حضور کمیسیون ملی یونسکو- ایران در عرصه های بین المللی، تاثیرات چشمگیری در مباحث فرهنگی کشور دارد

وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در دیدار با اعضای کمیسیون ملی یونسکو- ایران، تاکید کرد:
کمیسیون ملی یونسکو- ایران به عنوان یک نهاد رابط میان جمهوری اسلامی ایران با سازمان یونسکو در پاریس، می تواند فرصت های مناسبی را فراهم آورد تا جمهوری اسلامی به دور از چالش های سیاسی در عرصه های بین المللی ظاهر شود.
به گزارش روابط عمومی کمیسیون ملی یونسکو- ایران در این دیدار که روز دوشنبه ۲۳ بهمن ۱۳۹۶ در دفتر وزیر علوم، تحقیقات و فناوری انجام شد، دکتر منصور غلامی، وزیر علوم، ضمن تاکید بر این موضوع که کمیسیون ملی با حضور در عرصه های بین المللی می تواند تاثیرات چشمگیری در مباحث فرهنگی و اقتصادی داشته باشد، گفت: در راستای تحقق این هدف، کمیسیون ملی یونسکو باید گزارش فعالیت های خود را به شکل منظم، ارائه و بازتاب دهد تا بدین ترتیب فضای مدیریتی کشور نیز با مجموعه فعالیت های آن بیش از گذشته آشنا شود تا همکاری های لازم در این زمینه صورت گیرد.
شورای عالی، شورای اجرایی و دبیرخانه؛ ارکان تشکیل دهنده کمیسیون ملی یونسکو- ایران
دکتر سعدالله نصیری قیداری، دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو- ایران هم با اشاره به این که کمیسیون ملی یونسکو- ایران یک نهاد قانونی است که مصوب مجلس کشور بوده و اساسنامه‌اش نیز به تصویب هیئت وزیران رسیده است، خاطرنشان کرد: ما تقاهم نامه ها، قراردادها و کنوانسیون هایی را که در سازمان یونسکو به تصویب می رسند در صورت عدم مغایرت و تمایز با قوانین و اسناد بالادستی مان پس از تصویب در مجلس شورای اسلامی، اجرایی می کنیم. حتی در مواردی که ضرورت داشته باشد حق تحفظ گرفته و آن ها را بر مبنای قوانین و ارزش های خود،تفسیر و بومی سازی می کنیم.
نصیری در ادامه به ارکان تشکیل دهنده این کمیسیون نیز اشاره کرد و گفت: ما در کمیسیون ملی، شورای عالی را داریم که سیاست های کمیسیون ملی یونسکو در آن جا تدوین می شود. وزیر علوم به عنوان رئیس شورای عالی، وزیر امور خارجه، وزیر آموزش و پرورش، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، رئیس سازمان صدا و سیما، رئیس سازمان محیط زیست، رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، دبیرکل کمیسیون ملی و ۷ نفر از چهره های علمی و فرهنگی کشور عضو این شورا هستند. همچنین شورای اجرایی، یکی دیگر از ارکان کمیسیون ملی است که هر آن چه باید در شورای عالی به تصویب برسد را تهیه می کند که افراد حقیقی و حقوقی در آن عضو بوده و ریاست آن نیز بر عهده وزیر علوم است. رکن بعدی کمیسیون ملی یونسکو- ایران، دبیرخانه آن است که شامل ۵ گروه تخصصی آموزش، علوم طبیعی، علوم اجتماعی و انسانی، فرهنگ و ارتباطات و اطلاعات است.
نصیری همچنین به ۱۳ کمیته تخصصی کمیسیون ملی هم به عنوان بازوان قدرتمند فکری این کمیسیون اشاره کرد و اظهار داشت: ما امیدواریم که با مساعدت و همفکری وزیر علوم بتوانیم، کمیته جوانان این کمیسیون را نیزتشکیل دهیم. وی به کرسی های یونسکو که در دانشگاه ها و پژوهشگاه ها تشکیل می شوند و عملکردشان گاهی در سطح منطقه ای و بین المللی است هم اشاره ای داشت و افزود: علاوه بر این ها، ما مراکز نوع دوم را داریم که از مهم ترین آن ها مرکز بین المللی قنات و سازه های تاریخی آبی است؛ چراکه ما در حوزه قنات ها بسیار غنی هستیم، به طوری که سال گذشته، ۱۱ قنات را ثبت جهانی کردیم.
