پیام خانم ایرینا بوکووا، مدیرکل یونسکو، بهمناسبت روز جهانی حفاظت از اکوسیستمهای مانگرو ۲۶ جولای ۲۰۱۷ (۴ مرداد ۹۶)
مانگروهای(جنگلهای حرا) ساحلی از جمله اکوسیستمهای زمین هستند که بیش از همه مورد تهدید قرار گرفتهاند. آمار جدید بیانگر آن است که حدود ۶۷ درصد از جنگلهای مانگرو تا امروز از بین رفتهاند و تقریباً همه مانگروهای حفاظت نشده نیز طی صد سال آتی از بین خواهند رفت.
از بین رفتن جنگلهای مانگرو آثار مخربی دارد، زیرا اکوسیستمهای مانگرو خدمات و مزایایی را در اختیارمان قرار میدهند که لازمه حیات هستند؛ از توسعه امنیت غذایی گرفته، پایدارسازی شیلات و فرآوردههای جنگلی و حفاظت در مقابل طوفانها، سونامی و بالا آمدن سطح آب دریا تا پیشگیری از فرسایش خطوط ساحلی. خدمات جنگلهای مانگرو فهرست بلندبالایی دارد که از آن جمله نقش منحصر به فرد آنها در ترسیب و ذخیرهسازی مقادیر بالای کربن آبی ساحلی از اتمسفر و اقیانوس است که در کاهش پدیده تغییر اقلیم مؤثر است.
یونسکو تمام توان خود را از طریق برنامههای انسان و کره مسکون، برنامه بینالمللی آبشناسی، کمیسیون بینالدول اقیانوسشناسی و برنامه سیستمهای دانش بومی و محلی خود در جهت حفاظت از اکوسیستمهای مانگرو بهکار خواهد گرفت. اقدامات یونسکو در این حوزه در همه جای جهان انجام میشود؛ از جمله ذخیرهگاه بین مرزی باسک دِ پاز (Bosque de Paz) در اکوادور تا ذخیرهگاه دلتا دِ سَلوم (Delta de Saloum) در سنگال تا ژئوپارک جهانی یونسکو لانگکاوی در مالزی. یونسکو نقش مهمی در حفاظت از سیستمهای مانگرو دارد، ضمن اینکه به توسعه پایدار جوامع محلیای که در ارتباط با آنان هستند و معیشتشان که به خدمات و کالاهای این اکوسیستمها وابسته است نیز کمک میکند. به علاوه، یونسکو نقش فعالی در برنامه کربن آبی بهمنظور کاهش آثار تغییر اقلیم از طریق حفاظت، پاسداشت، احیا و استفاده پایدار از اکوسیستمهای دریایی و ساحلی، با تأکید بر مانگروها، تالابهای جزر و مدی و علفهای دریایی دارد.
باید تلاشهایمان را چند برابر کنیم، اما لازمه این کار ارتقای علمی است. بهمنظور تحقق این هدف، یونسکو بهدنبال گسترش ظرفیت کشورهای عضو و تقویت دانش علمی آنان، بهویژه در کشورهایی که وابستگی زیادی به اکوسیستمهای مانگرو دارند از جمله آفریقا و کشورهای کوچک جزیرهای در حال توسعه است و در این راستا ارتباطی مداوم با جوامع محلی دارد و از دانش بومی آنها استفاده میکند.
روز بینالمللی حفاظت از اکوسیستمهای مانگرو فرصتی است تا همگی تعهدشان را به تحقق اهداف توسعه پایدار و توافقنامه پاریس در زمینه تغییر اقلیم، دو برابر کنند. امروز پیام یونسکو واضح است، “لازم است تا روند تخریب را معکوس کنیم و از مانگروها که وجودشان اهمیت زیادی برای سلامت کره زمین دارد حفاظت کنیم.”
ایرینا بوکووا
ترجمه: گروه علوم کمیسیون ملی یونسکو ـ ایران