روز جهانی آزادی مطبوعات، سوم می= ۱۳ ام اردیبهشت
“سوم می، روز جهانی آزادی مطبوعات”
در سراسر جهان مطبوعات فارغ از ارائه در هر محملی آگاهی بخش توده مردم و اجتماعات بوده‌اند، از سویی رسانه انعکاس‌دهنده جریانات حکومتی و دولتی برای تحقق این آگاهی بخشی در سطح کلان جامعه و در مواردی جریان‌ساز بسیاری از اتفاق‌های بزرگ تاریخی بوده‌اند، سوخت حرکت رسانه، اطلاعاتی است که در مواردی دسترسی و استفاده از آن با قوانین محدودکننده پشتیبانی می‌شود، لذا در عصر حاضر با وجود حقوق آزادی دسترسی به اطلاعات، برای رهایی رسانه از چالش انعکاس برخی اطلاعات، حقوقی در نظر گرفته‌شده است تا ضامن فعالیت رسانه‌ها باشد.
آزادی رسانه و مطبوعات همانند یک ضمانت‌نامه از جانب دولت‌ها به رسانه‌های عمومی، در مقابل مواجهه با روندهای محدود کننده ابراز نظر در جوامع، می‌باشد که حقوق قانونی رسانه‌ها و همچنین مراجع رفع اختلاف بین رسانه‌ها و شاکیان را مشخص می‌کند. این حقوق در بسیاری از کشورها به صورت قانونی و در چهارچوب قوانین اساسی آن کشور تعبیه شده‌است تا از آزادی مطبوعات حمایت به عمل بیاید.
سازمان جهانی یونسکو روز سوم می را به منظور ارتقا آزادی مطبوعات در دنیا به عنوان روزجهانی آزادی مطبوعات اعلام کرد، هرساله در این روز کنفرانس جهانی با محوریت رسانه‌ها، مطبوعات و موارد مرتبط به آن‌ها برگزار می‌شود، در سال ۲۰۲۲ این کنفرانس بین‌المللی به میزبانی یونسکو و جمهوری اروگوئه در شهر پونتال دل استه در کشور اروگوئه برگزار خواهد شد، عنوان کنفرانس امسال: “ژورنالیسم تحت محاصره دیجیتال”، با محوریت: تاثیر عصر دیجیتال بر آزادی بیان، ایمنی خبرنگاران، دسترسی به اطلاعات و حریم خصوصی خواهدبود.
ضمن تبریک این روز به علاقه‌مندان و فعالان حوزه رسانه و مطبوعات، توجه شما را به منابع اطلاعاتی کتابخانه کمیسیون ملی یونسکو در ارتباط با این روز جهانی جلب می‌کنیم.
“خیانت رسانه‌ها”
این کتاب در سال ۱۳۸۷ به واسطه انتشارات پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی در تهران منتشر شده است، نویسنده اثر پیر سرونت و مترجم آن محمدرضا دهشیری است. کتاب حاضر با بیان اینکه قدرت سیاسی به حدی وابسته به قدرت سمعی- بصری شده‌است که استقلال قوۀ مجریه در برابر رکن چهارم در مظان تردید و پرسشگری قرار گرفته و قدرت مطلق رسانه‌ها (توتالیتاریسم رسانه‌ای) منجر به حاشیه‌راندن قوای سه‌گانه، رنگ‌باختنِ تکثرگرایی و تضعیف کیفیت اخبار و داده‌های اطلاعاتی گردیده است، به تجزیه و تحلیل سازوکارهایی می‌پردازد که به گفتۀ مولف منجر به خیانت رکن چهارم شده است. از این منظر، گویی دموکراسی غربی بیمار است؛ چراکه به بیماری رسانه‌ای دچار شده است. علت اصلی آن را نیز می‌توان عدم ایفای نقش فعال از سوی پیش‌کسوتان‌حرفه‌ای رسانه‌ها دانست که در برابر احساسی‌شدن اخبار و عدم پردازش تحلیلی آن، واکنش مناسب نشان نمی‌دهند؛ در نتیجه برخی جریان‌های سیاسی سعی می‌کنند از رسانه‌ها به عنوان سلاح‌های کشتار روانی جمعی بهره‌گیری کنند. بدین‌ترتیب، خبرنگاری در فرانسه با آسیب‌هایی چون خلط بین اخبار و اطلاعات، همراهی دائم با قربانیان، توجه به برنامه‌های احساسی، هیجانی و عامه‌پسند، دنباله‌روی، سرعت‌گرایی در دوران رقابت رسانه‌ها در عصر جهانی‌شدن، و خود‌شیفتگی روبرست. ضعف ماشین رسانه‌ای در غرب بیشتر ناشی از رفتارهای خودِ خبرنگاران است که از ایفای نقش حرفه‌ای خود دور شده‌اند.
نسخه فیزیکی این اثر در کتابخانه کمیسیون ملی یونسکو موجود است.
