افتتاحیه کارگاه آموزشی مرمت و نگهداری از میراث دیداری شنیداری برگزار شد
به گزارش روابط عمومی کمیسیون ملی، افتتاحیه کارگاه آموزشی دو روزه «مرمت و نگهداری از میراث دیداری شنیداری»، چهارشنبه ۲۸ آذر، در اندیشگاه فرهنگی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران برگزار شد.
بنا به این گزارش، در افتتاحیه این کارگاه، «الکساندر لایشت» (Alexander Leicht)، سرپرست دفتر منطقهای یونسکو در تهران برای حاضران سخن گفت. او اسناد دیداری شنیداری همچون فیلم ها و برنامه های رادیویی و تلویزیونی را میراث مشترک بشریت دانست و اظهار داشت: صداها و تصاویر مرزهای محلی و موانع زبانی را درمی نوردد و به این طریق مکمل اصلی آرشیوهای سنتی و اسناد هستند. آثار دیداری شنیداری بی واسطه، ما را در خود غرق می کنند. این ویژگی، آنها را به عنصری ضروری برای آموزش درباره گذشتهمان تبدیل می کند. این میراث از بسیاری از جهات، محافظ و پاسدار حافظه جمعی ما است و همچنین بخشی از هویت ما.
او ادامه داد: اما متاسفانه عوامل مختلفی چون غفلت، فاسدشدن طبیعی، محل نامساعد نگهداری یا بودجه ناکافی، منسوخ شدن فناوری ها و همچنین تخریب عمدی، این میراث را در معرض خطر قرار می دهند. درست به همین علت است که یونسکو به عنوان خانه میراث، افزایش آگاهی جهانی درمورد نیاز فوری به پاسداری از محصولات دیداری شنیداری برای نسل های آینده را بخشی از ماموریت خود کرده است. یونسکو همچنین با ابتکاراتی مانند برنامه حافظه جهانی و فهرست حافظه جهانی، روز جهانی میراث دیداری شنیداری و برگزاری دوره های آموزشی همچون برنامه امروز، متعهد به حفاظت از میراث دیداری شنیداری شده است. ما باید از این میراث پاسداری کنیم و اطمینان حاصل کنیم که آنها بصورت دائمی قابل دسترسی هستند.
وی افزود: با توجه به فرهنگ غنی و سابقه طولانیِ عکاسی و سینما در ایران، آثار دیداری شنیداریِ بسیار زیادی موجود است که نیازمند محافظت و پاسداری هستند. ما باید با کمک یکدیگر از مرگ خاموش و محوشدن دائمی این آثار جلوگیری کنیم.
در ادامه فرهاد اعتمادی، مدیر گروه ارتباطات کمیسیون ملی یونسکو- ایران در خصوص اهمیت میراث دیداری شنیداری گفت: این میراث ما را با تاریخ جهان آشنا می کند؛ برای مثال فیلم مستندی که توسط انگلستان پیشنهاد و به ثبت جهانی یونسکو رسیده است قدیمی ترین فیلم مستند جهان است که ما را با یکی از نبردهای مهم جنگ جهانی اول آشنا کرده و یا برای شناخت روند توسعه و شهرنشینی در آمریکای لاتین و شناخت فرهنگ عمومی مردم در قرن ۱۹ در این بخش از جهان بدون شک باید به مجموعه عکس های ثبت شده توسط ونزئلا در فهرست جهانی مراجعه کرد.
وی ادامه داد: مجموعه آثار دیداری شنیداری تبت شده توسط آلمان در فهرست حافظه جهانی در ارتباط با ساخت دیوار برلین و همچنین تخریب آن و فرار پناهندگان در دوران جنگ سرد و یا مجمموعه عکس هایی که توسط کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل از زندگی پناهندگان فلسطینی (پس از اشغال سرزمین آنان) برای تبت جهانی معرفی کرده و به ثبت رسیده، معرف بخش مهمی از تاریخ جهان در قرن ۲۱ است. اعتمادی تاکید کرد: ضمنا میراث دیداری شنیداری نه تنها ما را با وقایع مهم تاریخی بلکه با فرهنگ سایر کشورها نیز به نوعی آشنا می کند که از این نقطه نظر نیز حائز اهمیت است. برای مثال اثر بینظیری که به مدت پنجاه سال (۲۰۰۰-۱۹۵۰)، زندگی یکی از اقوام محلی در کشور نامیبیا را روایت میکند به ثبت جهانی رسیده است. این مجموعه (فیلم/ویدئو) نه تنها زندگی این مردم (قبیله Ju/hoan) بلکه تغییر و تحول در زندگی سنتی آنها، در اثر تحولات سیاسی و اقتصادی در نامیبیا را بیان میکند که برای محققین علوم انسانشناسی حائز اهمیت است.
