جایزه اخلاق در علم ابن سینا در سال ۲۰۰۳ توسط شورای اجرایی یونسکو در ۱۶۶مین نشست این شورا به ثبت رسید و هر دو سال یکبار به افراد و گروههایی اعطا می شود که در زمینه اخلاق در علم دستاوردهای مهمی داشته اند. هدف این جایزه برجسته سازی اهمیت اخلاق در علم ، توسعه تأمل در این موضوع و جلب توجه دانشمندان و عموم مردم به موضوع اخلاق است .

این جایزه به فعالیت های زیر تعلق می گیرد:

  • بررسی و پژوهش با کیفیت در زمینه مسائل اخلاقی ناشی از پیشرفت های اخیر علمی و فناوری؛
  • مشاوره سیاست گذاری در مورد مسائل اخلاقی در تحقیق و توسعه برای طراحی و اجرای بهتر سیاست های اخلاق علمی؛
  • فعالیت هایی که با هدف توسعه شیوه های آموزشی و آموزش در مورد ابعاد اخلاقی علم انجام می شود؛
  • کمک های مهم به تقویت ارتباطات علمی ، آگاهی عمومی و بحث در مورد اخلاق علم و فن آوری

انتظار می رود این جایزه با ارتقا تأملات اخلاقی در مورد موضوعاتی که به واسطه پیشرفتهای علم و فناوری ایجاد شده است، به افزایش آگاهی بین المللی و برجسته نمودن اهمیت اخلاق در علم کمک شایانی نماید.

این جایزه می تواند به افراد ، موسسات ، نهادهای دیگر یا سازمانهای غیردولتی اعطا شود. کاندیدها (یعنی نامزدها) باید افراد زنده یا موسساتی باشند که در حال حاضر موجودند و فعالیت می کنند.

تامین بودجه این جایزه بر عهده جمهوری اسلامی ایران است و جایزه شامل یک مدال طلای ابن سینا همراه با یک گواهینامه و مبلغ ۵۰۰۰۰ دلار آمریکا و یک سفر علمی یک هفته ای به جمهوری اسلامی ایران است و این سفر شامل سخنرانی در مجامع دانشگاهی مربوطه است که به همین منظور توسط دولت جمهوری اسلامی ایران ترتیب داده شده است .

در بهار ۲۰۱۷ ، هیئت اجرایی یونسکو جایزه اخلاق در علم ابن سینا را برای مدت شش سال تمدید کرد.

  • ابن سینا چه کسی بود؟

این جایزه نام خود را از پزشک و فیلسوف مشهور ایرانی الاصل قرن یازدهم گرفته که در اروپا با نام Avicenna   (۹۳۸-۱۰۳۸) شناخته می شود. ابن سینا، یک درمانگر و انسان دوست بود که یک رویکرد کلی گرایانه ارائه داد-رویکردی که دربرگیرنده مفهوم اخلاق در علم است و می تواند به عنوان منبعی الهام بخش برای ارتقا اهمیت اخلاق در نظر گرفته شود، موضوعی که برای یونسکو  از اهمیت بسیاری برخوردار است

  • اعضای هیئت منصفه

صلاحیت کاندید ها توسط یک هیئت داوران بین المللی مستقل ارزیابی می شود که متشکل از سه شخصیت دارای شهرت و شناخته شده در زمینه مربوط به جایزه است که این افراد توسط مدیر کل از بین اعضای کمیسیون جهانی اخلاق در علم و فناوری ( COMEST ) انتخاب می شوند و مدیر کل یونسکو بر اساس توصیه های هیئت داوران بین المللی، برنده (برندگان) جایزه را انتخاب می کند.

لوکا املادیچ (اسلوونی) دارای دکترای فلسفه ، مدرس و پژوهشگر گروه فلسفه در دانشگاه لیوبلیانا ، اسلوونی است. وی در حال حاضر کلاسهای اخلاق عملی ، اخلاق زیستی و اخلاق زیست محیطی را در دانشگاه لیوبلیانا تدریس می کند. او رئیس انجمن فلسفی اسلوونی بود. وی مدرسی پرکار در مباحث اخلاق در فناوری و اخلاق زیست محیطی است و و در روزنامه اصلی این کشور به طور منظم مطلب می نویسد. لوکا املادیچ همچنین فعال جامعه مدنی جنبش ملی مبارزه با تغییرات آب و هوایی است. وی از سال ۲۰۱۲ عضو کمیسیون جهانی اخلاق در علم و فناوری ( COMEST ) و عضو دفتر COMEST بوده و به عنوان گزارشگر آن در سال های ۲۰۱۴-۲۰۱۵ فعالیت داشته است. وی به عنوان عضوی از هیئت منصفه جایزه ابن سینا ۲۰۱۵ فعالیت داشته و یکی از اصلی ترین نویسندگان گزارش های COMEST در زمینه چارچوب اخلاقی جهانی برای تغییرات اقلیمی بوده است. وی همچنین هماهنگی تهیه پیش نویس گزارش COMEST در مورد اخلاق رباتیک را بر عهده داشت و به عنوان عضو COMEST در AI for Good Global Summit 2018 شرکت کرد.

