امنیت آب : پاسخ به چالش‌های محلی ، منطقه‌ای و جهانی "فاز هشتم برنامه بین‌المللی آبشناسی ( ۲۰۲۱- ۲۰۱۴ ) "
آب ، یک منبع حیاتی:
آب تازه منبع اصلی بهداشت، رفاه و امنیت انسانی محسوب می شود . آب برای حذف فقر ، امنیت غذایی و حفظ اکوسیستم ها حیاتی است.
اکنون میلیاردها نفر در سراسر جهان با چالش های آب تازه از جمله کمبود آب، کیفیت نامناسب، فقدان امکانات بهداشتی، بلایای مرتبط با آب مانند سیل و خشکسالی مواجه شده اند. حدود ۸۰ درصد از مردم جهان درحوزه هایی با تهدیدات مربوط به امنیت آب زندگی می کنند.
مجمع عمومی سازمان ملل متحد در جولای ۲۰۱۰، دسترسی به آب تازه و بهداشتی را یک حق انسانی اعلان کرد. اما فقدان دسترسی به آب آشامیدنی با کمیت و کیفیت بالا، هنوز به عنوان یکی از بزرگترین مشکلات بهداشتی جهانی باقی مانده است. اگر چه هدف توسعه هزاره در مورد تامین آب در سال ۲۰۱۰ انجام شد، اما هنوز بیش از ۶۰۰ میلیون نفر از مردم جهان فاقد دسترسی به آب آشامیدنی هستندکه بیش از ۴۰ درصد آنها در زیرصحرای افریقا زندگی می کنند. بنابر این بعید به نظر می رسد که هدف توسعه هزاره در مورد بهداشت عمومی برآورده شود . اکنون حدود ۵ /۲ میلیارد نفر از مردم کشورهای در حال توسعه به تسهیلات مناسب بهداشتی دسترسی ندارند که اغلب آنها جمعیت های فقیر روستایی هستند.
منابع آب به طور فزاینده ای تحت تاثیر تغییر اقلیم و رانش های دیگر جهانی است. تغییر اقلیم، الگوهای ریزش باران، نم خاک، میزان رطوبت، توازن یخچالهای طبیعی و جریان رودخانه را دگرگون کرده است. همچنین باعث تغییرات در منابع زیر زمینی آب شده است. همزمان ، سیل ها یا خشکسالی ها به طور مکرر و به شدت افزایش یافته اند. حدود ۴۰ سال آینده، تقریبا هر هفته ۸۰۰ هزار نفر از ساکنان جدید به شهرهای پیرامون حرکت خواهند کرد. رشد جمعیت و شهرنشینی سریع، فشار زیادی بر منابع آب ایجاد خواهد کرد و تاثیرات عظیمی بر محیط طبیعی برجای خواهد گذارد.
این چالش ها ، ضرورت مدیریت درست آب تازه را الزامی می سازد.
موضوعات فاز هشتم برنامه آب شناسی یونسکو
سرنوشت ما به منابع آب وابسته شده است. برای ایجاد آینده ای که می خواهیم، نیاز به کمک علم و نوآوری برای تامین آب داریم. یونسکو آماده حمایت از این فرآیند و انجام اقدامات اساسی برای تقویت امنیت آب برای توسعه پایدار است.
فاز هشتم برنامه بین المللی آب شناسی یونسکو ، بر اساس اولویت ها و نیازهای دولت های عضو که در اجلاس نایروبی تعیین شده است، به منظور مدیریت بهتر و امنیت آب و برای تضمین ظرفیت های انسانی و نهادی برشش حوزه موضوعی متمرکز شده است که عبارتند از :
- بلایای مرتبط با آب و تغییرات آب شناسی
- آب زیر زمینی در یک محیط زیست متحول
- مواجه شدن با کمبود آب و کیفیت مناسب آب
- آب و زیستگاه های آینده انسانی
- اکو هیدرولوژی و هماهنگی مهندسی برای یک جهان پایدار
- آموزش آب، کلید امنیت آب
برای تحقق این طرح راهبری ، بر موارد زیر تاکید می شود :
- بسیج همکاری بین المللی برای بهبود شناخت و نوآوری برای مقابله با چالش های امنیت آب
- تقویت تعامل علم و سیاست گذاری برای دستیابی به امنیت آب در سطوح ملی، محلی، منطقه ای و جهانی
- توسعه ظرفیت های انسانی و نهادی برای امنیت و پایداری آب
نقش رفتار انسانی، اعتقادات و طرز تلقی های فرهنگی مربوط به آب و پژوهش های اقتصادی- اجتماعی برای درک بهتر و توسعه ابزارها برای انطباق با تغییر ات مربوط به دسترسی به آب از جمله موضوعاتی است که باید در نظر گرفته شود
فاز هشتم برنامه بین المللی آبشناسی مبتنی بر رویکردها ، ابزارها و روشهای مدرن زیست محیطی و چند رشته ای است که با بهره بردن از پیشرفتهای مربوط به علوم آب ، همچنین ایجاد ظرفیت های لازم برای مقابله با چالش های جهانی جهان امروز در ارتباط با آب شکل گرفته است . کمیته های ملی ، مراکز و کرسی های یونسکو نقش مهمی در این فرایند ایفا می کنند .
ترجمه و تلخیص : دکتر محدثه محب حسینی، سرپرست گروه علوم کمیسیون ملی یونسکو