ایشان اضافه کرد: کارشناسان از «مرگ خاموش» میراث دیداری ـ شنیداری یاد میکنند به دلیل آنکه زوال این منابع شباهتی با سایر منابع میراث فرهنگی (مثل بناهای تاریخی) ندارد و حساسیت کمتری در افکار عمومی نسبت به زوال آن ایجاد می شود و عدم آگاهی عمومی نسبت به ضرورت حفظ این میراث به نابودی هرچه زودتر این منابع کمک میکند. هنگامی که یکی از اتاقهای قصر ورسای آسیب دید تمامی مردم فرانسه بسیج شدند و کمک های مالی برای ترمیم آن در سطح ملی به جریان افتاد با این حال هزاران جعبه فیلم موجود در قفسهها به آرامی در جهان درحال نابودی است بدون آنکه آشوبی در اذهان عمومی ایجاد کند و حساسیت افکار عمومی را برانگیزد. بنابراین لازم است با برگزاری کارگاه های آموزشی متعدد زمینه حفاظت از میراث دیداریـ شنیداری و تولید منابع علمی و متون پایه در این حوزه، کمبود افراد متخصص و حرفهای در کشور را برطرف و ارتقای دانش متخصصان حاضر را تامین کنیم. در این شرایط برگزاری این کارگاه آموزشی با شرکت کارشناسان سازمان های متعدد مسئول حفاظت و مرمت میراث دیداری- شنیداری در ایران که با تدریس مدرسین زبده کشور برگزار می شود، بسیار مغتنم است.
در ادامهعلی زرافشان، معاون اسناد ملی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران گفت: اجماع ملی برای حفظ میراث دیداری شنیداری مهم است چون میراث گذشته ما را ثبت می کند و ما را در تصمیم گیری های بهتر در آینده در سایه گفت و گو برای مردم جهان یاری می دهد و این میراث دغدغه دیروز و امروز بوده، هست و خواهد بود.
او ادامه داد: نقل به مضمون از یکی از آیات قرآن است که ما را از مرد و زن آفریده است تا فهم مشترک برسیم. این موضوع دغدغه سال های اخیر هم بوده است. ابتدا رئیسجمهور اسبق، سیدمحمد خاتمی گفتوگوی تمدنها را مطرح کرد و بعد، رئیسجمهور حال حاضر، حسن روحانی درباره جهانِ عاری از خشونت صحبت کرد و به ثبت جهانی رسید. تحقق این امر، نیاز به ابزار دارد که یکی از آنها میراث دیداری شنیداری است زیرا تاثیر ثبت گذشته بر تصمیمات آینده مهم است. هم از جهت اثربخشی تحت تاثیر قرار می دهد و هم در تعلیم و تربیت تاثیرگذار است و زبان مشترک اهمیت دارد.
وی افزود: در این میان، فرهنگ، زبان مشترک است و اسناد، ابزار دستیابی به آن است. اکنون این موایث در معرض خطر هستند و البته تحولات فناوری مهم است و باید آن را قوت بخشید.
سپیده سیروس کبیری، مدیر آرشیو مرکزی صدا و سیما نیز در این نشست گفت: تجمیع اطلاعات برای حفظ میراث دیداری شنیداری مهم است. این میراث، بخشی از میراث مستند ایران است و نیاز به توجه و دانش دارد. با دقت نظر مراکز اسنادی، این میراث حفاظت می شود. بزرگترین آرشیو دیداری شنیداری در منطقه در ایران است و کمک می کند تاریخ ملت ها ثبت شود.
در این کارگاه، تعدادی از کارشناسان سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، مراکز اسناد و آرشیو کاخ گلستان، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، شرکت نفت، مجلس شورای اسلامی، قوه قضائیه، ارتش، آستان قدس رضوی، دانشگاه علوم پزشکی ایران، دانشگاه شهیدبهشتی، وزارت امورخارجه به همراه موزه ملی ایران، کتابخانه و موزه ملی ملک، مراکز آرشیوی صدا و سیما در شهرستان ها، اداره کل فیلم خانه ملی ایران، موزه سینما، موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس، بنیاد فارابی، انجمن سینمای جوانان، سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح و مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی حضور داشتند.