در این کتاب زوایا و ابعاد مختلف «توسعه» ـ به ویژه در حوزه فیزیک ـ مورد بررسی قرار گرفته است. نویسنده در مقدمه مینویسد: «توسعه علمی ایران آرزویی است که سالهاست بسیاری از ایرانیان به آن مشغولاند. هر کس بسته به تخصص و علایقش به نوعی به آن میپردازد. آنچه در این کتاب میخوانید دیدگاه یک فیزیکدان است.
این کتاب مجموعهای است از مقاله، سرمقالهها، مصاحبهها وخطابهها که در سالهای پس از انقلاب اسلامی به طور پراکنده نوشته و گاهی نیز منتشر شده است. افکاری که در لابلای این نوشتهها تنیده شده حاصل بحثهای طولانی با همکاران است.» عنوان بعضی از مقالات این مجموعه بدین قرار است: مرجعیت و اشرافیت در علم: مورد ایران؛ دانشگاه و تعریف آن؛ آسیبشناسی فرایند علوم و تحقیقات پس از انقلاب؛ استعدادهای درخشان و صدقه؛ نقش نهاد دانشگاه در جامعه نوین؛ آیا و چگونه توسعه علمی ایران امکان پذیر است؟؛ نگرش بر وضعیت تحقیقات در ایران.
به گفتهی نویسنده: “چالش بزرگ پیش روی توسعهی کشور ما همین نسبت عقل و شرع است که احتیاج دارد، ضمن پیوستن به تجربهی متفکران قرون اولیهی اسلامی و با استفاده از دستاوردهای علمی و توسعهی مبتنی بر معنی و خردورزی نوین، تعریف روشنی از آن برای جامعهی ما پیدا بشود. این امر محقق نمیشود مگر توسط کسانی که ریشه در فرهنگ خودمان دارند و نیز دنیای مدرن را کشف کرده باشند”.