کتاب دیوارها سخن می گویند جامعه شناسی انقلاب اسلامی

اساتید، مدیران هنری و فرهنگی در مراسم رونمایی از کتاب «دیوارها سخن می گویند» بر این نکته تاکید کردند که این کتاب اثری مهم برای جامعه شناسی انقلاب اسلامی است.

به گزارش روابط عمومی کمیسیون ملی یونسکوایران، مراسم رونمایی از کتاب «دیوارها سخن می گویند» با حضور امراله فرهادی آردکپان، حجت الله ایوبی دبیرکل کمیسیون ملی یونسکوایران، محمود شالویی سرپرست معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، یونس شکرخواه استاد ارتباطات و رسانه، سید غلامرضا کاظمی دینان از اساتید ارتباطات، مجید عباسی از اساتید حوزه گرافیک، احسان آقایی رئیس موزه هنرهای معاصر و جمعی از اهالی فرهنگ و هنر عصر سه شنبه ۲۷ مهر ۱۴۰۰ در سالن سینماتک موزه هنرهای معاصر برگزار شد.
احسان آقایی رئیس موزه هنرهای معاصر در ابتدای این برنامه با خیرمقدم به حاضران اظهار امیدواری کرد که همه از کتاب استاد فرهادی لذت ببرند.

عطر همدلی در کتاب

یونس شکرخواه استاد علوم ارتباطات و رسانه نیز در این مراسم عنوان کرد: روز خوبی است و خوشحالم. انتشار این کتاب یک محبت بزرگ برای کمیسیون ملی یونسکو  بود و عطر همدلی در آن دیده می شود.

مدیر گروه ارتباطات و رسانه کمیسیون ملی یونسکو_ایران تاکید کرد: استاد شجریان همواره می گفت موفقیت ارکستر تنها به کوک بودن سازها نیست بلکه به کوک بودن دلهاست.

شکرخواه ادامه داد: کتاب براساس همدلی مطلق جلو رفته و کتاب هم مانند امراله نجیب است؛ در عین سادگی، چینش و تایپوگرافی و شیرازه زیبایی دارد.

وی توضیح داد: این کتاب مهم است و قطعا ترجمه خواهد شد.  همچنین مطلب مجید عباسی بر این کتاب بسیار خواندنی است. مطلب یوریک کریم مسیحی نیز بر این کتاب نکات مهمی دارد و نشانه شناختی عکس‌هاست.

این استاد رسانه گفت: از نگاه خودم، امراله و این کتاب مانند یک رمزگشایی هستند. همه ما و هم سن های من، این دیوارها را دیده‌اند اما عکاسی کردن از این دیوارها متفاوت است.

شکرخواه با اشاره به آثار مرحوم مرتضی ممیز یادآور شد: اکنون سندی روی میز است که گرافیکی درونش وجود دارد؛ مردم یکبار انقلاب را در سال وقوع به تجسم رساندند و با این کتاب، بار دوم است‌ که این اتفاق رخ می دهد.

این استاد ارتباطات تاکید کرد: این کتاب تنها عکس نیست بلکه ما صدای نشانه ها را می شنویم و مطمئنم اگر به دست اهلش برسد به‌عنوان یک منبع بکر مورد استفاده قرار گیرد.

شکرخواه افزود: در حیطه گرافیک ارتباطات و جامعه شناسی، این کتاب حرف برای گفتن دارد و به یک گستره همگانی ورود می کند و به کلاسها هم خواهد رفت. به سهم خود خوشحالم نقش اندکی در این کتاب داشتم و دعا می کنم کسانی که سرمایه ملی هستند کارهایشان ادامه یابد.

 

تلاش برای ترجمه کتاب

حجت الله ایوبی نیز در این مراسم عنوان کرد: باعث افتخار است که چنین انجمنی به بهانه رونمایی از یک کتاب گرد هم آمده اند. این کتاب یک اثر هنری است و چینش تصاویر، صفحه بندی و فونت ها نشان از سلیقه هنری دارد.

