مدیر گروه فرهنگ کمیسیون ملی یونسکو: جندی‌شاپور دزفول برجسته‌ترین اثر ثبت شده در یونسکو است
|
مدیر گروه فرهنگ کمیسیون ملی یونسکو- ایران گفت: ۴۳ رویداد و شخصیت جهانی در یونسکو ثبت شده که برجسته‌ترین آنها جندی‌شاپور دزفول است. |
به گزارش روابط عمومی کمیسیون ملی یونسکو- ایران به نقل از دانشگاه جندی‌شاپور دزفول، عبدالمهدی مستکین، مدیر گروه فرهنگ کمیسیون ملی یونسکو- ایران در پیش‌همایش کنگره بین‌المللی جندی‌شاپور دزفول در سالن آیت‌الله قاضی این دانشگاه افزود: رویداد یک‌هزار و ۷۵۰ ساله تاسیس جندی شاپور در نوامبر ۲۰۱۷ اتفاق افتاد و باعث شد مدیرکل سازمان جهانی یونسکو یک پیام سه صفحه‌ای برای این رویداد ارسال کند این در حالی است که ۱۹۴ کشور در یونسکو عضو هستند و دانشگاه‌هایی چون کمبریج، پاریس، بولونیا و دیگر دانشگاه‌های مطرح دنیا نیز وجود دارند.
وی افزود: از زمان تاسیس دانشگاه جندی‌شاپور در یک‌هزار و ۷۵۰ سال پیش، این دانشگاه مرکز تولید علم بود و این آرمانی است که امروز آن را جشن می‌گیریم.
مستکین، ثبت جندی‌شاپور در یونسکو را یک اتفاق خیلی مهم دانست و گفت: در فضای بین‌الملل قدرت نرم و هنجارسازی حرف نخست را می‌زند.
رقابت سنگینی در جهان برای قدرت هویت‌بخشی وجود دارد
مدیر گروه فرهنگ کمیسیون ملی یونسکو- ایران اظهار کرد: رقابت سنگینی در جهان برای قدرت هویت‌بخشی وجود دارد بنابراین مهم است که در فضای بین‌الملل بر اساس بنیان‌های هویتی خود سخن بگوییم.
مستکین بیان کرد: قبل از ثبت جهانی دانشگاه جندی‌شاپور دزفول، دانشگاه قرویین یا جامعه‌القرویین در سال ۸۶۹ میلادی در فاس کشور مراکش بنیاد نهاده شد، دانشگاه بولونیا نیز در سال ۱۲۱۸ میلادی بنیانگذاری شد که در سال ۱۳۵۴ میلادی به عنوان یک دانشگاه معرفی شد.
وی با بیان اینکه اسنادی از فعالیت دانشگاه آکسفورد از سال ۱۰۹۶ وجود دارد، ادامه داد: این دانشگاه با دانشگاه پاریس مراودات زیادی داشته است.
مدیر گروه فرهنگ کمیسیون ملی یونسکو اظهار کرد: ۴۶ نفر از دانش‌آموختگان آکسفورد جایزه نوبل دریافت کرده‌اند ضمن اینکه ۲۶ نخست‌وزیر انگلیس، بیش از ۱۰۰ نفر از اعضای مجلس عوام و بیش از ۵۰ برنده مدال المپیک ورزشی از این دانشگاه فارغ‌التحصیل شده‌اند.
وی درخصوص حکمرانی دانشگاه گفت: وقتی اداره شهر به دست خردمندان و دانشمندان بیفتد تاثیر زیادی بر جامعه می‌گذارد.
وی با بیان اینکه انگلیس به‌واسطه قدرت نرمی که در جهان تعریف کرده همه جا حضور دارد، ادامه داد: وقتی انگلیسی‌ها به شبه قاره هند آمدند و دیدند فزون از هزار سال زبان فارسی در منطقه جایگاه ژرف و قابل احترامی در دل مردمان این شبه قاره دارد، با جایگزین کردن زبان اردو که زبانی محلی و کم‌توان برابر قدرت زبان فارسی است، به تقابل با ریشه‌های زبان فارسی پرداختند.
مدیر گروه فرهنگ کمیسیون ملی یونسکو گفت: انگلیسی‌ها با جایگزین کردن زبان کم‌رمق اردو و ناتوانی هنجارسازی بین‌المللی آن برابر زبان فارسی به تدریج اردو را تبدیل به زبانی بی‌ارزش کردند و با تحمیل زبان انگلیسی زبان فارسی را در این شبه قاره کم‌رنگ کردند؛ هرچند که در سال‌های اخیر بار دیگر شاهد بازگشت مردمان این شبه قاره به سرچشمه‌های اصیل فرهنگ و ادب فارسی هستیم.
وی با بیان اینکه دانشگاه جندی‌شاپور نماد پیوستگی فرهنگی و تمدنی ایران قبل از اسلام با ایران پس از اسلام است، افزود: در حال حاضر از وسعت حدود هزار هکتاری این محوطه تاریخی، ۲۰۰ مترمربع آن کاوش شده است.
مستکین با اشاره به ثبت ملی جندی‌شاپور در ۱۳۱۰ شمسی تاکید کرد: این شهر کهن دانشگاهی به‌واسطه اهمیت محوری در تمدن ایران و جهان در دوران ساسانیان پذیرای دانشمندان بزرگی از تمدن‌های گوناگون جهان بوده است.
۴۴ ارگ باستانی در منطقه جندی‌شاپور وجود دارد
مدیر گروه فرهنگ کمیسیون ملی یونسکو- ایران گفت: ۴۴ ارگ باستانی در منطقه جندی‌شاپور دزفول وجود دارد که ظرفیت بسیار مهمی در چشم‌انداز آینده این منطقه جهت ثبت جهانی میراث ملموس به‌شمار می‌رود.
