مراسم گرامیداشت ثبت سه مجموعه فاخر تاریخی و فرهنگی ایران در حافظه جهانی یونسکو برگزار شد

مراسم گرامیداشت ثبت سه مجموعه فاخر تاریخی و فرهنگی ایران در حافظه جهانی یونسکو در تاریخ ۲ بهمن ۱۴۰۲ با حضور جمعی از تاریخ دانان، فرهنگ شناسان کشور و برخی از سفرا و دیپلمات های کشورهای خارجی از جمله عبدالله بن سعود العنزی سفیر عربستان در ایران برگزار شد.

این آثار فاخر شامل «اسناد روابط خارجی ایران در دوره قاجار»، «اسناد بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی» و «مجموعه آثار مولانا» است.

علی‌اکبر متکان، دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو- ایران گفت: همانگونه که می‌دانید برنامه حافظه جهانی یونسکو، یکی از مهمترین برنامه های این سازمان برای پاسداشت میراث مستند است. نگرش برنامه حافظه جهانی آن است که میراث مستند جهان متعلق به همه است و باید برای همیشه و به‌طور کامل حفظ و نگهداری شود و در دسترس همگان باشد.

متکان تصریح کرد: بر اساس بیانیه جهانی حقوق بشر سازمان ملل متحد، حق مسلم همه مردم، دانستن حقیقت رویدادهای گذشته است و حق دانستن بدان معنا است که اسناد و میراث‌‎های مستند، نسخ خطی، نقشه‌ها و کتیبه‌ها و… باید حفظ شوند و اقدامات لازم برای جلوگیری از نابودی، پنهانکاری و جعل اسناد صورت گیرد و بایستی دسترسی به اسناد، برای انجام پژوهش‌ها و تحقیقات تاریخی‌ تسهیل و تسریع شود.

وی در ادامه تاکید کرد: باید اذعان داشت که کشور ما از حیث داشتن میراث مستند، بسیار غنی و در عرصه بین‌المللی شناخته شده است و همانطور که اشاره شد یونسکو نیز با ثبت این آثار امکان دسترسی جهانی به این گنجینه‌ها را فراهم و در مورد اهمیت آن‌ها آگاهی‌بخشی می‌کند.

این مقام مسئول یادآور شد: ثبت جهانی پرونده این سه مجموعه فاخر تاریخی و فرهنگی؛ اسناد روابط خارجی ایران در دوره قاجار، اسناد بقعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی و کلیات مولانا هم یکی دیگر از افتخارات ایران در عرصه جهانی بود که با تلاش‌های اعضای کمیته ملی حافظه ‌جهانی در کمیسیون ملی یونسکو تهیه و تدوین و به یونسکو ارسال شد.

دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو- ایران در بخش دیگری از سخنان خود در خصوص این سه اثر فاخر بیان کرد: پس از آن شورای مشورتی بین‌المللی برنامه حافظه جهانی (IAC) آثار پیشنهادی را جهت ثبت جهانی در فهرست میراث مستند برنامه حافظه جهانی بررسی و ارزیابی کرد و خوشبختانه در دویست‌و شانزدهمین اجلاس شورای اجرایی یونسکو که اردیبهشت سال جاری برگزار شد پس از بررسی ارزش این آثار و تطابق آن‌ها با ملاک‌های فنی معرفی‌شده، در این شورا که متشکل از ۵۸ کشور جهان است به تصویب رسید.

 متکان در پایان گفت: امیدوارم برپایی این گرامیداشت، موضوع پاسداری میراث مستند را به یک دغدغه ملی تبدیل کند و اقدامات ترویجی و آموزشی بیش از پیش در این راستا در دستورکار قرار گرفته و به‌گونه‌ای شود که هر ایرانی خود را پاسدار و حافظ میراث مستند بداند.

محمدحسن شیخ الاسلامی، رئیس مرکز مطالعات سیاسی و بین الملل گفت: فهم تاریخ جهان بدون اطلاع از تاریخ ایران کامل نیست زیرا ایران همواره در متن و بطن تحولات جهانی قرار داشته و بخش مهمی از تعاملات بوده است چه زمانی که به عنوان یک عضو فعال و قدرتمند در تحولات جهانی و منطقه‌ای بازیگری کرده و چه زمانی که منفعلانه به ورطه تحولات بین‌المللی کشیده شده است که نمونه آن اشغال ایران در طی دو چنگ جهانی اول و دوم است.

او بیان کرد: آرشیو دیپلماتیک وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران که یکی از غنی‌ترین آرشیوهای منطقه غرب آسیا است، و شامل اسنادی است که بخشی از آن تاریخ کشور و ملت ایران و برخی نیز تاریخ جهان و روابط بین‌المللی را بازگو می‌کند و طبیعتاً دسته دوم اهمیت جهانی نیز دارد.

رئیس مرکز مطالعات سیاسی و بین الملل تاکید کرد: اسنادی که از آرشیو وزارت امور خارجه به ثبت جهانی رسیده‌اند و بخشی از آن امروز به نمایش درآمده است نمونه‌هایی از روابط بین‌المللی کشورهای جهان و ایران در مقطع مهمی از تاریخ را در معرض دید قرار داده است. ارائه و شناساندن اسناد روابط خارجی ایران به جامعه خصوصا محافل علمی بخشی از دیپلماسی علمی فرهنگی وزارت امور خارجه کشور بوده و هست.

وی گفت: این مرکز همواره تلاش کرده است با انتشار اسناد و ارائه خدمات پژوهشی به پژوهشگران و دانشجویان و نیز با برگزاری نمایشگاه‌های اسناد و نشست‌های علمی تاریخی سهم مناسبی در این رسالت مهم ایفا کند.