وی ادامه داد: پیش از تجلیل از استاد فرهادی، از این استاد اجازه می خواهم که به بهمن بیگی عزیز درود بفرستیم. این استاد حدود ۷۰ سال پیش به دنبال چهره های ناب و استعدادها می گشت و سبب شد امروز ما بهترین ها را داشته باشیم. چقدر حسرت می‌خوریم؛ می توانستیم فرهادی های دیگری داشته باشیم اما در آن روزگاران آموزش در اولویت ما نبود و اگر دیگر استعدادهای کشور نیز شناسایی می شدند آسمان پر رنگ ما، ستاره های بیشتری داشت.

دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو با اظهار نگرانی از وضعیت فرزندان سرزمین افغانستان به واسطه مشکلات اخیر این کشور یادآور شد: بسیاری از فرزندان این سرزمین از آموزش ابتدایی و ابتدایی ترین حقوقشان بی بهره هستند. ما سازمان ایتا را برای فارسی زبانان تشکیل دادیم و امروز از ایران اسلامی به عنوان مادر زبان فارسی انتظار دارند.

ایوبی گفت: تلاش می کنیم این کتاب ترجمه شود؛ همه به یاد داریم که پس از انقلاب همه شهر را پاک و منزه کردند و ما چقدر خوش شانس بودیم که استاد فرهادی این لحظات را ثبت کردند.

وی تصریح کرد: برای من این کتاب هر ورقش یک فضا از جامعه شناسی انقلاب اسلامی است. برای شناخت یک رویداد باید ببینیم کسانی که آنرا رقم زدند چطور فکر می کردند و نظام فکری آنها چه بود. این کتاب به ما اجازه می دهد که با نگاه کردن به تصاویر شعارها، به جریانسازی سیاسی برسیم و هر صفحه این کتاب برای ما یادآور یک جریان سیاسی است. این کتاب بسیار عمیق بوده و رد شدن از کنار صفحات آن سخت است.

 

 

چینش شعارها براساس زمان

مجید عباسی نیز در این مراسم با قرائت بخشی از یادداشت یوریک کریم مسیحی بر کتاب «دیوارها سخن می گویند» درباره روند شکل گیری اثر عنوان کرد: در انجمن صنفی طراحان گرافیک با آقای فرهادی نزدیک بودم و از این استاد آموختم و با این پروژه سالها پیش آشنا شدم. پیشنهاد این کتاب را دادم و با لطف این استاد، طراحی و صفحه آرایی کتاب به من سپرده شد.

وی ادامه داد: اگر کتاب را ورق بزنید صفحه اول پر از شعارها، دست خطها و نشانه‌های مختلف است و دو صفحه ابتدایی کتاب اینگونه آغاز می شود و با پاکسازی خیابان ها به پایان می رسد.

این استاد گرافیک تاکید کرد: کتاب از لحاظ تصویری مهم است اما دو مقدمه درجه یک از استاد شکرخواه و یوریک کریم مسیحی دارد و این مطالب خارج از این کتاب نیز قابل باز نشر است.

عباسی یادآور شد: تعداد اسلایدها زیاد بود و بعضا در آنها تکرار دیده می شد. برخی از این سلایدها نیز به دلایلی امکان نشر نداشت از اینرو پس از بازبینی، آثار نهایی را انتخاب کردیم. پس از بررسی آثار،  بنظرم رسید این کتاب نباید فقط چاپ عکس باشد بلکه باید مسیر به ثمر رسیدن یک فرآیند باشد، از اینرو به حافظه آقای فرهادی برگشتیم و به نوشته های تصاویر نگاه کردیم و آثار براساس زمان نوشتار مرتب شد.

وی ادامه داد: معیار دوم مرتب کردن آثار،  توجه به لباس آدم ها بود. از روی لباس متوجه می شدیم که پاییز است یا زمستان. نکته دیگر، برگ درختان بود و از این طریق زمان نوشتار معین شد.

این استاد گرافیک گفت: اسلایدهای آقای فرهادی دو دسته بود. برخی با دوربین های ۱۳۵ گرفته شده بودند که رنگی و سیاه سفید بود و در نهایت همه عکس ها را سیاه و سفید کردیم. دسته دوم عکس های با کیفیت تری بود. دوربین ۱۳۵ سریع تر است اما اسلاید ۶در ۶ با کیفیت تر است و حوصله بیشتری می خواهد.

