کنگره بین‌المللی گرامی‌داشت حکیم نظامی گنجوی، برگزار شد
کنگره تخصصی گرامی‌داشت نظامی گنجوی به مناسبت سالروز درگذشت این حکیم فرزانه ایران‌زمین، ۲۱ اسفند ۱۳۹۶ در تالار معلم شهر تبریز، با حضور اندیشمندان و محققان ۳۰ کشور جهان برگزار شد.
در این بزرگداشت، دکتر عبدالمهدی مستکین، مدیر گروه فرهنگ کمیسیون ملی یونسکو- ایران و مسئول ثبت جهانی مشاهیر ایران در یونسکو به عنوان سخنران ویژه این همایش بین المللی، در سخنان خود در باب جایگاه و مقام ممتاز حکیم نامدار ایرانی، نظامی بزرگ اذعان داشت: آموزه‌های نظامی به‌رغم گذشت فزون بر ۸۰۰ سال همچنان پردرخشش و کارآمد است.
همچنین مستکین به پنج ویژگی ممتاز آثار حکیم نظامی که بشر امروز بیش از پیش بدان‌ها نیاز دارد، اشاره کرد:
نخست آن‌که حکیم نظامی مستغرق در عشق الهی است و همواره در هر کاری با یاد و نام خالق مهربان سخن می‌راند…
گر بنده نظامی از سر درد
در نظم دعا دلیری کرد
گر صد لغت از زبان گشاید
در هر لغتی تو را ستاید
- زبان نظامی، زبان تسبیح و تکریم و تعظیم خداوند است…
زبان هر که باشد او برومند
شود گویای تسبیح خداوند
- نظامی در آثارش یک سره بشریت را به تمسک به خداوند و آسمان سوق می‌دهد…
اصل دوم در آثار نظامی، پیوند ناگسستنی دانش و بینش است. از نظرگاه نظامی، دانش بدون بینش، سراسر خلل و آشفتگی و پریشانی است.
- اگر وضع بشر امروز به‌رغم پیشرفت‌های شتابناک تکنولوژی، منتهی به آرامش و بالندگی نمی‌شود، به سبب شکاف میان دانش و بینش است .
ای ناظر نقش آفرینش
بردار خلل ز راه بینش
در راه تو هر که را وجودی است
مشغول پرستش و سجودی است
اصل سوم از نظرگاه نظامی، حرکت، تلاش و کوشش مستمر برای رسیدن به مقصود الهی است.
- اگر انسان پذیرفته است که برای مقصود یا منظوری پا به عرصه وجود نهاده است، پس به پاس این لطف بی‌کران الهی باید این ظرفیت شگرف را شکوفا سازد .
گر ملکی عزم ره آغاز کن
زین بنواتر سفری ساز کن
یا می‌فرماید:
دیباچه ما که در نورد است
نز بهر هوا و خواب و خورد است
زان ماده که طبع‌ها سرشتند
ما را ورقی دگر نوشتند
تا در نگریم و راز جوییم
سر رشته کار باز جوییم
اصل چهارم از دیدگاه نظامی، ملازم بودن سختی و آسانی، عسر و یسر، رنج و گنج و… است.
- هیچ انسان موفقی در جهان نمی‌توان یافت که در مسیر کامیابی و موفقیت رنجی نکشیده باشد. از نظر نظامی:
هر ناموری که او جهان داشت
بدنام کنی ز همرهان داشت
یوسف که به ماه عقد می‌بست
از حقد برادران نمی‌رست
عیسی که دمش نداشت دودی
می‌برد جفای هر جهودی
احمد(ص) که سرامد عرب بود
هم خسته خار بولهب بود
دیری است که تا جهان چنین است
بی‌نیش مگس کم‌انگبین است
مدیر گروه فرهنگ کمیسیون، در بخش دیگری از سخنرانی خود و به عنوان اصل پنجم آثار نظامی افزود: اساسا یکی از علل حکیم اطلاق کردن نظامی، همین چیرگی و تسلطی است که بر فراز و فرود هستی از یک‌سو و ریشخند کردن وسوسه‌های بی‌اعتبار دنیایی از سوی دیگر می‌داند.
• نظامی بر آن است تا آدمی در مجال اندکی که در طول حیات دارد، اثری ماندگار و پر از خیر و برکت برای هستی به ارمغان آورد. و چه زیبا می‌فرماید::
چنان خسبان چو آید وقت خوابم
که گر ریزد گلم ماند گلابم
از آدمی باید عطر و بوی خوش مهر و محبت و یاری و همدلی پراکنده شود و این مهم‌ترین پیام جهانی حکیم بلند‌آوازه ایران‌زمین برای جهانیان است.
مسئول ثبت مشاهیر جهانی ایران، در پایان سخنان خود اظهار کرد: آثار بی‌نظیر حکیم نظامی برای کشورهای همسایه و جهان، ابلاغ پیام مهر و دوستی است. مستکین ابراز امیدواری کرد که به زودی با محوریت ایران و همراهی سایر کشورهای همسایه، شاهد ثبت حکیم نظامی در فهرست مشاهیر جهانی یونسکو باشیم.