دبورا اچ اوتون (نروژ) استاد و مدیر تحقیقاتی در مرکز رادیواکتیویته محیطی دانشگاه علوم زندگی نروژ است. وی همچنین استاد راهنما در دانشکده ریاضیات و علوم طبیعی دانشگاه اسلو است که در آنجا اخلاق پژوهشی را به دانشجویان دکترا تدریس می کند. پیش از این او عضو و نایب رئیس کمیته اخلاق ملی علوم و فناوری نروژ ، عضو کارگروه دائمی اخلاق در علم  ALLEA (فدراسیون اروپا درباره آکادمی های علوم و علوم انسانی) بود و پیش از این در هیئت آب و هوایی آکادمی علوم نروژ فعالیت می کرد. دبورا اچ اوتون از سال ۲۰۱۴ عضو COMEST بوده و در فعالیت های   COMEST از جمله در تهیه گزارشات مربوط به چارچوب اخلاقی جهانی برای تغییرات اقلیمی فعالانه مشارکت داشته است. وی هماهنگ کننده کارگروه COMEST در زمینه اخلاق آب بوده و در حال حاضر کارگروه اخلاق استفاده از زمین را مدیریت می کند. وی  همچنین تعدادی مقاله در زمینه اخلاق زیست محیطی و پایداری در زمینه حفاظت رادیولوژیکی منتشر کرده است .

گریس سیرجو-شاران (ترینیداد و توباگو) مدرس ارشد بازنشسته بیوشیمی و رئیس پیشین  گروه علوم زندگی و موسسه مطالعات توسعه و جنسیت دانشگاه  West Indies, St. Augustineاست، جایی که او همچنان به تدریس در دوره ای با موضوع علوم ، پزشکی ، فناوری و جامعه مشغول است. وی عضو کمیسیون ملی ترینیداد و توباگو یونسکو (۲۰۰۷-۲۰۱۵) و رئیس کمیته اخلاق زیستی آن (۲۰۱۳-۲۰۱۵) بود. گریس سیرجو-شاران از سال ۲۰۱۴ عضو COMEST بوده و به عنوان عضوی از دفتر  COMEST (گزارشگر) در سال های ۲۰۱۶-۲۰۱۷  فعالیت داشته است، او در ۲۰۱۸-۲۰۱۹ به عنوان معاون COMEST فعالیت داشت و مجددا به عنوان نایب رئیس COMEST برای دوره ۲۰۲۰-۲۰۲۱ انتخاب شد. وی به طور فعال در تهیه گزارش های COMEST ، از جمله گزارش چارچوب اخلاقی جهانی برای تغییرات اقلیمی ، مشارکت کرده است. وی همچنین عضو گروه متخصصانی بود که پیش نویس اولیه اعلامیه اصول اخلاقی در زمینه تغییرات اقلیمی را تهیه کرد.

  • اطلاعات تماس

Dafna Feinholz: دبیر جایزه ابن سینا برای اخلاق در علم یونسکو، رئیس بخش اخلاق زیستی و اخلاق علوم، بخش علوم اجتماعی و انسانی یونسکو

  • آدرس:

place de Fontenoy, 7, 75732 Paris Cedex 07 SP France

 

  • پست الکترونیکی:

avicenna.prize@unesco.org

برای اطلاعات بیشتر به سایت زیر مراجعه فرمایید.

  https://en.unesco.org/prizes/avicenna

هدف از جایزه ابن سینای یونسکو برای اخلاق در علم ارج نهادن و گرامی داشتن فعالیتهای افراد و گروهها در زمینه اخلاق در علم است. اهداف این جایزه با سیاست های یونسکو مطابقت دارد و با برنامه سازمان در زمینه اخلاق در علم و فناوری متناسب است.

۱  . تعیین جایزه ، میزان و دوره زمانی جایزه

۱.۱  این جایزه “جایزه ابن سینای یونسکو برای اخلاق در علم” نام دارد.

۱.۲  این جایزه توسط جمهوری اسلامی ایران تأمین مالی می شود و شامل یک پرداخت ۱۳۵۰۰۰ دلاری در هر دو سال است. جمهوری اسلامی ایران تلاش خواهد کرد تا در آغاز دوره شش ساله جایزه مبلغ ۴۰۵،۰۰۰ دلار آمریکا را برای اطمینان از ثبات مالی این جایزه تامین کند.  ارزش نقدی جایزه حداقل ۵۰،۰۰۰ دلار آمریکا خواهد بود که توسط مدیر کل یونسکو با مشورت جمهوری اسلامی ایران- بر اساس مبلغ دریافتی ، سود مبلغ واریز شده به حساب ویژه، مطابق با مقررات مالی یونسکو  و هزینه هایی که برای اداره جایزه از حساب برداشت می شود- تعیین می شود. علاوه بر ارزش پولی جایزه که به این ترتیب تعیین شده است ، برنده جایزه باید مدال طلای ابن سینا را به همراه یک گواهینامه دریافت کند.  هزینه های مربوط به بازدیدهای دانشگاهی مشخص شده در ماده ۷.۴ از حساب ویژه پرداخت نخواهد شد.

 ۱.۳ کلیه وجوه دریافتی و سود متعلق به آن در حساب مخصوص بهره-دار جایزه نگهداری می شود (به قوانین مالی مراجعه کنید).

 ۱.۴ پشتیبانی کامل کارکنان و هزینه های عملیاتی / مدیریتی جایزه ، شامل کلیه هزینه های مربوط به جلسه هیئت داوران ، سخنرانی برنده جایزه ، مراسم اعطای جوایز و فعالیت های اطلاعات عمومی و همچنین ارزیابی خارجی جایزه هر شش سال یک بار، به طور کامل توسط جمهوری اسلامی ایران پوشش داده می شود. حمایت مستقیم و هزینه های مدیریتی/عملیاتی  ۶۹،۴۶۹ دلار آمریکا (بدون احتساب ۹،۰۳۱ دلار هزینه غیرمستقیم) برآورد شده است. علاوه بر این ، مدیر کل مبلغ مخارج کلی را تعیین می کند که برای تامین آن باید از وجوه موجود در حساب ویژه ای که قرار است تحت مقررات مالی جایزه ایجاد شود، استفاده شود.