“تاریخ مطبوعات و ادبیات ایران: در دوره مشروطه”
این کتاب تالیف ادوارد برون و ترجمه‌ای از محمدعباسی است، توسط انتشارات کانون معرفت منتشر شده‌است، این کتاب جلد پنجم از “تاریخ کبیر ادبی ایران” تالیف ادوارد براون (۱۹۲۶-۱۸۶۲ م) است، که مکمل و متمم این اثر جاودان محسوب می‌شود. زیرا قسمت چهارم تاریخ مزبور با بحث بسیار مختصری در آثار منثور عصر جدید پایان می‌یابد و بخش ادبیات منظوم و مطبوعات نوین ایران به مجلدی مخصوص و مستقل، یعنی کتاب حاضر موکول گردید.
نسخه فیزیکی این اثر در کتابخانه کمیسیون ملی یونسکو موجود است.
“مطبوعات فارسی زبان در قاره آسیا و منطقه قفقاز (۱۷۸۰-۱۹۹۹م)”
این کتاب به همت مهدی جعفری خانقاه تهیه و تدوین شده‌است، همچنین هاشم عصمت اللهی برآن مقدمه‌ای نگارش کرده‌است، و مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها در سال ۱۳۸۰ آن را منتشر کرده‌است.
در این کتاب به بررسی مطبوعات فارسی زبان حوزه آسیا پرداخته‌شده و از آن حیث که در این منطقه نسبت به غرب جو سانسور و خفقان بیشتری حاکم بوده است، درصد انتشارات نیز به همان میزان پایین بوده‌است…
نسخه فیزیکی اثر حاضر در کتابخانه کمیسیون ملی یونسکو موجود است.
“راهنمای مطبوعات ایران ۱۳۷۱-۱۳۵۷”
این کتاب اثر فرید قاسمی است که در سال۱۳۷۲ توسط انتشارات مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها در تهران منتشر شده‌است، این کتاب حاوی: نام، نوع و روش، نام صاحب امتیاز و مدیرمسئول و سردبیر، تاریخ انتشار، زبان، وابستگی مجموعه نشریات و برخی از خبرنامه‌ها، بولتن‌ها و غیره است که در ایران به طور منظم و با نام ثابت و شماره ردیف معین در زمینه‌های گوناگون منتشر شده‌است.
نسخه فیزیکی این اثر در کتابخانه کمیسیون ملی یونسکو موجود است.
“ترویج یا محافظت؟: دیدگاه هایی در مورد سواد رسانه ای و مقررات رسانه‌ای”
Promote or Protect ?: Perspectives on Media”Literacy and”Media Regulations
این اثر توسط سیسیلیا فون فیلیتزن و اولا کارلسون ویراستاری شده‌است و دانشگاه اقتصادی گوتبرگ در سال ۲۰۰۴ آن را منتشر کرده‌است، به طور کلی ترویج یا محافظت؟ موضوع ششمین سالنامه از مرکز بین المللی کودکان، جوانان و رسانه‌ها بوده‌است، تاثیر فزاینده فناوری اطلاعات مدرن بر چشم‌اندازهای رسانه‌ها وحجم نامتناهی محتوای رسانه‌ها، و با توجه به اینکه در بین مخاطبان رسانه‌ها جوانان سهم بیشتری دارند، رسانه‌ها در حال حاضر بر سر جذب مخاطبان جوان در رقابت هستند….
نسخه فیزیکی اثر حاضر به زبان انگلیسی در کتابخانه کمیسیون ملی یونسکو موجود است.
“چالش رسانه‌ها: سونامی آسیایی و فراتر از آن”
Media’s challenge:Asian Tsunami and Beyond
این اثر توسط کالینگا سنویراتنه نگارش شده‌است و در سال ۲۰۰۷ توسط مرکز اطلاعات و ارتباطات رسانه آسیایی منتشر شده است، این کتاب به تاثیرات رسانه‌ها در بهبود جوامع، بازسازی زندگی و … پس از سونامی در کشورهای حوزه آسیا پرداخته‌است.
نسخه فیزیکی این کتاب به زبان انگلیسی در کتابخانه کمیسیون ملی یونسکو موجود است.
“اقتصاد رسانه‌های آموزشی جدید
جلد۳: مرور و تلفیق هزینه و اثربخشی”
The Ecomomics of new Educational media
Vol.3: Cost and effectiveness overview and synthesis
سازمان جهانی یونسکو در سال ۱۹۷۷ در پاریس این اثر را در سه جلد منتشر کرده‌است، جلد سوم این اثر در با عنوان فرعی: مرور و تلفیق هزینه و اثربخشی در سال ۱۹۸۲ چاپ شده‌است؛ در این کتاب به بررسی و تلفیق هزینه‌های انجام شده برای رسانه و میزان اثربخشی آن‌ها پرداخته‌شده‌است.
نسخه فیزیکی اثر حاضر به زبان انگلیسی در کتابخانه کمیسیون ملی یونسکو موجود است.
