد و با ثبت جهانی پرونده مهارت‌های سنتی ساختن و نواختن دوتار در اجلاس کمیته میراث بشری ناملموس یونسکو مهر تأیید دیگری بر اصالت و قدمت یکی از دستاورد‌های فاخر و ارزشمند میراث‌فرهنگی این مرز و بوم نقش بست.

بی‌تردید دوتار و نواختنش را می‌توان فراتر از ویژگی‌های کالبدی یک ساز زهی و زخمه‌ای، روایتگر گوشه‌ای از دغدغه‌ها و احساسات ناب اقوام ایرانی دانست، زیرا آوا‌ها و نغمه‌ها در طول تاریخ بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی آدمی بوده و در این میان هنروران ما از پیشگامان بسط و توسعه و تعمیق موسیقی در جهان بوده‌اند.

ضمن قدردانی از تلاش کارشناسان این پرونده ارزشمند و سپاس از ارزیابان اجلاس کمیته میراث بشری ناملموس یونسکو، ثبت چهاردهمین میراث ناملموس ایران را در فهرست میراث جهانی به مردم فرهیخته و فرهنگ دوست کشورمان تبریک و تهنیت می‌گویم.»

ثبت جهانی دوتار ایرانی

پرونده مهارت‌های سنتی ساختن و نواختن دوتار در چهاردهمین اجلاس کمیته میراث بشری ناملموس یونسکو در کلمبیا در فهرست میراث جهانی قرار گرفت.

در چهاردهمین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو که با حضور محمدحسن طالبیان معاون میراث‌فرهنگی کشور در بوگوتا پایتخت کلمبیا در حال برگزاری است، پرونده مهارت‌های سنتی ساختن و نواختن دوتار که از سوی ایران ارائه شده بود، با نظر موافق اعضای کمیته، در فهرست یونسکو ثبت جهانی شد.

این چهاردهمین پرونده میراث ناملموس ایران است که به ثبت جهانی می‌رسد.

طالبیان، پس از اعلام موافقت کمیته میراث بشری ناملموس یونسکو با ثبت جهانی دوتار ایرانی گفت: دوتار ایرانی یکی از مهم‌ترین و کهن‌ترین ابزار‌های موسیقی ایرانی است که طی قرن‌ها در گستره پهناوری از ایران نواخته می‌شده و هم اکنون نیز از جمله ساز‌های موسیقایی معاصر ایران است.

معاون میراث فرهنگی کشور که به نمایندگی از دولت جمهوری اسلامی ایران در اجلاس میراث جهانی ناملموس به همراه هیأتی از وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی حضور دارد از میزبانی دولت کلمبیا، کمیته ارزیابی و اعضای کمیته بین الدولی میراث بشری ناملموس یونسکو و دبیرخانه میراث ناملموس یونسکو برای همکاری و ثبت دوتار ایرانی در فهرست معرف میراث ناملموس بشری تشکر کرد.

وی افزود: ثبت جهانی دو تار با هدف دوستی، صلح و احترام بیشتر به تنوع فرهنگی و خلاقیت‌های بشری و حاملان سنت نواختن و ساختن دوتار ایرانی در میان اقوام مختلف صورت گرفته است.

مهارت‌های سنتی ساختن و نواختن دوتار در زمره قدیمی‌ترین، رایج‌ترین و محبوب‌ترین ابزار موسیقی کشور است که به شکل گسترده رواج دارد.

دوتار یکی از مهم‌ترین ساز‌های زهی- زخمه‌ای فولکلوریک جوامع محلی روستایی و شهری ایران است و به‌شکل یک کاسه از جنس چوب توت و دسته‌ای بلند از جنس چوب زردآلو یا گردو ساخته می‌شود.

ایران پیش از این، پرونده ردیف موسیقی‌های ایرانی، موسیقی بخشی‌های خراسان و هنر ساختن و نواختن کمانچه را در حوزه موسیقی، در فهرست میراث ناملموس جهانی ثبت کرده بود.

۴۸ پرونده از کشور‌های مختلف در اجلاس کمیته میراث بشری ناملموس یونسکو که از ۹ تا ۱۴ دسامبر در بوگوتا پایتخت کلمبیا برگزار می‌شود، مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.

در این اجلاس علاوه بر محمدحسن طالبیان معاون میراث‌فرهنگی کشور، مصطفی پورعلی مدیرکل دفتر ثبت آثار، حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی و احمد جلالی سفیر ایران در یونسکو نیز حضور دارند.