ظرفیت های بالای ایران برای حضور فیزیکی در بدنه سازمان یونسکو
او ادامه داد: ما در حال حاضر عضو شورای اجرایی هستیم که این موضوع درخورتوجه ای است. اما ما در پی آن هستیم که حضور پررنگ تری در صحن یونسکو و به تبع آن در عرصه های بین المللی داشته باشیم. البته لازم به ذکر است که ایران تاکنون توانسته در تدوین دیباچه کنوانسیون ارزیابی مدارک تحصیلی و کیفیت آموزش عالی نقش موثری داشته باشد. البته باید توجه داشت که جمهوری اسلامی از ظرفیت های بسیار بالاتری برای حضور فیزیکی در فضای بین المللی و بدنه سازمان یونسکو، برخوردار است و ما امیدواریم که با مساعدت وزارت علوم این امر به زودی محقق شود. نصیری در خاتمه با توجه به پتانسیل های موجود، خواستار تقویت بخش انتشارات کمیسیون ملی یونسکو برای حضور فعال تر و پویاتر این بخش نیز شد.
پیگیری بحث آموزش با توجه به اولویت های نقشه جامع علمی کشور و سند تحول بنیادین آموزش و پرورش
دکتر محدثه محب حسینی، مدیر گروه آموزش هم ضمن تاکید بر اهمیت مقوله آموزش، اذعان کرد: ما بحث آموزش را با توجه به اولویت های نقشه جامع علمی کشور و سند تحول بنیادین آموزش و پرورش و همچنین راهبرد میان مدت هشت ساله یونسکو (۲۰۲۱-۲۰۱۴)، پیش می بریم. محب حسینی افزود: سه محور برای اولویت های راهبردی یونسکو در زمینه آموزش تا سال ۲۰۲۱ تعیین شده است که عبارتند از: توسعه نظام های آموزشی باکیفیت، برابر و ترویج یادگیری مادام العمر برای همه، توانمندسازی یادگیرندگان برای تبدیل به شهروندان خلاق و پاسخگو و هدایت و هماهنگی در زمینه دستیابی همگان به آموزش باکیفیت و فراگیر.وی همچنین به برخی از ۱۷ محور تعیین شده برای برنامه آموزش یونسکومثل کیفیت بخشی به نظام های آموزشی در تمام سطوح و بهبود نتایج یادگیری از دوره پیش دبستانی تا عالی، آموزش برای پیشرفت پایدار و… نیز اشاره کرد و نکاتی را درباره آن ها برشمرد.
ترویج کتاب و شوق مطالعه در ۱۵۰۰ روستا و ۱۵۰ شهر به شکل عملی و حضور میدانی
دکتر عبدالمهدی مستکین، مدیر بخش فرهنگ کمیسیون ملی هم به بحث ترویج کتاب و شوق مطالعه در ۱۵۰۰ روستا و ۱۵۰ شهر به شکل عملی و حضور میدانی اشاره داشت و گفت: ما این کار را بر اساس معیارهای جهانی یونسکو و با رویکرد و سویه ملی و فرهنگی خودمان دنبال می کنیم.همچنین مستکین به ثبت مواریث فرهنگی و مواریث معنوی هم اشاراتی داشت و گفت: ما تاکنون ۲۲ اثر از میراث ملموس و ۱۲ اثر از میراث ناملموس کشور را ثبت جهانی کرده ایم. در بحث مشاهیر نیز، کشور ما پرونده ای غنی دارد؛ چراکه از دیرباز ایران مهد تمدن و فرهنگ و شعر وادب بوده است. او تاکید کرد: ما تاکنون در راستای ترویج اندیشه مشاهیر، کارگاه ها و سمینارهای متعددی را نیز برگزار کرده ایم.
ورزش و تربیت بدنی از ابزارهای تاثیرگذار در مسیر صلح و همگرایی میان کشورها
دکتر شیدا مهنام، مدیر گروه علوم اجتماعی و انسانی کمیسیون ملی یونسکو، با توجه به استراتژی یونسکو تا سال ۲۰۲۱، سه محور اصلی در حوزه علوم اجتماعی را برشمرد: حوزه اخلاق زیستی و اخلاق در علم و فناوری؛ -که یکی از عملیاتی ترین کارها در این حوزه، تاسیس جایزه اخلاق ابن سینا به کمک کمیسیون ملی یونسکو، وزیر وقت علوم و سفیر وقت جمهوری اسلامی ایران در سازمان جهانی یونسکو بود که این تنها جایزه بین المللی اخلاق در سطح دنیاست.- حوزه دوم، برنامه مدیریت دگرگونی های اجتماعی است که موارد مربوط به سلامت اجتماعی، بحران شهری شدن، اشتغال، کارآفرینی و مطالعات زنان را شامل می شود. حوزه سوم نیز موضوع ورزش و تربیت بدنی است که از منظر یونسکو یکی از ابزارهای تاثیرگذار در مسیر صلح و فراهم کننده موجبات همگرایی میان کشورهاست.
