متن سخنرانی دکتر سعدالله نصیری قیداری، دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در کارگاه زیر منطقه ای آمارهای آموزشی-۱۸- ۱۵ آذر ماه ۱۳۹۵ دانشگاه تهران

عرض سلام و خیر مقدم به همه حضار در جلسه ، خصوصا مهمانان خارجی و نمایندگان نهادها

از موسسه آمار یونسکو ، دفتر منطقه ای یونسکو در تهران و دفتر یونیسف در تهران و نیز دانشگاه تهران به سبب همکاری با کمیسیون ملی در برگزاری این نشست تشکر می کنم.

از مدرسان محترم کارگاه آقای  Sigdel, Shailendra Prasad و خانم  Aurélie Acoca  تشکر می کنم.

از همه وزارتخانه ها و نهادهایی که نمایندگان خود را برای شرکت در کارگاه به کمیسیون ملی یونسکو معرفی کردند ، تشکر می کنم .

همانگونه که اطلاع دارید آمار پایه و اساس هر برنامه ریزی است و برنامه ریزی اساسی ترین اقدام برای مدیریت تلقی می شود. در حقیقت سه حلقه آمار و اطلاعات، برنامه ریزی، و مدیریت از حلقه های توسعه به شمار میرود و این سه لازم و ملزوم یکدیگرند. در واقع توسعه بدون برنامه ریزی و برنامه ریزی بدون آمار و اطلاعات قابل تحقق نیست و اصولا عصر ارتباطات و اطلاعات با جمع آوری اطلاعات و داده های به روز معنی پیدا  می کند و نتایج مورد انتظار با تحلیل روی این داده ها بدست می آید.

امروزه دانایی بشرمنوط به داده ها و اطلاعاتی است که در صورت قابل اعتماد بودن، ماهیت و سمت و سوی هر حرکتی  را با کمترین خطا تعیین می کند. با توجه به داده های اماری می توان مشکلات احتمالی موجود در مسیر حرکت را پیش بینی و برای رفع و رجوع آن ها چاره اندیشی کرد. بدون تردید می­توان اذعان کرد که در دنیای امروزی یکی از شاخص­های ارزیابی توسعه کشورها داشتن نظام و فرایند کمی و کیفی فعالیت های آماری است.

درصورتی که آمار قابل اطمینان در کشوری وجود نداشته باشد، برنامه ریزی با مشکل مواجه شده و نه تنها امکانات موجود در مسیر درست به کارگرفته نخواهد شد بلکه فرصتهای طلایی و نیروی انسانی آن کشور به هرز خواهد رفت. به بیان دیگر، آمار به عنوان یکی از عوامل اصلی سیاستگذاری و مدیریت در هر کشور، یکی از مهمترین ابزارهای ارزیابی عملکرد گذشته، شناخت درست از وضعیت موجود و برنامه ریزی برای آینده است. روشن است که با گذر زمان و تحولات جهان امروز و پیچیده شدن فرایند های توسعه  ارزش مقوله آمار روز به روز بیشتر می شود. به طوری که دنیای جدید را جهان آمار و احتمالات نام نهاده اند. در تبیین نقش و وظیفه آمار گفته می شود که آمار همچون چراغی است که فرد تصمیم گیرنده  برای روشن کردن زوایای تاریک  فضای تصمیم گیری صریح و بی ابهام به آن نیازمند است.

سابقه جمع آوری آمار در ایران به بیش از دوهزارسال پیش می رسد. در گذشته های دور، دولت ها آمار و اطلاعات مربوط به جمعیت، ثروت، تعداد سربازان، موجودی سیلوها و غیره را برای کنترل اوضاع کشور و تدبیر امور کشور جمع آوری می کردند، درحالی که امروزه آمار و اطلاعات علاوه بر این که در نظام های حکومتی و در راستای برنامه ریزی مورداستفاده قرار می گیرد، در تمام زمینه های فعالیت  آحاد بشر ضرورت دارد.

امروزه با مطرح شدن موضوع بسیار مهم توسعه پایدار در سر لوحه سیاستهای کلیه کشورهای جهان، آمار، به عنوان یکی از ابزارهای بنیادی تحقق اهداف توسعه پایدار اهمیت مضاعفی پیدا کرده است. در این میان عنصر آموزش به عنوان اولویت اول امر توسعه و به تبع آن آمارهای آموزشی پایه و اساس کلیه برنامه ریزیهای توسعه اقتصادی و اجتماعی محسوب می شوند. پایگاههای اطلاعات آماری کشورها و حجم و کیفیت بانک‌های اطلاعاتی آنها، نه تنها به عنوان یکی از مهمترین شاخص‌های توسعه یافتگی آنان به شمار می‌آید، بلکه سیاستگذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌های توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشورها بدون در اختیار داشتن آمار کافی، صحیح، دقیق و بهنگام ممکن نیست. اهمیت اطلاعات آماری در امر برنامه‌ریزی، اعم از سیاستگذاری، تعیین اهداف، خط‌‌ مشیِ‌ها، هدایت امور اجرایی و در نهایت ارزیابی میزان موفقیت  به قدری مهم است که بسیاری از کارشناسان، اطلاعات آماری را زیربنای برنامه‌ریزی‌ها دانسته و ایجاد یک نظام کارآمد و موثر در تولید و عرضه آمار را از الزامات اولیه و ضروری قلمداد می‌کنند.

 با توجه به اینکه دستور کار جهانی توسعه پایدار ۲۰۳۰ سازمان ملل متحد در سال ۲۰۱۵ تصویب شده است و از اول ژانویه ۲۰۱۶ کلیه کشورها موظف به عملیاتی کردن آنها هستند ، ضرورت دارد کلیه کشورها  پایگاههای اطلاعاتی آماری خود را مطابق با شاخص های اهداف توسعه پایدار ۲۰۳۰، به ویژه هدف آموزش بازنگری نمایند.

گروه مشاوران یونسکو در مجموع ۶۰ شاخص را برای هدف آموزش، در قالب ۱۰ شاخص جهانی، ۳۴ شاخص موضوعی و ۱۶ شاخص سطح ملی پیشنهاد نموده است. این شاخص‌ها که «نظام بین‌المللی شاخص‌های برنامه آموزش ۲۰۳۰» را تشکیل می‌دهند، برای پایش جهانی و ملی و تدوین گزارش پیشرفت برنامه، مورد توافق همه کشورهای عضو قرار گرفته‌اند. از این رو، ضروری است کشورها نسبت به استقرار این مجموعه در نظام ملی خود و جمع‌آوری داده‌های مورد نیاز برای محاسبه آنها اقدام لازم را معمول نمایند.  امیدواریم برگزاری این کارگاه به این امر مهم کمک نماید و از مدرسان محترم انتظار میرود موارد زیر را جزو اهداف این کارگاه لحاظ نمایند:

۱- آشنایی شرکت کننده گان با شاخص های آموزشی، روش شناسی و استفاده از آنها برای تضمین کیفیت آموزش و نظارت بر پیشرفت آن.

۲- مروری بر آمارهای آموزشی کشورهای زیر منطقه و ارایه پیشنهاد برای رفع چالشهای آنها.

۳- به اشتراک گذاردن تجارب ملی و منطقه ای در مورد تقویت مدیریت با استفاده از آمارهای آموزشی

۴- آشنا شدن شرکت کنندگان با شاخص های برنامه آموزش ۲۰۳۰ و مبانی تدوین آنها .

امیدوارم که این کارگاه در دستیابی به اهداف و نتایج مورد انتظار موفق باشد .

برای همه شما آرزوی موفقیت دارم