نخستین نشست کارگروه حفاظت از میراث تاریخی – فرهنگی در تاریخ ۳ بهمن ۱۳۹۵، برگزار شد

این نشست با حضور مهندس سید محمد حسین سجادی نیری، دبیر ستاد فناوری های نرم و هویت ساز معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، دکتر غلام رضا میثاقیان، مدیرکل دفتر بناها و بافت ها و محوطه های تاریخی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، دکتر کریمیان، استاد دانشگاه تهران در رشته باستان شناسی فضاهای شهری و بافت های کهن، دکتر سعدالله نصیری قیداری، دبیرکل کمیسیون ملی یونسکوـ ایران، دکتر عبدالمهدی مستکین، مدیر گروه  فرهنگ کمیسیون ملی یونسکو –  ایران و دکتر سیامک خادمی، معاون اجرایی دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو – ایران،در مقر کمیسیون ملی یونسکوـ ایران، برگزار شد.
در آغاز این نشست، دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو – ایران پس از خیر مقدم و خوش آمدگویی به اعضای این جلسه، اظهار امیدواری کرد که این نشست، آغازی مبارک برای رسیدن به اهداف کمیته فرهنگ و تمدن اسلام و ایران در زمینه حفظ مواریث تاریخی ـ فرهنگی باشد.
نصیری قیداری با اشاره به اینکه افکار عمومی باید در تمامی جنبه‌های آموزشی به شناخت و آگاهی درستی برسند، گفت: با توجه به همین شناخت‌هاست که ما می‌توانیم هویت شهرهایمان را در مسیر توسعه، حفظ کرده و آداب چگونگی برخورد با این مواریث را بیاموزیم؛ که نیل به این مهم مستلزم حمایت همه جانبه مسئولین است.
وی در ادامه افزود: ثبت مواریث در سطح بین‌المللی و ملی پایان کار نیست! بلکه این آغازی است در جهت آموزش و فرهنگ سازی در حفظ این مواریث تاریخی ـ فرهنگی.
دبیرکل کمیسیون ملی یونسکوـ ایران، هدف از تشکیل این کارگروه را ارائه ساز و کارهای حفاظت از مواریث فرهنگی، برگزاری کارگاه های آموزشی، ارائه مشورت‌های لازم به سیاست‌گذاران، تصمیم‌سازان، واضعان قوانین و مقررات دانست. همچنین حضور فعالانه صدا و سیما و سایر رسانه‌ها در زمینه اطلاع‌رسانی و فرهنگ‌سازی در این حوزه را امری مؤثر برشمرد.
وی افزود در حالی که دنیا فاز سوم توسعه و میراث فرهنگی یعنی “همسویی متولیان توسعه و میراث فرهنگی” را می گذراند ما هنوز در فاز اول آن یعنی “فاز تقابل” هستیم و گذر از این مرحله و رسیدن به مراحل بعدی، مستلزم حضور آگاهانه مردم در این عرصه است.
در پایان این بخش دبیرکل کمیسیون ملی یونسکوـ ایران، اظهار کرد که امیدوار است این نشست بتواند اهداف ما را در راستای هر چه کارآمدتر شدن این کارگروه، مشخص کند و نقشه راه نشست‌های بعدی را فراهم نماید.
دکتر عبدالمهدی مستکین مدیر بخش فرهنگ کمیسیون ملی یونسکوـ ایران، در ادامه صحبت‌های دکتر نصیری گفت: یکی از دغدغه های بسیار جدی و مهمی که در کشور با آن دست به گریبان هستیم، حفظ هویت فرهنگی ماست. مستکین ضمن اشاره به این موضوع که مردم ما در این سال‌ها به شکلی خودجوش در جهت حفظ مواریث تاریخی ـ فرهنگی گام برداشته‌اند، افزود: متأسفانه ما در زمینه حفظ این آثار در پاره ای از موارد شاهد آن هستیم که به بهانه مرمت و احیای بافت‌ها، این میراث های جهانی و ملی را در معرض آسیب و دوری از هویت و اصالت خود قرار می دهند.

موازی کاری ها مانع از حفظ آثار تاریخی – فرهنگی است
در ادامه این جلسه دکتر حسن کریمیان، استاد دانشگاه تهران، حضور به موقع رسانه‌ها را عامل مؤثری در جهت حفظ مواریث تاریخی ـ فرهنگی برشمرد و گفت: زمانی که بافت یزد مورد تعرض شهرداری قرار گرفت، حضور گسترده مردم و رسانه‌ها منجر به اعزام یک تیم کارشناسی برای جلوگیری از تخریب آن شد.
دکتر کریمیان با اشاره به این موضوع که ما در وهله نخست باید شناخت صحیحی از وضعیت موجود داشته باشیم، گفت: اگر ما در ابتدا وضع موجودمان را تشریح کنیم و تک‌تک داشته‌های میراثی‌مان را دسته‌بندی کنیم، می‌توانیم وضع مطلوب را ترسیم نمائیم. این استاد دانشگاه تهران، ترسیم وضع مطلوب را مستلزم الگوبرداری‌های درست جهانی در این زمینه‌ها و تطبیق آنها با مقتضیات بومی دانست و از آن به عنوان استراتژی‌ای در جهت تحقق اهداف این جلسه یاد کرد.