 ۱.۵ جایزه هر دو سال یکبار، در سال دوم هر دو سال- در ابتدا به مدت ۶ سال (۳ دوسالانه) – اهدا می شود.

۲ . شرایط / صلاحیت نامزدها

داوطلبان باید در تحقیقات با کیفیت بالا و معتبر در زمینه اخلاق علم و فناوری مشارکت داشته باشند. این جایزه ممکن است به افراد،موسسات ، نهادهای دیگر یا سازمانهای غیر دولتی اعطا شود.

۳ . تعیین / انتخاب برنده جایزه

برنده جایزه توسط مدیر کل یونسکو و بر اساس ارزیابی ها و توصیه هایی که هیئت منصفه به وی ارائه داده است ، انتخاب می شود.

۴ .  هیئت منصفه

 ۴.۱  هیئت منصفه متشکل از سه عضو مستقل است که در زمینه تحت پوشش جایزه شناخته شده هستند و در انتخاب هیئت منصفه مواردی چون توزیع عادلانه جغرافیایی، برابری جنسیتی و اصل عدم پرداخت مزد را نیز در نظر می گیرند. آنها توسط مدیر کل از بین اعضای کمیسیون جهانی اخلاق در علم و فناوری (COMEST) برای مدت دو سال و برای حداکثر مدت سه دوره متوالی دو ساله منصوب می شوند.

 نمایندگان و اعضای جایگزین هیئت اجرایی نمی توانند به عنوان اعضای هیئت منصفه منصوب شوند. هیئت منصفه ای که تضاد منافع واقعی یا بالقوه دارد، باید خود را از مذاکرات و مشورت ها کنار بکشد  یا مدیرکل از او بخواهد که این کار را انجام دهد مدیرکل ممکن است به همین دلیل اعضای هیئت منصفه را جایگزین کند.

 ۴.۲  هیئت منصفه رئیس خود را انتخاب می کند. اعضا در ازای کار خود هیچگونه پاداشی دریافت نخواهند کرد ، اما در صورت لزوم کمک هزینه سفر و اقامت دریافت می کنند. برای ادامه بررسی ها و مذاکرات هیئت منصفه ، حضور حداقل دو نفر از اعضا لازم است. زبانهای کاری هیئت منصفه باید انگلیسی و فرانسوی باشد.

 ۴.۳ هیئت منصفه باید مطابق با این اساسنامه کار و مشورت خود را انجام دهد و یکی از اعضای دبیرخانه یونسکو که توسط مدیر کل تعیین شده است ، به هیئت منصفه کمک خواهد کرد. تصمیمات باید تا حد امکان با اجماع و در غیر این صورت با رای مخفی تا زمان کسب اکثریت آرا اتخاذ شود.  یک عضو نمی تواند در رای گیری در مورد نامزدی از کشور خود شرکت کند.

۴.۴  هیئت منصفه هر دو سال یک بار تشکیل جلسه می دهد.

۴.۵  هیئت منصفه حداکثر در تاریخ ۱ سپتامبر سال دوم هر دوسالانه ارزیابی مربوط به نامزدها و توصیه های همراه را به مدیرکل یونسکو ارسال می کند.

۵ .  معرفی نامزدها

 ۵.۱ هنگامی که دبیرخانه بودجه جایزه را دریافت کرد، همانطور که در ماده ۲ فوق مشخص شده است ، مدیر کل یونسکو از ۱ ماه نوامبر اولین سال هر دوسالانه ، از دولت های عضو برای معرفی نامزدها به دبیرخانه جایزه دعوت می کند. دولت های کشورهای عضو ، با مشورت با کمیسیون های ملی خود ، از سازمان های غیردولتی که با سازمان مشارکت های رسمی دارند و در زمینه های مربوطه تحت پوشش جایزه فعال هستند، و همچنین از سازمان های غیر دولتی  و دانشگاهی بین المللی ، منطقه ای و ملی حرفه ای که در زمینه اخلاق در علم و فناوری فعال هستند ، از جمله اعضای نهادهای متخصص و شرکای مربوطه یونسکو- برای شرکت در این فراخوان دعوت می کنند.

 ۵.۲ کاندید ها توسط دولت های کشورهای عضو ، با مشورت با کمیسیون های ملی آنها ، و توسط سازمان های غیر دولتی که به طور رسمی با یونسکو مشارکت دارند و توسط سازمان های غیر دولتی  و دانشگاهی بین المللی ، منطقه ای و ملی فعال در زمینه اخلاق در علم و فناوری- از جمله اعضای نهادهای متخصص و شرکای مربوطه یونسکو. – برای مدیرکل یونسکو ارسال می شوند. یک فرد نمیتواند به تنهایی خود را کاندید کند.

 ۵.۳ هر درخواستی باید با یک توصیه نامه کتبی همراه باشد- به انگلیسی یا فرانسه- که شامل اطلاعات زیر است:

( i )  شرح پیشینه و دستاوردهای نامزد؛

(ii) خلاصه ای از کار ها و فعالیت های انجام شده جهت ارائه به هیئت داوران ، شامل شرح روشنی از مشارکت ها و اقدامات داوطلب در زمینه اخلاق در علم و فناوری ، و همچنین نشریات و سایر اسناد حمایتی؛

 (iii) توضیحاتی درباره تاثیر و نقش کار ارائه شده در توسعه تحقیقات مربوط به اخلاق در علم و فناوری و توضیحاتی در مورد تاثیر کاندید در تحقق اهداف جایزه.

