تاثیر عکاسی در معرفی افغانستان به جهان/ کشوری که برای عکاسان جهانی جذابیت دارد
| نجیب الله مسافر عکاس خبری و اجتماعی در برنامه اینستاگرامی کمیسیون ملی یونسکو به بررسی سیر تحول عکاسی در افغانستان پرداخت و عنوان کرد: ملتی که عکس و عکاس نداشته باشد تصویری از آن ملت هم در جهان بیرون منعکس نمی‌شود که این امر پیامدهای بسیاری دارد و منجر به انزوای آن ملت و کشور می شود. |
به گزارش روابط عمومی کمیسیون ملی یونسکو- ایران به نقل از: خبرنگار حوزه هنرهای تجسمی گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا؛ هفتمین شب از هفته هنر افغانستان با موضوع هنر عکاسی که به همت کمیسیون ملی یونسکو- ایران برگزار می‌شود، شب گذشته ۲۸ آذرماه با حضور هنرمندان افغانستانی و ایرانی به صورت زنده در صفحه اینستاگرام این کمیسیون برگزار شد.
در ابتدای این برنامه نجیب الله مسافر عکاس خبری و اجتماعی با اشاره به تاریخ عکاسی در افغانستان عنوان کرد: امیر حبیب‌الله خان پادشاه افغانستان اولین عکاس این کشور بود که دوربین عکاسی را به کابل آورد و عکس‌هایی از خود و سایر سوژه‌های اطرافش در ارگ پادشاهی گرفت.
وی در ادامه درباره تاثیر هنر عکاسی در طول تاریخ افغانستان بیان کرد: یکی از عکاسان معروف ایرلند در سال ۱۸۶۹ از امیرشیرعلیخان پادشاه افغانستان عکاسی کرد. در آن زمان این عکاس ایرلندی که با ارتش بریتانیا به افغانستان آمده بود عکس‌هایی از نقاط مختلف افغانستان می‌گیرد و اینها همه زمینه ساز توجه به این هنر در افغانستان شد. با برچیده شدن طالبان در افغانستان در سال ۲۰۰۱، عکاسی این کشور در طول این بیست سال تحول زیادی پیدا کرد. افغانستان در دوران طالبان حتی یک عکاس هم نداشت و عکاسان اجازه نداشتند در آن دوره عکاسی کنند اما در دوران دموکراسی شاهد رشد روزافزون رشته عکاسی، خبرنگاری، عکاسی خبری و… بودیم که این تاثیر زیادی در معرفی افغانستان به جهان داشت. به عقیده من ملتی که عکس و عکاس نداشته باشد تصویری از آن ملت هم در جهان بیرون منعکس نمی‌شود که این امر پیامدهای بسیاری دارد و منجر به انزوای آن ملت و کشور می شود. ولی خوشبختانه یکی از آورده‌های دوران دموکراسی برای مردم افغانستان، عکاسی از مردم افغانستان و فرهنگشان و نشان دادن این تصاویر به دنیا بود. هر ۳۴ ولایت افغانستان فرهنگ‌های مختلفی دارد که می‌تواند برای تمام عکاسان، جذاب و حتی مفید باشد.
وی درباره برگزاری نمایشگاه‌هایش در افغانستان بیان کرد: استیو مک‌کری عکاس معروف آمریکایی که مونالیزای افغان (عکاسی از دختر افغان در اردوگاه پناهندگان نصیرآباد پاکستان) را تهیه کرد به نمایشگاه من آمد و این نشان دهنده آن است که افغانستان چقدر برای عکاسان مهم است.
• سفر به افغانستان؛ جذابیت‌ها و سختی هایش
سپس نوا جمشیدی عکاس روی خط آمد و بیان کرد: من دانش‌آموخته رشته عکاسی از دانشگاه تهران هستم که تجربه دو سفر به افغانستان را دارم، شاید تنها دختر ایرانی باشم که به دالان واخان افغانستان در مرز چین و افغانستان سفر کردم و شرح سفر را نوشتم که خوشبختانه این سفرنامه مقام‌هایی را کسب کرد.