وی با بیان اینکه در حال حاضر باید هر چه زودتر موانع آزادسازی این محوطه تاریخی که هم‌اکنون به زیر کشت محصولات کشاورزی است، رفع شود، افزود: مذاکراتی با متخصصان و باستان‌شناسان دانشگاه‌های ایتالیا همچون بولونیا و ناپل برای کاوش صورت پذیرفته و اعلام آمادگی آنان اخذ شده است که این مهم نیازمند همکاری دستگاه‌های مرتبط جهت آغاز فصل جدیدی از کاوش است.
مستکین اظهارکرد: شهر جندی‌شاپور در ۸ کیلومتری شرق دزفول، ۳۰ کیلومتری شوش و ۴۵ کیلومتری شوشتر واقع شده و براساس ساختار شطرنجی بنا شده است؛ آرامگاه یعقوب لیث صفاری که زبان فارسی را پاس داشت نیز در محدوده جندی‌شاپور واقع شده است.
وی با تاکید بر اینکه یعقوب لیث صفاری شخصیت برجسته‌ای در تاریخ فرهنگ ما است، افزود: سال ۲۶۸ میلادی تاریخی است که در پرونده ثبت جهانی رویداد ۱۷۵۰ آُمین سال تاسیس جندی‌شاپور درج شده و با این حساب این دانشگاه نخستین دانشگاه کهن جهانی است.
مستکین بیان کرد: طبق گفته جرج سالتون از اندیشمندان برجسته تاریخ علم جهان، در دانشگاه جندی‌شاپور تعصبات دینی و مذهبی وجود نداشته بلکه به معنای واقعی به علم توجه شده است؛ همچنین در این دانشگاه کتابخانه‌ای با ۴۰۰ هزار جلد کتاب وجود داشته و به‌واسطه تاکید بر اهمیت آموزش و پژوهش نخستین کنگره پزشکی جهان به دستور انوشیروان در این دانشگاه برگزار شده است.
شایان ذکر است در کتاب عیون الأنباء فی طبقات الأطباء و کتاب عیون‌الخبار آمده که طبیب حضرت رسول (ص) از فارغ‌التحصیلان این دانشگاه کهن بوده که وصف آن در یکی از فرازهای گلستان شیخ اجل سعدی نیز آمده است.
وی افزود: در عهد باستان دانشمندان هندی، یونانی، چینی و نسطوری به این شهر دانشگاهی سفر کرده و در جندی‌شاپور کرسی، منزل و منطقه هندی‌نشین و یونانی‌نشین داشته‌ایم.
نخستین آزمایش دستگاه گوارش تاریخ توسط دانش‌آموختگان جندی‌شاپور انجام شده است
مدیر گروه فرهنگ کمیسیون ملی یونسکو اظهار کرد: نخستین آزمایش دستگاه گوارش در تاریخ علم پزشکی توسط یکی از دانش‌آموختگان جندی‌شاپور انجام شده است.
وی به بیان دیگر به ویژگی‌های مهم دانشگاه جندی‌شاپور از نظر یونسکو اشاره کرد و افزود: این دانشگاه ۱۸ قرن پیش به این میزان از پختگی رسیده که ۴۰۰ هزار جلد کتاب در کتابخانه خود جمع کرده است.
مستکین درخصوص اقدامات اخیر رژیم صهیونیستی در غزه گفت: رژیم اشغالگر صهیونیستی نزدیک به ۱۲ هزار نفر که بیشتر آنها زنان و کودکان بودند را به خاک و خون کشید، طرح نماینده رژیم صهیونیستی در یونسکو رای نیاورد و با ۹۶ رای مثبت شکست خورد و با خفت و خاری محل را ترک کرد.
مستکین به رئیس دانشگاه جندی‌شاپور پیشنهاد کرد: به بهترین ایده خلاقانه دانشجویان درخصوص احیای کهن شهر جندی‌شاپور و اقدام برای مدیریت شهری هدیه‌ای ارزنده اهدا شود.
وی افزود: انتظار می‌رود دانشجویان در این زمینه مشارکت داشته باشند و با تمرکز بر علم، طرح ارائه کنند.
بر اساس گزارش خبرگزاری ایرنا، یونسکو در سال ۲۰۱۷ در سی و نهمین اجلاس مجمع عمومی خود در پاریس قدمت تاسیس دانشگاه جندی شاپور را یک‌هزار و ۷۵۰ سال ثبت و آن را به صورت رسمی کهن‌ترین دانشگاه جهان اعلام کرد. قدمت این دانشگاه نشان دهنده فرهنگ و تمدن بالای ایرانیان و نقش ایران در پیشرفت علوم مختلف و خدمت به بشریت در طول تاریخ است.
گفتنی است، دانشگاه جندی‌شاپور یکی از آثار به‌جا مانده از زمان حکومت ساسانیان است و با ۱۸ قرن قدمت از باستانی‌ترین آثار فرهنگی خاورمیانه و جهان اسلام محسوب می‌شود. این مرکز علمی در انتقال دانش پزشکی یونانی، ایرانی و هندی به عالم اسلام سهم فراوانی داشته است. جندی شاپور از مهمترین کانون‌های دانش‌ورزی، پزشکی و فلسفه در جهان باستان بود که به دلیل پیوند دانش پزشکی ایران با کشورهای دیگر و تربیت دانشجویان متعدد به عنوان نخستین دانشگاه از آن یاد می‌شود. نام جندی‌شاپور بیشتر در زمان خسرو انوشیروان ساسانی شهره آفاق شد. خسرو انوشیروان ساسانی گرایش فراوانی به دانش و پژوهش داشت و گروه بزرگی از دانشوران زمان خود را در جندی‌شاپور گرد آورد.