(iv) تصویری با وضوح بالا از نامزد.

 

۶ .  روش اعطای جایزه

۶.۱  جایزه توسط مدیرکل در مراسمی رسمی- که به همین منظور و به مناسبت تعیین شده توسط وی و با توجه به اهمیت تاثیر کاندید در زمینه اخلاق در علم و فناوری  در مکانی مشخص برگزار می شود- اعطا می شود. یونسکو باید چک مبلغ جایزه را به همراه گواهی و مدال به برنده جایزه اهدا کند. یونسکو رسماً نام برنده جایزه را اعلام می کند.

۶.۲  اگر طرح یا اثری که انتخاب می شود توسط دو یا سه نفر اجرا شده باشد ، جایزه به طور مشترک به آنها اعطا می شود. در هیچ موردی مبلغ جایزه بین بیش از سه نفر قابل تقسیم نیست.

 ۶.۳ برنده جایزه ، در صورت امکان ، باید در مورد موضوعی مربوط به کاری که جایزه برای آن اهدا شده سخنرانی کند. چنین سخنرانی باید در حین مراسم جایزه یا در ارتباط با آن برگزار شود.

 ۶.۴ پس از مراسم جایزه، در تاریخی که جمهوری اسلامی ایران تعیین می کند ، از برنده جایزه دعوت می شود تا در یک سفر دانشگاهی یک هفته ای به جمهوری اسلامی ایران برود که این سفر شامل سخنرانی در مجامع دانشگاهی مربوطه است.  هزینه های مربوط به سفر دانشگاهی مستقیماً و منحصراً بر عهده جمهوری اسلامی ایران است و در پرداخت مشخص شده در ماده ۲.۲ لحاظ نمی شود.

 ۶.۵ کار انجام شده توسط شخصی که فوت شده برای جایزه در نظر گرفته نمی شود. اگر ، برنده جایزه قبل از دریافت جایزه فوت کند ، ممکن است جایزه پس از مرگ اهدا می شود.

 ۶.۶ اگر برنده جایزه، جایزه را رد کند ، هیئت منصفه پیشنهاد برنده جدیدی را به مدیرکل ارائه می دهد.

 

 ۷ . تمدید اجباری جایزه

 ۷.۱ پس از یک دوره شش ساله ، مدیرکل یونسکو به همراه جمهوری اسلامی ایران نسبت به تمامی ابعاد جایزه یک ارزیابی خارجی انجام می دهند و در مورد ادامه یا خاتمه آن تصمیمگیری می کنند. مدیرکل با ارائه سندی -که خلاصه همه تحولات مربوطه در این زمینه باشد- به هیئت اجرایی یونسکو، این هیئت را  از نتایج این بررسی آگاه می کند تا هیئت اجرایی بتواند تصمیمی در مورد تمدید یا فسخ جایزه اتخاذ کند.

۷.۲  در صورت خاتمه اهدای جایزه ، استفاده از وجوه مصرف نشده باید با مشورت اهدا کننده (ها)، مطابق با مقررات مالی حساب ویژه جایزه، تعیین شود.

۸ .  فرجام خواهی

هیچ اعتراضی علیه تصمیم یونسکو در مورد اعطای جایزه مجاز نیست. پیشنهادات دریافت شده برای اعطای جایزه ممکن است افشا نشود.

۹ . اصلاحیه های اساسنامه جایزه

هرگونه اصلاحیه در اساسنامه حاضر برای تصویب به هیئت اجرایی ارسال می شود.

 

مقررات مالی حساب ویژه جایزه ابن سینای یونسکو برای اخلاق در علم

 

ماده ۱ – ایجاد یک حساب ویژه

۱.۱ مطابق با ماده ۶ ، بند ۵ و ۶ ، مقررات مالی یونسکو،  بدین وسیله یک حساب ویژه برای جایزه ابن سینای یونسکو برای اخلاق در علم ایجاد می شود که از این پس به آن حساب ویژه گفته می شود.

۱.۲  مقررات زیر عملکرد حساب ویژه را کنترل می کند.

ماده ۲ – دوره مالی

دوره مالی باید با دوره یونسکو مطابقت داشته باشد.

ماده ۳ – هدف

هدف از جایزه ابن سینای یونسکو برای اخلاق در ارج نهادن و گرامی داشتن فعالیت های افراد و گروه ها در زمینه اخلاق در علم است.  مبالغ واریز شده به حساب ویژه برای تأمین اعتبار پولی و هزینه های عملیاتی و سایر هزینه های مربوط به اداره جایزه اخلاق در علم ابن سینای یونسکو استفاده می شود.

ماده ۴ – درآمد

درآمد حساب ویژه شامل:

الف) کمک های داوطلبانه دولت ها ، آژانس ها و سازمان های بین المللی و همچنین نهادهای دیگر.

ب) اهداییات ، موقوفات ، هدیه ها و وصیت هایی که برای اهداف سازگار با اهداف حساب ویژه به آن اختصاص داده شود.

ج) درآمد متفرقه ، از جمله هر گونه سود حاصل از سرمایه گذاری های ذکر شده در ماده ۷ زیر.

ماده ۵ – هزینه

از حساب ویژه می تواند برای هزینه های مربوط به هدف جایزه، همانطور که در ماده ۳ بالا و اساسنامه جایزه شرح داده شده است ، از جمله هزینه های اداری که به طور خاص مربوط به آن است و هزینه های پشتیبانی برنامه، پول برداشت کرد.