برنامه حافظه جهانی راهی برای حفظ میراث مستند جهانی
دکتر فرهاد اعتمادی، مدیر گروه ارتباطات کمیسیون ملی یونسکو نیز به برنامه حافظه جهانی در بخش ارتباطات و اطلاعات یونسکو اشاره کرد و اظهار کرد: این برنامه در سال ۱۹۹۲ برای رویایی با بحران های پیش روی بسیاری از کتابخانه ها و مراکز اسناد ایجاد شد. زیرا همان طور که می دانیم کتاب ها و نسخ خطی تاریخی در اثر عوامل طبیعی فاسد می شوند و یا در اثر جنگ و بلایا تخریب می شوند. از این رو برنامه حافظه جهانی دو هدف اصلی را دنبال می کند: یکی حفظ میراث مستند جهانی و دیگری بهینه سازی امکان دسترسی به این میراث. همچنین از دیگر ابعاد این برنامه، افزایش آگاهی کشورهای عضو از میراث مستند باارزش جهانی است. اعتمادی در پایان صحبت های خود به برخی از اقداماتی که تاکنون در چارچوب این برنامه انجام شده مثل، ثبت ۱۰ اثر در فهرست میراث جهانی یونسکو، ثبت ۵ اثر در فهرست ثبت منطقه ای یونسکو، ثبت ملی بیش از ۴۵ اثر و چاپ کتاب آثار ثبت شده در حافظه جهانی یونسکو به زبان انگلیسی نیز اشاره کرد.
نهایی شدن پرونده ثبت جنگل های هیرکانی با هماهنگی کمیسیون ملی یونسکو
دکتر مهین گزانی، مدیر گروه علوم طبیعی کمیسیون، اذعان داشت که یونسکو، پنج برنامه بین المللی در شاخه علوم طبیعی دارد که ما آن ها در پنج کمیته ملی خود و با توجه به اسناد بالادستی کشور، دنبال می کنیم.وی به ثبت ۱۲ ذخیره گاه در شبکه جهانی یونسکو و معرفی کپه داغ به عنوان سیزدهمین ذخیره گاه هم اشاراتی داشت و اضافه کرد: ما توانستیم ژئوپارک قشم را هم به عنوان تنها ژئوپارک ایران و خاورمیانه، ثبت کنیم.گزانی در ادامه تاکید کرد: ما همچنین شش مرکز نوع دوم در گروه علوم طبیعی ایجاد کردیم که عبارتند از: مرکز منطقه ای آب شهری، مرکز بین المللی آبخیزداری و تنوع زیستی، مرکز بین المللی قنات و سازه های آبی، مرکز بین المللی سلامت و تغذیه، مرکز منطقه ای پارک های علم و فناوری و مرکز منطقه ای غرب آسیا در زمینه اقیانوس شناسی.
مدیر گروه علوم طبیعی، به نقش رابط و هماهنگ کننده کمیسیون ملی در ثبت جنگل های هیرکانی نیز اشاره کرد و گفت: پرونده ثبت جنگل های هیرکانی با هماهنگی کمیسیون ملی و با بودجه محیط زیست آلمان و سازمان میراث فرهنگی، نهایی شد. وی در خاتمه به سلسله نشست های ازگله- کرمانشاه نیز که یک مجموعه کارگاه های آموزشی در ارتباط با رخداد زلزله است نیز اشاره ای داشت و افزود: امیدواریم که این نشست ها منجر به ارائه یک راهکار اجرایی و یک راهبرد ملی در خصوص زلزله شود.
وزیر علوم، تحقیقات و فناوری هم در پایان خواستار ادامه چنین نشست هایی با کمیسیون ملی یونسکو شد تا از این طریق بتوان جایگاه جمهوری اسلامی ایران را در عرصه های بین المللی به درستی تببین کرد و با آسیب شناسی های درست به راهکارهای مؤثری دست پیدا کرد.
گفتنی است در پایان این نشست یک نسخه قرآن نفیس کمیسیون ملی یونسکو که یکی از ارزشمندترین آثار از انتشارات این کمیسیون است، بهرسم یادبود به وزیر علوم تقدیم شد.
“سلمه غیاثی”، مدیر روابط عمومی کمیسیون ملی یونسکو- ایران