بیستون، کرمانشاه (۲۰۰۶)
محوطه تاریخی و فرهنگی بیستون یک سایت تاریخی و باستان‌شناسی مربوط به دوره‌های گوناگون تاریخی پیش از اسلام، پس از اسلام و همچنین دوره پیشاتاریخی است. محوطه تاریخی و فرهنگی بیستون در دامنه کوه بیستون در شهر بیستون و در جوار راه قدیمی کرمانشاه – همدان قرار گرفته است. تاکنون ۱۳ اثر به همراه سنگ‌نبشته بیستون در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت جهانی رسیده‌اند.
در ارزش تاریخی این محوطه برای نمونه باید گفت سنگ‌نبشته بیستون، بزرگترین سنگ‌نبشته جهان، نخستین متن شناخته شده ایرانی و از آثار هخامنشیان (۵۲۰ پ. م) بر دامنه کوه بیستون است. سنگ‌نبشته بیستون یکی از مهمترین و مشهورترین سندهای تاریخ جهان و مهمترین متن تاریخی در زمان هخامنشیان است که شرح پیروزی داریوش اول را بر گوماته مغ و به بند کشیدن یاغیان را نشان می‌دهد.
شایان ذکر است این میراث جهانی بر طبق معیارهای ۲ و ۳ میراث جهانی (به ترتیب: نشان دهنده تبادل ارزش‌های بشری در یک بازه زمانی در یک منطقه فرهنگی از لحاظ پیشرفت در معماری یا فناوری، برنامه‌ریزی شهری یا طراحی چشم‌انداز؛ گواهی بی‌همتا یا دست‌کم استثنایی بر یک سنت فرهنگی یا تمدن زنده یا از میان رفته) و در سال ۲۰۰۶ به ثبت رسید.