ماده ۶ – حسابها

۶.۱  مدیر ارشد مالی باید سوابق حسابداری لازم را نگهداری کند.

 ۶.۲ موجودی استفاده نشده در پایان یک دوره مالی به دوره مالی بعد منتقل می شود.

۶.۳  حساب های حساب ویژه همراه با حساب های دیگر سازمان برای حسابرسی به حسابرس خارجی یونسکو ارائه می شوند.

 ۶.۴ کمک های غیرنقدی خارج از حساب ویژه ثبت می شوند.

ماده ۷ – سرمایه گذاری ها

 ۷.۱ مدیرکل می تواند سرمایه های کوتاه مدت مبالغی را که به اعتبار حساب ویژه مانده اند، انجام دهد.

 ۷.۲ سود حاصل از این سرمایه گذاری ها به حساب ویژه واریز می شود.

ماده ۸ – بسته شدن حساب ویژه

مدیرکل در هر زمانی که تصور کند حساب ویژه دیگر کارایی ندارد، با هیئت اجرایی در خصوص بستن این حساب مشورت می کند. البته این مشاوره باید پس از در نظر گرفتن نظرات اهدا کننده گان جایزه انجام شود.

ماده ۹ – مقررات کلی

 ۹.۱ هرگونه اصلاحیه در این مقررات مالی توسط مدیر کل و پس از مشورت با اهداکننده (گان) جایزه تصویب می شود.  هیأت اجرایی باید از هر گونه اصلاحاتی مطلع شود.

 ۹.۲ حساب ویژه باید مطابق با مقررات مالی یونسکو اداره شود ، مگر اینکه در این آیین نامه موارد دیگری پیش بینی شده باشد.

۲۰۱۹ – پروفسور دونالد ای. براون (ایالات متحده آمریکا)

پژوهشگر در زمینه اخلاق پایداری و حقوق دانشکده حقوق مشترک المنافع دانشگاه ویدنر.

آدری آزولای ، مدیر کل یونسکو ، جایزه اخلاقی ابن سینای یونسکو سال ۲۰۱۹ را به پروفسور دونالد ای. براون ، محقق اخلاق پایداری و حقوق دانشکده حقوق مشترک المنافع دانشگاه ویدنر (ایالات متحده آمریکا) اعطا کرد. امسال، پنجمین دوره جایزه ابن سینا آن، به اخلاق محیط زیست اختصاص داشت.

پروفسور براون متخصصی مشهور در زمینه علوم محیطی و به طور خاص در جنبش بین المللی اخلاق در زمینه تغییر اقلیم است. کتاب او اخلاق تغییر اقلیم: هدایت طوفان اخلاقی کامل (۲۰۱۳) تحلیلی تأثیرگذار در زمینه اینکه چرا اصول اخلاقی نادیده گرفته شده اند و چگونگی گنجاندن آنها در گفتگوی تغییرات اقلیمی ارائه می دهد.

وی تلاش کرده تا نشان دهد که اخلاق کاربردی در توسعه سیاست های تغییر اقلیم در سطح ملی و بین المللی نقش اساسی دارد. استدلال قانع کننده وی مبنی بر اینکه محدود کردن میزان انتشار کربن و کاهش تغییرات آب و هوایی از ضروریات اخلاقی زمان ماست ، در گفتمان فعلی تغییر اقلیم طنین انداز است.

وکیل و پروفسور محیط زیست دونالد ای. براون (ایالات متحده) جایزه ابن سینای یونسکو برای اخلاق در در علم ۲۰۱۹ را دریافت می کند.

۲۰۱۵ – پروفسور زابتا خان شینواری (پاکستان) 

رئیس گروه بیوتکنولوژی دانشگاه Quaid – i- Azam اسلام آباد.

استاد شینواری دبیر کل آکادمی علوم پاکستان و رئیس واحد بیوتکنولوژی دانشگاه Quaid – i- Azam اسلام آباد است. 

زابتا خان شینواری متولد ۱۹۵۹  و بومی پاکستان، از دوران جوانی الگوی خوبی برای جوامعی بوده که آموزش در آن ها کمیاب است: او عشق به دانش و پشتکار برای پیگیری آن را نشان داد.

وی پس از فارغ التحصیلی از دانشگاه پیشاور ، در سال ۱۹۹۴ مدرک دکترای خود را از دانشگاه کیوتو دریافت کرد و پس از آن چندین بورسیه پسا دکترا در بیوتکنولوژی کشاورزی از چندین موسسه معتبر ژاپن دریافت کرد.

پروفسور شینواری پس از آموزش در زمینه طبقه بندی مولکولی و سیستماتیک ، بیش از ۳۰۰ ژن گیاهی را شناسایی کرد که چندین مورد از آنها مقاوم به خشکسالی ، هوای سرد و تنش بودند.

کار او در زمینه توسعه بیوتکنولوژی گیاهی مدرن با موزه تاریخ طبیعی پاکستان، مرکز تحقیقات کشاورزی ملی، صندوق جهانی طبیعت(WWF) در پاکستان، و چندین سازمان پژوهشی دیگر ارتباط یافت.

