شورای بین‌المللی بناها و محوطه‌های تاریخی (ایکوموس)
ایده شکل‌گیری شورای بین‌المللی بناها و محوطه‌های تاریخی (ایکوموس) به کنفرانس بین‌المللی رم (ایتالیا) در سال۱۹۳۰بر می‌گردد. این پیشنهاد در اجلاس ۱۹۳۱ آتن کامل‌تر شد و پس از طی روندی ۳۵ ساله سرانجام در سال ۱۹۶۵ به ثمر رسید و بعدها با نام ایکوموس شناخته شد. اکنون این شورا در چهل و ششمین سالروز تاسیس خود با بیش از ۱۰۰ کمیته ملی و ۲۷ کمیته علمی در سطح جهان فعالیت می‌کند.
نظر به تاکید اساسنامه سازمان ملل متحد بر مراقبت و حمایت از میراث جهانی و اعلام آنکه تخریب هر بخش از میراث فرهنگی و طبیعی هر کشور باعث فقر میراث فرهنگی همه ملل جهان خواهد بود؛ و توجه به این واقعیت که میراث بشری امروزه علاوه بر تهدیدات عادی بیش از پیش در اثر تحولات زندگی اجتماعی و اقتصادی در معرض تخریب و تهدید واقع شده است و امکانات اقتصادی، علمی و فنی کشورهای عضو در سطح ملی نیز کفایت لازم را برای پیشگیری از این تهدیدات ندارد، سازمان علمی، فرهنگی و تربیتی سازمان ملل متحد (یونسکو) در هفدهمین اجلاس کنفرانس عمومی خود در سال ۱۹۷۲ کنوانسیون حمایت از میراث فرهنگی و طبیعی جهان را به تصویب رساند. این کنوانسیون، میراث فرهنگی هر کشور را جزئی از میراث فرهنگی بشر می داند و مسئولیت و تکالیف مشترکی را در حفاظت از آن تبیین می‌کند.
ایران به عنوان یکی از مؤسسان و فعالان تهیه و تصویب کنوانسیون و اولین رئیس آن، نقش تاریخی خود را در این اقدام فرهنگی خطیر ایفا کرد و با الحاق رسمی به آن در سال ۱۳۵۳ ضمن عضویت در کمیته بین‌الدول، سه اثر فرهنگی برگزیده خود یعنی چغازنبیل به شماره ۱۱۳، تخت جمشید به شماره ۱۱۴ و میدان نقش جهان به شماره ۱۱۵ را در سال ۱۳۵۸ در زمره میراث جهانی به ثبت رساند.
وقفه‌ای چندساله که در ثبت آثار در فهرست میراث جهانی با وقوع انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی به‌وجود آمده بود در دهه ۱۳۸۰ خاتمه یافت و سرانجام ایران مجدداً موفق شد این بار با فاصله‌ای نزدیک به ۱۰۰۰ شماره محوطه تاریخی- فرهنگی تخت‌سلیمان را به شماره ۱۰۷۷ به ثبت برساند. در پی آن با مساعی سازمان میراث فرهنگی کشور مجموعه آثار ثبت شده ایرانی با ثبت ۱۰ اثر دیگر به ۱۳ اثر ثبتی ارتقا یافت.
بی‌شک ایران با غنای فرهنگی چند هزار ساله خود توانایی عرضه تعداد بی‌شماری آثار را در سطح بین‌المللی و ثبت جهانی آن دارد، اما باید توجه داشت که ثبت جهانی آثار، اقدامی تمام شده نیست و ضروری است کلیه تکالیف در ارتباط با این آثار چه قبل و چه بعد از ثبت آن با دقتی بیشتر به‌انجام رسد.
ثبت هر اثر در فهرست میراث جهانی به‌منزله تثبیت جایگاه رفیع ایران در فرهنگ بشری و جلب توجه جهانیان به آن اثر است. اگر مقدمات لازم علمی، فنی، اجتماعی و …. لازم در پاسخگویی به این توجه جهانی فراهم نباشد تأثیرات منفی این اقدام بیش از آثار مثبت آن خواهد بود. با توجه به ماده ۲-۸ کنوانسیون که اعضای کمیته بین‌الدول را نمایندگان مناطق و فرهنگ‌های جهانی می‌شمارد، ضروری است ایران با توجه به پیشینه و نقش خود در این کنوانسیون با دقت و فعالیت بیشتر و سنجیده‌تر در روند ثبت آثار اقدامات خود را در مسیر کسب جایگاه به‌حق و شایسته جهانی و منطقه‌ای سامان بخشد و نقش مؤثر خود را با عضویت مجدد در کمیته میراث جهانی ایفا نماید.
علاقه مندان برای دریافت اطلاعات بیشتر می توانند به وبگاه زیر مراجعه کنند: www.iranicomos.org