متن کامل سخنان دکتر نصیری، دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در چهارمین همایش بین المللی و پنجمین همایش ملی مهارت آموزی و اشتغال- ۱۸ مرداد ماه ۱۳۹۵، مجموعه فرهنگی تلاش

با عرض سلام و ادب خدمت حضار محترم و تشکر و تقدیر از سازمان محترم آموزش فنی و حرفه‌ای برای برگزاری این همایش خصوصا آقایان دکتر سازگار نژاد، دکتر حسینی نیا، و دکتر ثابت نژاد و کلیه سخنرانان داخلی و خارجی و نمایندگان نهادهای تخصصی ملل متحد برای حمایت و شرکت در این همایش.

همانگونه که اطلاع دارید آموزش فنی و حرفه‌ای یکی از حوزه‌های مهم دستور کار توسعه ۲۰۳۰ که در سپتامبر ۲۰۱۵ در مجمع عمومی ملل متحد برگزار شد را تشکیل می‌دهد. در این دستور کار که شامل ۱۷ هدف اصلی است و حوزه‌های گسترده‌ای از فقرزدائی ، بهداشت و رفاه انسانی و حفظ محیط زبست و همکاری جهانی برای توسعه را در بر می‌گیرد، هدف چهارم به آموزش و ترویج فرصت‌های یادگیری مادام‌العمر برابر و با کیفیت برای همه اختصاص یافته است و هدف هشتم این دستور کار نیز به طور مشخص به ترویج رشد اقتصادی ماندگار، فراگیر و پایدار، اشتغال کامل و بهره‌ور و اشتغال شرافتمندانه برای همه پرداخته است که در آن به ترویج سیاست‌های توسعه محور که در حمایت از فعالیت‌های سودآور، ایجاد مشاغل شرافتمندانه، کارآفرینی و خلاقیت تدوین شده باشند و به شکل‌‌‌گیری و رشد فعالیت‌های تجاری خرد و متوسط منجر شوند، مورد تاکید ویژه‌ای قرار گرفته است.

علاوه بر این در آموزش ۲۰۳۰  که دستور کار جامعه جهانی درحوزه آموزش تا ۱۵ سال آینده را تشکیل می‌دهد دو هدف به طور مشخص به موضوع آموزش فنی و حرفه‌ای تخصیص یافته است که به دولت‌ها کمک می‌کند تناسب نظام‌های آموزش فنی و حرفه‌ای را با نیازهای توسعه پایدار گسترش بخشند و جوانان و بزرگسالان را با مهارت‌های مورد نیاز برای دستیابی به کار شایسته و شرافتمندانه و کارآفرینی آماده سازند.

از دیدگاه یونسکو، آموزش فنی و حرفه‌ای بخشی لاینفک از آموزش عمومی، وسیله‌ای برای آمادگی فرد در عرصه شغل و حضور کارآمد در دنیای کار، یکی از ارکان یادگیری مادام‌العمر و آمادگی برای شهروندی مسئولانه و پاسخگو و ابزاری برای ارتقای توسعه پایدار و فقرزدایی  است.

رویکرد راهبردی یونسکو بر این مبنا استوار است که آموزش و کارآموزی برای تحقق دستور کار ۲۰۳۰ اساسی است. توسعه مهارت‌ها که از طریق آموزش فنی و حرفه‌ای ایجاد می‌شود یک ابزار قطعی برای پیشرفت انسانی است و نقش مهمی در ظرفیت‌سازی برای دستیابی به منابع انسانی کارآزموده و متبحر دارد. این نوع آموزش از طریق توسعه و انتقال دانش و مهارت‌های مورد نیاز کار، فرصت‌های یادگیری مادام‌العمر را گسترش می‌بخشد. برنامه‌های آموزش فنی و حرفه‌ای از طریق استفاده از فناوری‌های نوین خصوصا ICT ، جوانان را برای ورود به بازاز کار آماده می‌سازند و کاتالیزور مهمی برای انتقال جوانان از جهان آموزش به جهان کار محسوب می‌شوند. آموزش فنی و حرفه‌ای که از سطح متوسطه آغاز می‌شود تا سطوح عالی نیز ادامه می‌یابد، خصوصا برای کسب مهارت‌های رو به رشد نیازهای بازار کار که دولت‌ها به طور مداوم روی آنها سرمایه‌گذاری می‌کنند.