زابتا خان شینواری در طول سه دهه فعالیت آکادمیک خود بی وقفه تلاش کرده است تا جوامع محلی را قادر سازد که از منابع طبیعی و تنوع زیستی خود به شیوه ای پایدار برای دستیابی به توسعه اقتصادی متناسب با محیط زیست استفاده کنند. وی سه کتاب درباره دانش بومی گیاهان دارویی پاکستان منتشر کرده است (ثروت گیاهی پارک ملی ایوبیا ، ۲۰۰۲ ؛ گیاهان دارویی و سایر گیاهان مفید منطقه سوات پاکستان ، ۲۰۰۳ ؛ و گیاهان دارویی و معطر پاکستان (راهنمای تصویری) ، ۲۰۰۶ ) ، که این کتاب ها  الهام بخش تحقیقات مشابه بود و باعث ایجاد پایگاه داده ای درباره کاربردهای دارویی گیاهان محلی گردید که این مورد در زمینه حمایت از حقوق مالکیت معنوی جوامع بومی از اهمیت ویژه ای برخوردار بود. 

وی نویسنده بیش از ۳۰۰ نشریه علمی است که شامل ۷ کتاب ، ۱۰ جلد مقاله ویرایش شده کنفرانس های بین المللی و بیش از ۲۵۰ مقاله است که بیشتر آنها در مجلات علمی با ضریب تأثیر بالا منتشر شده است. 

پروفسور شینواری پس از انتصاب به عنوان معاون دانشگاه علم و فناوری کوهات ( KUST ) در سال ۲۰۰۴، با ایجاد زیرساخت های مدرن و تسهیلات تحقیقاتی ، موفق شد KUST را به مرکزی بسیار معتبر و با کیفیت در زمینه آموزش عالی تبدیل کند.

یکی از مهمترین دستاوردهای وی گسترش امکانات آموزش عالی با کیفیت به جوامع حاشیه ای و مورد غفلت واقع شده در مناطق دور افتاده پاکستان و بهبود دسترسی دانشجویان با استعداد به آموزش عالی از طریق بورسیه و معافیت از تحصیل بود. پروفسور شینواری با وجود محدودیت های فرهنگی موجود، توانست جوامع محلی را ترغیب کند که زنان را از تحصیلات عالی باز ندارند. متعاقباً ، تعداد دانشجویان دختر به تقریباً ۳۰٪ افزایش یافته است. وی همچنین موفق به تأسیس دانشگاه علم و صنعت در بانو و انستیتوی علوم پزشکی KUST  شد.

پروفسور شینواری همچنین به عنوان مدیر اجرایی موسسه بین المللی تحقیقاتی خصوصی Qarshi  و به عنوان معاون رئیس و بنیانگذار دانشگاه Qarashi- لاهور خدمت کرده است.

در طول تحقیقات علمی و فعایت های آکادمیک خود، او با اراده و مصمم برای توسعه برنامه های آموزشی در حوزه اخلاق دانش علمی، اخلاق زیستی، مردم گیاه شناسی ، ایمنی زیستی و امنیت زیستی، در برنامه درسی دانشگاه و معرفی آنها در سراسر پاکستان در کارشناسی ارشد و تحصیلات تکمیلی تلاش نموده است.

در حال حاضر ، تحقیقات اصلی زابتا خان شینواری در توسعه و آموزش ماژول های آموزش استفاده دوگانه است. وی یکی از شرکای اصلی در ارتقا آموزش امنیت زیستی در پاکستان بوده است و از نظر امنیت زیستی و تعامل بین المللی در زمینه مسائل مربوط به امنیت زیستی نقش مهمی در پاکستان داشته است. وی با آژانس های مختلف ملی و بین المللی ارتباط برقرار کرده و از فرصت ها بهره گرفته تا با هدف ایجاد یک شبکه ملی امنیت زیستی  در پاکستان ، یافته ها را به مخاطبان چند نهادی ارائه دهد.

پروفسور زابتا خان شینواری- بر اساس توصیه هیئت داوران مستقل بین المللی متشکل از دانشمندان و اخلاق شناسان، از جمله ماری هلن پاریزو (کانادا) ، رئیس هیئت منصفه و یکی از معاونین COMEST ، لوکا املادیچ (اسلوونی) ، گزارشگر COMEST و هیئت منصفه ، و هبه وسوری (ونزوئلا) ، عضو COMEST.- توسط ایرینا بوکووا مدیر کل یونسکو به عنوان برنده جایزه انتخاب  شد.

۲۰۰۹- پروفسور رنزونگ کیو (جمهوری خلق چین)   

همیار ارشد تحقیقاتی موسسه فلسفه (جمهوری خلق چین) و استاد و رئیس کمیته دانشگاهی مرکز اخلاق زیستی در کالج پزشکی اتحادیه پکن.

مدیرکل یونسکو جایزه اخلاق در علوم یونسکو در سال ۲۰۰۹ را به پروفسور رنزونگ کیو (جمهوری خلق چین) اعطا کرد. پروفسور رنزونگ کیو به طور رسمی جایزه را از معاون مدیر کل یونسکو، آقای مارسیو باربوسا، به نمایندگی از مدیر کل، در مراسمی که در مقر یونسکو در پاریس در ۱۸ دسامبر ۲۰۰۹ برگزار شد، دریافت کرد.

به برنده جایزه یک گواهی، یک مدال طلا برای  بزرگداشت تلاش ایشان در حوزه اخلاق، و همچنین به چک ۱۰.۰۰۰ دلاری اعطا شد و همچنین به عنوان برنده جایزه در زمینه کار خود سخنرانی کرد. چندین مقاله منتخب درباره اخلاق در علم و فناوری در مجموعه ای جمع آوری خواهد شد که توسط یونسکو در سال ۲۰۱۰ منتشر خواهد شد.