دکتر کریمیان با توجه به جایگاه میراث فرهنگی افزود: سیاست عرصه مناسبی برای میراث فرهنگی نیست! وی آسیب های ساختاری در این خصوص را از جمله آسیب های جدی دانست و گفت: اینکه میراث فرهنگی و گردشگری ما ذیل یک گروه هستند از همین دست آسیب‌های ساختاری و ایرادات تشکیلاتی ما است که باید مورد توجه جدی مسئولین امر قرار گیرد.
کریمیان در پایان صحبت‌های خود گفت: امید است که این جلسات با آسیب شناسیهای درست منتج به راه کارهایی مطلوب در جهت نیل به حفظ مواریث تاریخی ـ فرهنگی شود.
آگاه نبودن، مانعی مهم در حفظ مواریث تاریخی – فرهنگی
دکتر غلام‌رضا میثاقیان، مدیرکل دفتر بناها و بافت ها و محوطه های تاریخی سازمان میراث فرهنگی گفت: تشکیل این جلسات به طور مستمر می‌تواند منجر به شناخت آسیب‌ها و ارائه پیشنهاداتی درست در جهت تدوین منشوری جامع در این خصوص شود. وی با تأکید بر این موضوع که ردیف بودجه دولتی در مورد حفظ این مواریث اندک است، اضافه کرد: با توجه به این موضوع، حضور و همراهی مردم و بخش خصوصی می‌تواند راه‌کاری در جهت حفظ میراث‌های تاریخ ـ فرهنگی ما باشد. بنابراین کمبود آگاهی و داشتن آگاهی های منفی در این حوزه از آسیب های اساسی آن است.
اصلاح پارادایمی و ذهنی، راه حلی مناسب در جهت حفاظت از میراث تاریخی – فرهنگی
مهندس سیدمحمدحسین سجادی نیری، دبیر ستاد فناوری‌های نرم و هویت ساز معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، گفت: با توجه به اینکه در نقشه جامع علمی کشور، فناوری یکی از اولویت‌هاست، ما تلاش کردیم تا در حوزه فناوری از فناوری‌های سخت به سمت فناوری‌های نرم حرکت کنیم؛ یکی از این فناوری‌های نرم، فناوری فرهنگی است که حفظ میراث‌های تاریخی ـ فرهنگی نیز در ذیل آن قرار می‌گیرد. بر این اساس ما ستادی تحت عنوان “توسعه فناوری‌های نرم و فرهنگی”، تشکیل دادیم که محل اثر ما در آن، (انسان) است که در آن با انواع فناوری‌ها از فناوری فرهنگی گرفته تا فناوری‌های اجتماعی و انسانی طرف هستیم. همچنین ما در این حوزه شاهد تغییر رفتارهای اجتماعی بوده و هستیم که این نقطه عطفی در راستای تحقق اهداف این ستاد است.
سجادی نیری، در ادامه این جلسه پیشنهاداتی در خصوص اصلاح ساختار متناسب با نیازهای جدید و آسیب‌شناسی ساختارهای موجود و همچنین اصلاح پارادایمی و ذهنی با حضور حداکثری بخش خصوصی و شرکت‌های دانش بنیان و استارت آپ‌ها ارائه کرد.
دبیر ستاد فناوری‌های نرم و هویت‌ساز معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، در خاتمه صحبت‌های خود گفت: ما در این سلسله جلساتی که قرار است تشکیل شود، نیازمند وجود دبیرخانه‌ای هستیم تا خروجی‌های قابل پیگیری و درستی از این نشست‌ها، داشته باشیم.
دکتر نصیری قیداری در جمع‌بندی نهایی جلسه، گفت: من و همکارانم در این نشست امیدواریم گامی رو به جلو در راستای حفظ میراث تاریخی ـ فرهنگی کشور برداریم و بر اساس وظایف اساسنامه‌ای خود با استفاده از تجربه‌های جهانی و تطبیق آنها با اسناد بالادستی و قوانین جمهوری اسلامی ایران بتوانیم پیشنهادات و توصیه‌های کارساز به تصمیم‌گیران و سیاست‌گذاران کشور ارائه دهیم. بی‌شک حمایت-های معنوی ریاست محترم کمیته فرهنگ و تمدن اسلام و ایران شورای عالی انقلاب فرهنگی جناب آقای دکتر ولایتی ما را در رسیدن به اهداف کارگروه یاری خواهد کرد.
لازم به ذکر است این کارگروه بر اساس مصوبه جلسه دویست و هفتم کمیته فرهنگ و تمدن اسلام و ایران شورای عالی انقلاب فرهنگی مورخ ۱۳/۹/۹۵ تشکیل شده است.