اولین گارگاه آموزشی تقارب و همگرایی اقوام در استان خوزستان برگزار شد

اولین کارگاه اموزشی تقارب و هم‌گرایی اقوام مختلف خوزستان با همکاری دانشگاه آزاد اسلامی دزفول؛ بسیج اساتید دانشگاه آزاد اسلامی دزفول و با حضور مدیران و اساتید دانشگاه های استان خوزستان از قومیت های مختلف با سخنرانی دکتر عبدالمهدی مستکین، مدیر بخش فرهنگ کمیسیون ملی یونسکو در ایران، برگزار شد.
در این جلسه در ابتدا محسن چگین، مسئول بسیج اساتید دانشگاه آزاد اسلامی دزفول ضمن عرض خیر مقدم به مهمانان و اساتید به مسئله همگرایی بین اقوام و اهمیت آن در پیشرفت استان خوزستان اشاره کرد.
در ادامه این نشست، دکتر فیروزکوهی معاون آموزشی دانشگاه به این نکته اشاره کرد که می توان از همگرایی بین اقوام در جهت ارتقا و پیشرفت علمی، اقتصادی و معنوی بهره لازم را برد و بر عکس ایجاد اختلاف بین اقوام و تمسخر و من گرایی باعث تشنج و اختلافات و عدم همگرایی در جامعه و بین اقوام می شود.
در ادامه این نشست دکتر عبدالمهدی مستکین به عنوان سخنران این کارگاه آموزشی به کالبد شکافی ریشه ها و علل و عوامل تعصب و جهل با محوریت آموزهای دینی و سخنان مشاهیر و بزرگان ایران زمین پرداختند.
مستکین در ابتدا به نقش برجسته فرهنگ در پاسداری و صیانت از هویت و انسجام ملی پرداخت و به طور مبسوط به شاخص های فرهنگ در تقویت این مفهوم اشاره کرد .
وی در ادامه به تجزیه و تحلیل موضوع تعصب و قوم گرایی پرداخت که به طور مختصر به بخش هایی از در زیر اشاره می شود :
قومیت گرایی و تعصبات جاهلانه :
بی شک همه آثار ملموس و ناملموس (مادی و معنوی )کشور بخشی از کالبد هویتی (کیستی و چیستی ) ما ایرانی هاست و ما باید با این نگاه از خام اندیشی تعصب و خودبینی خود را دور کنیم و همه تلاشمان را در جهت بالندگی و عزتمندی نام ایران و ایرانی گسترش دهیم.
این جهان همچون درخت است ای کرام** * ما بر او چون میوه های نیم خام
سخت گیرد میوه ها هر شاخ را *** زان که در خامی بشاید کاخ را
چون بپخت و گشت شیرین لب گزان ** * سست گیرد شاخه ها را بعد از آن
سخت گیری و تعصب خامی است*** تا جنینی کار خون آشامی است
دو تعبیر بسیار زیبا برای حال و روز متعصبان در این چند بیت جناب مولانا آمده است که می تواند مبنایی برای تفسیرهای موثر باشد یکی میوه نرسیده و کال است که به سختی به شاخه چسبیده و دیگری جنینی که در رحم مادر هنوز آماده تولد نیست و از خون او تغذیه میکند.
میوه کال که مراحل تکامل خود را طی نکرده، هم پوستی سخت دارد هم به سختی به شاخه متصل است. اما زمانی که به بلوغ و تکامل میرسد ابتدا نرم میشود و از آن سختی رهایی می یابد و سپس آماده افتادن از درخت است. این شکوفایی و بالندگی که با شیرینی در طعم و نرمی در بافت میوه همراه است، استعاره ای برای اندیشه های بارور است که نرم و منعطف و آماده شنیدن دیدگاههای متفاوتند. اندیشه های پویا که با سرسختی به گذشته نچسبیده اند و سبکبال و چالاک آماده حرکت به سوی حقیقتند.
تعبیر دوم بسیار دقیق و عمیق است. جنینی که در رحم مادر هنوز مراحل رشد را طی نکرده و آماده تولد نیست، برای بقا چاره ای جز تغذیه از خون مادر ندارد. از سویی دیگر بی اطلاعی جنین از دنیای بیرون نیز استعاره ای دیگر برای محدودیت و بسته بودن ذهن متعصبان است. زیرا آنان هیچ تعامل و گفتگویی با دنیای خارج از حصار ذهنی خود ندارند.
در نتیجه تصور میکنند، تمام جهان همان زندانی است که خود را در آن گرفتار کرده اند. تعبیر خونخواهی در این بیت نیز ایهام دارد. هم بیانگر دوران جنینی است و هم تداعی کننده پیامدهای تعصب در جهان است که منشاء بسیاری از خشونت ها و خونریزی ها در طول تاریخ بوده است.
جمله خلقان سخره اندیشه اند **** زین سبب خسته دل و غم پیشه اند
جمله با شمشیر چوبین جنگشان **** جمله در لاینفعی آهنگشان
آیا جنگها و ستیزهایی که در جهان ، منطقه و حوزه های جغرافیایی و قومیتی شکل می گیرید چیزی جز نزاع های تعصب آمیز ، کوردلانه و اندیشه های سخره آمیز نیست ؟