عباسی با بیان اینکه بار اصلی کتاب برعهده آراد فرهادی و مسعود نجات بود توضیح داد: بنا بر توصیه استاد ایرج انواری و مرتضی ممیز، آقای فرهادی این روایت تصویری را خلق کردند.

وی ادامه داد: در کنار عکس، نوشتاری به تصاویر اضافه و داستانی نیز از میان گفت وگوی آقای فرهادی جدا کردیم و به صورت هایلایت کنار تصاویر گذاشتیم که روند داستانی جذابی بود.

محمود شالویی سرپرست معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در این مراسم عنوان کرد: پس از ۱۰ سال پشت این تریبون قرار می گیرم و علاقه من به آقای فرهادی ما را به این محفل کشاند. من استاد فرهادی را به ریشه عشایری می شناسم و در جریان فعالیت های این استاد بودم و به حجت الله ایوبی برای اینکار تبریک می گویم.

وی ادامه داد: کار امراله فرهادی بسیاری کار مهمی است. امیدوارم از این اتفاق خوب حمایت های لازم صورت گیرد تا زمینه برای این فعالیت ها بیشتر شود و امیدوارم شاهد چنین اتفاقاتی باشیم.

 

 

بخت یارم بود

امراله فرهادی نیز در این مراسم عنوان کرد: ده‌ها بار روی این سن آممدم اما امروز دست و پایم را گم کردم. همه چیز را عزیزان گفتند. من آدم متوسطی هستم بهمن بیگی بزرگ به من امیرالله می گفت و بخت یار من بود. بهمن  بیگی همان سال کنکوری گذاشت تا ۴۰ نفر کلاس عشایری در مدرسه خرد شیراز برگزار شود. این بخت به عنوان نفر۱۶ ام نصیب من شد و داشتن اساتیدی همچون مرتضی ممیز و احصایی و… بخت من بود و نصیبم دوستی با افراد والایی شد.

وی ادامه داد: من تنها، آدم سپاسگزاری بودم. از بزرگان تقدیر می کنم. خوشبختی دیگر من، همسرم و پسرم آراد و دخترم آهو است. این کتاب، کتاب نمی شد مگر به لطف مجید عباسی که گاهی از دقتش می ترسم با او کار کنم. آراد عزیزم عکس ها را با دقت اسکن و روتوش کرد تا کتاب به اینجا رسید.

وی از یوریک کریم مسیحی، یونس شکرخواه و حجت الله ایوبی و تمام کسانی که به جزئیات در تهیه کتاب فرهادی را یاری کردند تقدیر و تاکید کرد: از حمایت همه کسانی که سبب چاپ این کتاب بودند تقدیر می کنم. به مدیر موزه هنرهای معاصر گفتم نمایش این دیوار نوشته ها فقط در موزه معنا پیدا می کرد و احسان آقایی با این کار موافقت کرد. خانه هنرمندان و موزه هنرهای معاصر را متعلق به خود می دانیم و به یاد دارم مرتضی ممیز در خاک در خانه هنرمندان برنامه برگزار می کرد.

 

 

رونمایی

در انتهای این مراسم با اهدای کتاب «دیوارها سخن می گویند» به استادان یونس شکرخواه و غلامرضا کاظمی دینان، مجید عباسی استاد گرافیک،  حجت الله ایوبی دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو-ایران، محمود شالویی سرپرست معاونت هنری، مسعود نجات و احسان آقایی مدیرموزه هنرهای معاصر از این اثر رونمایی شد.

کتاب «دیوارها سخن می‌گویند» اثر استاد امرالله فرهادی به‌طور مشترک توسط انتشارات کمیسیون ملی یونسکو- ایران و نشر نشان نوشت، منتشر شده است. این کتاب شامل گزیده عکس‌های استاد فرهادی از دیوارنوشته‌های انقلاب در تهران در سا‌ل‌های ۱۳۵۷ تا ۱۳۵۸ است.

                                                                                               

بیشتر در این باره:

رونمایی از کتاب دیوارها سخن می گویند