وی با اشاره به مشکلات موجود بر سر راه عکاسان در افغانستان اظهار کرد: یکی از این مشکلات این است که عکاسی در برخی ولایت‌ها و استان‌ها یک تابو است و شما به راحتی نمی‌توانید عکاسی کنید. سفر به افغانستان در کنار تمام جذابیت‌هایش، سختی‌هایی هم دارد مثلا تنگه واخان راه عبور و مرور سختی دارد به طوری که مسیر بسیار طولانی را باید پیاده طی کنید. من به کشورهای مختلفی سفر کردم ولی افغانستان یکی از بهترین مقصدهای من بود؛ افغانستان تنها کشوری است که من دو بار به آنجا سفر کردم و عکس‌های زیادی از مردم و ولایت هایش تهیه کردم. مردم افغانستان به ویژه اهالی ولایت‌های مرکزی مثل بامیان، مزار شریف و سمنگان جزو مردمانی هستند که با عکس و عکاسی بسیار نزدیک و آشنا هستند و وقتی یک عکاس می‌خواهد از آنها عکس بگیرد خودشان ژست می‌گیرند، به دوربین لبخند می‌زنند و خوشحال هستند که چهره‌ای از آنها توسط عکاسان ثبت می‌شود. ولی با این اوصاف اگر طالبان متوجه شود شما یک جهانگرد و عکاس هستید با مشکلاتی مواجه می‌شوید به همین جهت عکاسانی که افغانستان را به عنوان مقصد انتخاب می‌کنند باید مراقب این مسأله هم باشند.
• نرسیدن عکاسان به جایگاه درست خود در افغانستان
رامین رحمان عکاس مستند اجتماعی اظهار کرد: به عنوان کسی که در کابل هستم و عکاسی می‌کنم باید بگویم در حال حاضر تعداد عکاسان در افغانستان خیلی زیاد شده است ولی آنچنان که باید و شاید نتوانسته‌اند جایگاه خود را در افغانستان پیدا کنند و مشکلات زیادی پیش روی عکاسی و عکاسان در افغانستان است.
• نشان دادن چهره مهاجرت با عکاسی
سپس رضا حیدری شاه بیدک مدیر عکاسان گلشهر و مدرس عکاسی با اشاره به عکاسی در مهاجرت توضیح داد: گروه عکاسان گلشهر در طی سال های گدشته توانسته‌اند افتخارات زیادی کسب و نمایشگاه‌های زیادی در مشهد، تهران و… برگزار کنند. در حال حاضر هم این گروه فعالیت خود را ادامه می‌دهند و هدفشان نشان دادن چهره مهاجرت، وضعیت پناهندگان، آسیب‌ها، فرصت‌ها و تهدیدهایی است که مهاجران با آنها دست و پنجه نرم می‌کنند.
• پیوند ناگسستنی ایران و افغانستان
در پایان جمال‌الدین سجادی عکاس، خبرنگار و کارشناس ارشد روابط بین‌الملل گفت: زبان فرهنگ و هنر مهم ترین ابزار برای انتقال فرهنگ، میان ملت‌هاست. افغانستان و ایران دو کشور با دو پیشینه و البته فرهنگ و بستر تمدنی مشترک هستند. از این جهت هفته هنر افغانستان و برگزاری چنین نمایشگاهی توسط کمیسیون ملی یونسکو- ایران می‌تواند تاثیر مستقیم و خوبی بر روابط بین دو کشور بگذارد و ما این را به فال نیک می‌گیریم. حضور اساتیدی مثل استاد مسافر، ابوطالب مظفری، عارف جعفری و… نشان‌دهنده این است که جمهوری اسلامی ایران و به تبع آن کمیسیون ملی یونسکو- ایران، قصد دارند که روی روابط فرهنگی و هنری دو کشور، بیشتر از پیش کار کنند و این نویدبخش روزهای خوبی است. شاید بتوان گفت که افغانستان و ایران تنها دو کشوری هستند که تا این اندازه به هم نزدیک هستند؛ فرهنگ، تاریخ، مرز، زبان و دین مشترک، ما دو کشور را به هم پیوند داده و امیدواریم بتوانیم بیش از گذشته این روابط فرهنگی و هنری را تقویت کنیم تا شاهد فردایی بهتر برای هر دو کشور باشیم.
لازم به یادآوری است؛ کمیسیون ملی یونسکو- ایران در بزرگداشت هفته هنر افغانستان و با عنوان “جان پدر کجاستی؟” نمایشگاهی مجازی از آثار هنری در شاخه‌های خوشنویسی، نقاشی و نگارگری، عکاسی، گرافیک، صنایع دستی و موسیقی (سازهای سنتی) را، از تاریخ ۲۲ تا ۲۸ آذرماه سال جاری در صفحه اینستاگرام خود (@unesco.iran) برگزار کرد که شب گذشته با موضوع عکاسی به کار خود پایان داد. علاقه‌مندان برای بازدید از این نمایشگاه می‌توانند به نگارخانه مجازی کمیسیون ملی یونسکو- ایران، به نشانی https://gallery.irunesco.org/ مراجعه کنند.
عکس از: رضا حیدری شاه بیدک