و آیا تا کنون کسی از این جهل مفرط نفعی برده است ؟
راه درمان چیست ؟
درمان تعصب و جزم اندیشی :
اگر بپذیریم تعصب یکی از بیماری های مهلک بشریت در طول تاریخ بوده و تا امروز هزینه های سنگینی بر جوامع انسانی تحمیل کرده است، باید در جستجوی درمان آن باشیم. نور دانش، آگاهی و خرد نخستین داروی این بیماری مزمن است.
تعصب خرد را ضایع می کند. و وقتی علم و خرد ضایع شد تمام شیاطین با برنده ترین ابزار و سلاح خود (شره )در وجود انسان ظاهر خواهد شد. (شره ترکیبی افیونی از تکبر، تعصب، حسادت، غیبت و…..)
چار کس را داد مردی یک درم *** آن یکی گفت این بانگوری دهم
آن یکی دیگر عرب بد گفت لا *** من عنب میخواهم نه انگوری ای دغا
آن یکی ترکی بدو گفتا این بنم *** من نمیخواهم عنب خواهم ازم
آن یکی رومی بگفت این قیل را *** ترک کن خواهیم استافیل را
در تنازع آن نفر جنگی شدند *** که ز سر نامها غافل بدند
نکته:
یکی از عوامل نجات انسانها مداومت بر مطالعه و آموختن است، جامعه ای که اهل کتاب نباشد دایره تعصباتش بالاست اما در جامعه ای که در آن کتاب رایج است و دوستدار کتاب هستند این ویژگی باعث توسعه و پایداری خردورزی در جامعه خواهد بود.
یکی از عوامل اصلی جهل و تعصبات، بیگانه بودن انسان با علم و کتاب است.
در دانش و وانگهی راستی *** گرین دو نیابی روان کاستی
نکته:
درون انسان همانند مزرعه ای است که میتواند با پرورش صفات شیطانی آن را متعفن و آلوده کرد و برعکس آن میتوان با جای دادن صفات نیک و مهر و محبت، مزرعه درون را همچون گلستان کرد.
پیامبر (ص) فرمودند: بهترین انسانها ۳ ویژگی دارند:
دیدنشان تو را یاد خدا بیاندازد. (با دیدن چنین افرادی عشق و محبت و مهربانی را احساس خواهی کرد.)
انسانی که دیدنش و همنشینی با او باعث شود علم و مقام تو بالا رود.
انسانی که دیدنش تو را مدام ترغیب و تشویق به کار خوب و خیر و نیکی کند.
نکته:
اگر واردات به مزرعه دل انسان زشتی و پلیدی شد صادرات هم باعث کینه و تکبر و تعصب و حسادت می شود. اما اگر انسان در واردات مزرعه دلش خوبی و پاکی و صداقت را گسترش داد این امر باعث انسجام و مهرومحبت و همدلی و همزبانی بین دیگر اقوام خواهد شد و انسان از خودبینی و تعصب دور خواهد شد.
قرآن کریم می فرماید: انسان باید صادرات و واردات درون دل خود را کنترل کند و در برابرآن مسئول است.
سفر در درون خود و خودشناسی باعث میشود انسان از تعصبات قومی و دامن زدن به اختلافات طایفه ای دوری گزیند. به قول جناب سعدی
کسی در جهان نزد من عاقل است **** که مشغول خود وز جهان غافل است
دوری از من پرستی باعث میشود که دل نورانی شود و تمام اختلافات قومیت گرایی ها را پایان بخشیده شود و انسانها در کنار هم با عشق و محبت و همدلی زندگی کنند. زیرا تمام اقوام مختلف همه و همه انسان هستیم.
پس الگوپذیری از پیامبر اکرم (ص) که با بخشش و رحمت و عطوفت خود باعث انسجام، اتحاد بین اقوام و قبایل مختلف مسلمان و غیر مسلمان در صدر اسلام شد میتواند بهترین راهکار اثربخش در جهت همگرایی بین اقوام باشد.
بی شک روش ارتباط گیری همراه با عشق ومحبت و گذشت بهترین روش دیپلماسی اتحاد و همگرایی بین اقوام است.
ایران و ایرانی یک هویت منسجم و به هم پیوسته است و باید با جان و دل پاسدار این هویت در هم تنیده و پیوسته باشیم و با هر اندیشه گسست گونه و باطلی رویاروی شویم و این رویارویی باید با ابزار علم ، نوردانش و خردمندی باشد . هرجا که خرد نقصان پذیرد ستیزه ها و ددمنشی ها ارتفاع گیرد . سیاهی جهل در جامعه ای بی پروا می تازد که روشنایی و فروغ دانایی و زیبایی در زنجیر عصبیت کور باشد .
شایان ذکر است این کارگاه آموزشی در راستای برنامه های جهانی بخش فرهنگ یونسکو (rapprochement of culture ) و ( cultural diversity for Dialogue and Development) برگزار گردید .
kargah-khoozestan

مطلب قبلی

برگزاری مراسم بزرگداشت روز جناب سعدی-یکم اردیبهشت۹۵

مطلب بعدی

برگزاری همایش ملی شیخ محمود شبستری به‌مناسبت ثبت جهانی سالهای ۲۰۱۶و۲۰۱۷ از سوی یونسکو-۱۵ اردیبهشت۱۳۹۵