خلاصه‌ای از متن سخنرانی دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو درنشست هم‌اندیشی به مناسبت بزرگداشت هفته جهانی آموزش برای همه-۳۱ فروردین ۸۹ – تهران
وی در ادامه گفت: ۱۰ سال پیش سران ۱۶۴ کشور جهان از جمله کشور ما ایران، همراه با سازمان‌های دولتی و غیردولتی در اجلاس جهانی آموزش در داکار متعهد شدند تا سال ۲۰۱۵، اقدامات جدیدی را در کشورهای خود در زمینه دسترسی به امکانات آموزشی متناسب و با کیفیت برای کودکان، جوانان و بزرگسالان فراهم سازند. بر این اساس، چارچوب عمل مشترکی را طراحی کردند که به «چارچوب عمل داکار» معروف شد. این دولت‌ها تعهد کردند تا شش هدف آموزشی زیر را تحقق بخشند:
۱ـ گسترش آموزش و مراقبت اوان کودکی
۲ـ بهبود دسترسی کامل به آموزش رایگان و با کیفیت برای همه کودکان
۳ـ افزایش فرصت‌ها و مهارتهای یادگیری برای جوانان و بزرگسالان
۴ـ بهبود نرخ سوادآموزی بزرگسالان تا ۵۰%
۵ـ فراهم ساختن فرصتهای برابر آموزشی برای دختران و پسران در مدارس
۶ـ بهبود همه جنبه‌های آموزش کیفی
دبیرکل کمیسیون اظهار داشت: هر سال از طرف یونسکو با توجه به اولویت‌ها و ضرورت‌های جهانی شعاری برای این هفته تعیین می‌شود، شعار امسال هفته جهانی: تأمین اعتبار آموزش کیفی در جامعه به مثابه حقی برای همه انتخاب شده است. وی هدف یونسکو از طرح این شعار برای سال ۲۰۱۰ را جلب توجه دولت‌ها و افکار عمومی به تأمین اعتبار آموزشی عنوان و تاکید کرد که این نکته نباید تحت تأثیر بحران‌های اقتصادی قرار گیرد زیرا تبدیل به بحران توسعه منابع انسانی می گردد. ایشان در ادامه اظهار داشت: “برای مقابله با این بحران‌ها، لازم است دولت‌ها سازوکارهایی را برای حمایت از افراد فقیر و آسیب‌پذیر اتخاذ نمایند. گرچه کمک‌های مالی برای آموزش طی سال‌های اخیر افزایش یافته است، اما هنوز این حوزه حدود ۱۶ میلیارد دلار در سال، کمبود بودجه دارد. اکنون منظور از آموزش نیز، فقط سواد خواندن و نوشتن نیست بلکه آموزش کیفی است. این نوع از آموزش، آموزشی متناسب است که به نیازها و اولویت‌های ملی پاسخگو باشد، تقاضاهای یک جامعه دانش‌بنیاد را رفع نماید و به نیازهای در حال ظهور یک دنیای جهانی‌شده از جمله آموزش برای توسعه پایدار و گفتگو میان فرهنگ‌ها پاسخ دهد.”
این عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در ادامه گفت: ” از زمان اجلاس داکار پیشرفت‌های غیر قابل انکاری در آموزش ایجاد شده است. تعداد کودکانی که در مدارس ابتدایی ثبت‌نام کرده‌اند افزایش یافته است. اما هنوز در بسیاری از مناطق جهان، تحقق اهداف آموزش برای همه با چالشهای زیادی روبه‌رو است. طبق آمارهای جهانی هنوز ۷۵ میلیون کودک در مدارس ثبت‌نام نشده‌اند، ۷۷۶ میلیون از بزرگسالان که ۱۶% از جمعیت کل جهان را تشکیل می‌دهند، تاکنون فرصت خواندن و نوشتن را به دست نیاورده‌اند. میلیون‌ها کودک نیز که در مدارس ثبت‌نام شده‌اند بدون کسب مهارتهای لازم مربوط به خواندن، نوشتن و شمردن، مدارس را ترک می‌کنند. برای دستیابی به اهداف برنامه تا سال ۲۰۱۵، به ۱۸ میلیون معلم جدید در سطح جهانی نیاز است. هنوز فاکتورهای مهمی در دسترسی به آموزش تأثیرگذارند از جمله فقر، جنسیت، معلولیت، وابستگی به اقلیت‌های قومی و زبانی، مشکلات مربوط به محل زندگی از جمله حوزه‌های آسیب‌پذیر روستایی و شهری، جنگ و بلایای طبیعی”.
دبیرکل کمیسیون یادآور شد: ” توجه یونسکو به مفهوم آموزش برای همه از سال ۱۹۴۶ آغاز شد که ۴۶ کشور جهان از جمله ایران، اساسنامه یونسکو را امضا کردند. در این اساسنامه، آموزش به مثابه یک حق انسانی تلقی شده است و تأمین فرصتهای کامل و برابر آموزشی برای همه به مثابه یکی از وظایف یونسکو قلمداد شده است. این هدف تا امروز زنده است که همه انسان‌ها باید از امکانات یادگیری و بهره‌برداری از آموزش پایه، برخوردار باشند.”
وی تاکید کرد: “برنامه آموزش برای همه، یکی از الزامات توسعه پایدار است که افق‌های جدیدی را برای همه افراد و جوامع می‌گشاید و پایه‌ای برای تحقق اهداف توسعه هزاره محسوب می‌شود که به همه کودکان، جوانان و بزرگسالان امکان شناخت و کسب مهارت‌هایی را می‌‌دهد که تصمیمات آگاهانه اتخاذ نمایند، زندگی سالم‌تری داشته باشند، از استانداردهای معیشتی بهتر و سالم‌تر در جوامع پایدارتری برخوردار باشند. آموزش ما را به دانستن، انجام دادن، همزیستی با دیگران و چگونه‌بودن در یک جامعه دانش بنیاد دگرگون شونده قادر می‌سازد. به عبارت دیگر آموزش ما را قادر می‌سازد تا همه توانمندی‌های خود را به عنوان یک انسان کامل تحقق بخشیم. ایجاد جهانی سرشار از صلح، تنوع، عدالت و برابری به عوامل بسیاری وابسته است که آموزش اصلی‌ترین آنهاست.”
دکتر سعیدآبادی با اعتقاد بر این که تحقق اهداف آموزش برای همه، به حمایت جمعی و همگانی و عزم راسخ ملی نیاز دارد و مستلزم منابع مالی، نیروی انسانی، مهارتهای فنی، نهادهای فعال و اراده سیاسی قوی، افزایش کمی و کیفی معلمان، بهبود مدارس و مدیریت نظام آموزشی، فراهم‌ساختن زمینه‌های دسترسی گروه‌های محروم و حاشیه‌نشین به آموزش و ایجاد روش‌های مدرن برای تعلیم و یادگیری است، ادامه داد: کشور ما نیز برای تحقق اهداف این برنامه طی ده سال گذشته گام‌های موفقی برداشته، در بعضی از زمینه‌ها تأثیرات قابل توجه بوده است ولی برخی از جنبه‌ها نیز به کار و تلاش بیشتری نیاز دارد.
ایشان در خاتمه یادآور شد که هدف اصلی کمیسیون ملی یونسکو و دفتر منطقه‌ای از برگزاری این جلسه، تأکید بر چالشهای آموزش کیفی در ایران؛ حول محور شعار یونسکو با عنوان تأمین ا
عتبار آموزشی کیفی می باشد.