پروفسور کیو در زمینه اخلاق زیستی پیشگام است و تحقیقات وی در زمینه اخلاق علمی و حمایت از مردم در زمینه مباحث اخلاقی مرتبط با علم، وی را به عنوان چهره اصلی در جامعه دانشگاهی چین و در سراسر جهان تثبیت کرده است.

انتشار بیش از ۲۰ جلد کتاب و نزدیک به ۲۸۰ مقاله بیانگر فعالیت درخشان وی در زمینه اخلاق است. علاوه بر این ، وی دستورالعمل های اخلاقی-ای را تهیه کرده است که هم برای محققان و هم برای سیاست گذاران بسیار ضروری است.

تحقیقات وی در زمینه فن آوری های مناسب برای ادامه بقا، فناوری کمک به تولید مثل ، بهداشت عمومی و شبیه سازی ، با ابتکارات سیاسی در زمینه سیاست اخلاقی همراه شده است. وی چهره ای اساسی در تفسیر و اجرای اصول اخلاقی جهانی در جمهوری خلق چین بوده و به طور فعال در زمینه آگاهی بخشی در مورد مسائل اخلاقی و رابطه ضمنی آنها با حکومتداری خوب ، رفاه اجتماعی و حقوق بشر نقش داشته است.

پروفسور کیو در حال حاضر عضو ارشد پژوهشی در انستیتوی فلسفه (جمهوری خلق چین) و استاد و رئیس کمیته دانشگاهی در مرکز اخلاق زیستی در کالج پزشکی اتحادیه پکن است. پروفسور کیو در حال حاضر به عنوان معاون رئیس کمیته اخلاق وزارت بهداشت چین خدمت می کند و همچنین عضو گروه مرجع UNAIDSدر زمینه  ایدز و حقوق بشر است .

۲۰۰۵- پروفسور عبدالله اس. دار (پادشاهی عمان)  

مدیر برنامه اخلاق کاربردی و بیوتکنولوژی و مدیر مشترک برنامه کانادایی ژنومیک و بهداشت جهانی در دانشگاه تورنتو کانادا.

کوچیرو ماتسورا مدیر کل یونسکو جایزه اخلاق در علم ابن سینای یونسکو را با حضور محمد مهدی زاهدی وزیر علوم ، تحقیقات و فناوری ایران در ۱۴ آوریل ۲۰۰۶ در مقر یونسکو در پاریس به عبدالله اس. دار اعطا کرد . در سال ۲۰۰۵ عبدالله اس دار توسط مدیرکل یونسکو- بر اساس پیشنهاد هیئت منصفه که در ۲۲ مارس ۲۰۰۵ در بانکوک تشکیل جلسه دادند – به عنوان برنده جایزه اخلاق در علم یونسکو برگزیده شد.

عبدالله اس. دار ، از پادشاهی عمان ، پیش از این رئیس بخش جراحی دانشگاه سلطان قابوس عمان را بر عهده داشت. وی در حال حاضر استاد علوم بهداشت عمومی و جراحی در دانشگاه تورنتو (کانادا) است ، جایی که وی همچنین مدیر برنامه اخلاق کاربردی و بیوتکنولوژی و مدیر مشترک برنامه کانادایی ژنومیک و بهداشت جهانی در دانشگاه مرکز مشترک اخلاق زیستی تورنتو و مدیر اخلاق و سیاست در مرکز پزشکی مولکولی مک لاولین است.

نقش قابل توجه او در حوزه پژوهش در اخلاق علم و فناوری نه تنها طیف گسترده ای از موضوعات را پوشش می دهد بلکه به طور عمیق موضوعاتی را در برمی گیرد که محل تلاقی علم و اخلاق ، فناوری و جامعه است. گستره چشمگیر انتشارات وی در زمینه اخلاق زیست پزشکی از موضوعاتی که وی پوشش می دهد مشهود است، از موضوعات سنتی تر مانند پیوند اهداکننده زنده تا موضوعات جدیدتری مانند استفاده از سلول های بنیادی ، ژنومیک و پیوند بیگانه .

هیئت داوران جایزه متشکل از پیلار آرمانت آرمانت (شیلی) ، رئیس کمیسیون جهانی اخلاق علم و فناوری یونسکو (COMEST) ، یوهان هاتینگ ، گزارشگر COMEST ، و سانگ سانگ یانگ ، عضو COMEST بود.  

– پروفسور مارگارت سامرویل (استرالیا / کانادا)  

مدیر مرکز پزشکی ، اخلاق و قانون در دانشگاه مک گیل در مونترال ، کانادا.

کویچیرو ماتسورا مدیر کل یونسکو، اولین جایزه اخلاق در علم ابن سینا  را در تاریخ ۲۶ آوریل سال ۲۰۰۴  ، در حضور جعفر توفیقی ، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری به اولین برنده جایزه، مارگارت. سامرویل اعطا داد.

مارگارت سامرویل که توسط هیئت منصفه بین المللی انتخاب شده بود، دارای تابعیت دوگانه استرالیایی و کانادایی است. وی هم در ساموئل گیل استاد حقوق است و هم در دانشگاه مک گیل مونترال (کانادا) استاد پزشکی است. وی همچنین بنیانگذار و مدیر مرکز پزشکی ، اخلاق و قانون مک گیل و همچنین رئیس کمیته اخلاق شورای تحقیقات ملی کانادا بوده است.