آمار نرخ بیکاری در کشورهای جهان نشان می‌دهد که چالش اشتغال جوانان فقط خاص کشورهای کم توسعه یافته و در حال توسعه نیست و کشورهای پیشرفته نیز با این چالش مواجه‌ اند. با توجه به اینکه داده‌های آماری ارائه شده در این خصوص تناقض دارند، من از ذکر آمارها صرف‌نظر می‌کنم، مسلما مسئولان محترم وزارت کار اطلاعات دقیق‌تری در این حوزه دارند.

از سوی دیگر، طی دو دهه اخیر، افزایش فارغ‌التحصیلان دانشگاهی در کشورهای مختلف، عدم آشنائی آن‌ها با مهارت‌های شغلی وکارآفرینی و وابستگی به مشاغل دولتی، چالش‌های زیادی برای توسعه پایدار انسانی و اقتصادی این کشورها به وجود آورده است. آمارهای مربوط به نرخ اشتغال فارغ‌التحصیلان در این کشورها کمی نگران کننده است. گرچه موانع اشتغال و کارآفرینی زمینه‌های اجتماعی، اقتصادی و حقوقی دارد، ولی نظام‌های آموزشی از طریق برنامه‌های درسی و مهارت‌آموزی که در سطوح متوسطه و عالی ارائه می‌دهند، می‌توانند سهم موثری درکمک به جوانان جهت کسب مهارت‌های مورد نیاز برای ورود آنها به جهان کار و نیز کارآفرینی ایفا کنند.

کارآفرینی به معنی فرآیند کشف و بهره‌برداری از فرصت‌ها به منظور ارزش‌آفرینی در حوزه‌های مختلف اقتصادی‌، اجتماعی و فرهنگی است و پایه و اساس توسعه پایدار و همه جانبه تلقی می‌شود. مطالعات و بررسی     دیده‌بان جهانی کارآفرینی(  (GEM نشان می‌دهد که نرخ فعالیت‌های کارآفرینانه ۶۵ درصد تغییرات تولید ناخالص داخلی سرانه را تبیین می‌کند، از این رو ظرفیت‌سازی آموزشی و علمی در زمینه کارآفرینی همراه با افزایش تولید ناخالص ملی، افزایش درآمد ملی، رفاه و آسایش در جامعه را به همراه می‌آورد. بدین ترتیب توانمندسازی دانش آموزان و دانشجویان با مهارت‌های کارآفرینی (شناختی و غیر شناختی) می‌تواند گام موثری در جهت اشتغال‌زائی پایدار، توسعه عدالت، کاهش فقر و حل مشکلات جامعه باشد.

برگزاری این همایش در امسال که در اولین سال اجرای دستور کار ۲۰۳۰ برای توسعه پایدار و آموزش ۲۰۳۰ هستیم، برای ما از اهمیت ویژه ای برخوردار است . در اینجا لازم است تاکید کنم با توجه به این که سازمان آموزش فنی  حرفه ای ، متولی بخش اعظم آموزشهای غیر رسمی در کشور است ، در اجرای برنامه های آموزش یونسکو در کشور برای ما حائز اهمیت ویژه ای است، خوشوقتم که اعلان کنم با ورود آقای دکتر سازگار نژاد، فصل جدیدی در مناسباتمان با سازمان آموزش فنی و حرفه ای از طریق بخش آموزش کمیسیون آغاز شده است و اختصاص یک پانل تخصصی به یونسکو در این همایش نیز، دلیلی بر این مدعاست . به هر ترتیب بحثهای تخصصی مربوط به یونسکو در پانل۱   با عنوان “آموزش فنی و حرفه ای در یونسکو با تاکید بر اهداف آموزش ۲۰۳۰ ” که بعد از ظهر برگزار می شود ، مطرح خواهد شد .

امیدوارم که دستاوردهای  این همایش بتواند نقشه راه  موثری برای توسعه مهارت آموزی و آموزش فنی و حرفه ای در کشورمان برای آینده فراهم سازد.

برای همه شما آرزوی موفقیت دارم.