پروفسور سامرویل از طریق کتاب ها ، کنفرانس ها و دیگر کارهای دیگر خود سهم مهمی در توسعه جهانی اخلاق زیستی و جنبه های اخلاقی و حقوقی پزشکی و علوم داشته است. وی با مجموعه ای از سازمان های بین المللی مانند یونسکو ، سازمان بهداشت جهانی و کمیسیون عالی حقوق بشر سازمان ملل همکاری کرده است. از جمله انتشارات وی می توان به “آگاهی دهنده اخلاقی: علم ، جامعه و روح انسان” و “گفتگوی مرگ: پرونده ای علیه اوتانازی و خودکشی با کمک پزشک” اشاره کرد.

آقای توفیقی مراسم ۲۶ آوریل را رسما افتتاح کرد. پس از سخنرانی جنس اریک فنستاد (نروژ) ، رئیس کمیسیون جهانی اخلاق در علم و فناوری یونسکو (COMEST) ، مدیرکل جایزه را به مارگارت سامرویل اعطا کرد. مارگارت سامرویل پس از دریافت جایزه به ارائه کارهای خود پرداخت و در ادامه فیلمی ویدئویی درباره زندگی ابن سینا – برگرفته از یک مستند تلویزیونی ایرانی- پخش شد. 

۲۰۱۹

پروفسور دونالد ای. براون (ایالات متحده آمریکا)
پروفسور دونالد ای براون ،استاد شهیری است که سالیان درازی از عمر خود را مصروف «اخلاق در علم» و خاصه پیرامون «اخلاق زیست محیطی»، با ارائه پژوهش‌های وزین و تدریس در دانشگاه‌های معتبر جهان کرده است. دستاوردهای علمی دونالد ای. براون در برجسته کردن جایگاه اخلاق در موضوعات مربوط به تغییرات اقلیمی در سطوح ملی و بین‌المللی و تحلیل‌های موثر او بر چرایی غفلت از اصول اخلاقی در خصوص تغییرات اقلیمی و زیست محیطی و نحوه رفع این کاستی ها در مقالات و کتاب‌های ایشان ارائه شده است.
اطلاعات بیشتر

۲۰۱۵

زبتا خان شینواری
پروفسور زبتا خان شینواری، رئیس فرهنگستان علوم پاکستان و رئیس گروه فناوری زیستی قیدی اعظم دانشگاه اسلام آباد و متخصص در حوزه کشاورزی و گیاه‌شناسی می‌باشد. وی خدمات شایسته‌ای را در مرکز ملی تحقیقات کشاورزی پاکستان و همچنین موزه تاریخ طبیعی این کشور انجام داده و از استادان برجسته دانشگاه علم و تکنولوژی کوهات پاکستان است. وی توانسته تحقیقات و پژوهش‌های ارزنده‌ای را در حوزه ایمنی و امنیت زیستی و توسعه برنامه‌های آموزشی برای پیشبرد حوزه اخلاق در علم و فناوری به ثمر رساند و پروژه‌های متعددی از دانشجویان این حوزه را نیز هدایت و عملیاتی کرده است.
اطلاعات بیشتر

۲۰۰۹

پروفسور رنزونگ کیو (جمهوری خلق چین)
برنده سومین جایزه ابن سینا برای اخلاق در علم یک استاد سرشناس در رشته اخلاق زیستی بشمار می رود. وی نایب رییس کمیسیون اخلاق وزارت بهداشت چین، استاد و رییس کمیته علمی در مرکز اخلاق زیستی کالج پزشکی پکن، استاد افتخاری موسسه فلسفه چین و عضو گروه مبارزه با ایدز سازمان ملل است. رنزون بدلیل انجام تحقیقاتی در خصوص مسائل اخلاق زیستی و حساس کردن عامه مردم به این مسائل یکی از چهره های علمی در چین و در سطح جهان محسوب می شود و نقطه نظرات وی در مسائل اخلاق زیستی از سوی سیاستمداران نیز دنبال شده است. از وی تاکنون ۲۰ کتاب و ۲۸۰ مقاله در خصوص مسائل اخلاقی منتشر شده است.
اطلاعات بیشتر

۲۰۰۵

پروفسور عبدالله دار ( عمان)
پروفسور عبدالله دار ، دانشمند عمانی است. وی در حال حاضر مدیریت برنامه اخلاق کاربردی و فن آوری زیستی دانشگاه تورنتو کانادا را بر عهده دارد و نقش موثری در پژوهش های مربوط به اخلاق علم داشته است که دامنه آن از مسائل سنتی چون اهدای عضو از موجود زنده تا مسائل جدیدتر مانند استفاده از اعضای حیوان در بدن انسان و ژنومیک را شامل می‌شود. پرفسور عبدالله دار که از دانش آموختگان دانشگاه سلطان قابوس عمان است، در حال حاضر در دانشگاه تورنتوی کانادا در زمینه علوم بهداشتی به تدریس مشغول است.
اطلاعات بیشتر

۲۰۰۴

پروفسور مارگارت سامرویل (استرالیا / کانادا)
مارگارت سامرویل، استاد حقوق و پزشکی دانشگاه مگیل است. خانم مارگارت سامرویل را که یک استرالیا - کانادایی است، برنده‌ی نخست جایزه‌ ابن سینا می باشد. خانم سامرویل استاد حقوق و طب در دانشگاه مگیل، پیش از این ریاست کمیته‌ی شورای ملی تحقیقات کانادا را بر عهده داشت. وی با همکاری با یونسکو، سازمان جهانی بهداشت و کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل، سهم مهمی در توسعه‌ی جهانی و موضوع اخلاق زیستی و جنبه‌های حقوقی و اخلاقی طب و علوم تجربی ایفا کرده است.
اطلاعات بیشتر